________________
૨૩૦
શ્રી જિનભક્તિ-કલ્પતરુ
ઉત્તરોત્તર વિશુદ્ધ કમ બતાવ્યું છે, તે આ રીતે ? શ્રદ્ધા બળવતી બને, એટલે મેઘા નિર્મળ થતી જાય છે. મેધા નિર્મળ બને, એટલે ધૃતિ ઉત્પન્ન થાય છે, અર્થાત્ મનના પરિણામમાં સ્થિરતા આવતી જાય છે. મનના પરિણામે સ્થિર બનતા જાય, તેમ ધારણા સિદ્ધ થતી જાય છે અને ધારણા સિદ્ધ થતી જાય કે અનુપ્રેક્ષા–સૂક્ષ્મ તત્વચિંતન યથાર્થપણે થવા લાગે છે. એટલે ઉપાસકે શ્રદ્ધાથી સુસજજ થઈને આ કાર્યોત્સર્ગ કરવાને છે.
કાર્યોત્સર્ગ એટલે કાયાને ઉત્સર્ગ. અહીં કાયાથી કાયા–દેડ-શરીર સંબંધી મમત્વ અને ઉત્સર્ગથી ત્યાગ સમજવાનું છે. તાત્પર્ય કે શરીર પરની મમતા છોડીને તેને ગ્રહણ કરેલા આસને સ્થિર કરવી, વાણીને પણ નિગ્રહ કરે અને મનને આત્મશુદ્ધિના ચિંતનમાં જેડી દેવું, એ કાર્યોત્સર્ગની સાચી અવસ્થા છે. ૯-અંત્ય મંગલ
ત્યાર પછી અંત્ય મંગલ તરીકે કલ્યાણકંદ” સૂત્રની પ્રથમ ગાથા કે અન્ય સ્તુતિ બોલવી જોઈએ કે જેને થઈ અથવા થેય કહેવામાં આવે છે. આ સ્તુતિ કરતાં પહેલાં મંગલાચરણ તરીકે “નમો ને પાઠ બોલવેઆવશ્યક છે. ૧૦-પૂર્ણાહુતિ
સ્તુતિ બેલાઈ ગયા પછી ખમાસમણને પાઠ બેલવા પૂર્વક પ્રણિપાત કરતાં ચૈત્યવંદનને વિધિ પૂરે થાય છે.