________________
[૧૭]
અગ્રપૂજા
અંગપૂજા પછી અગ્રપૂજાને અધિકાર આવે છે. આ પૂજામાં દ્વિ-શક્તિ અનુસાર અનેક પ્રકારના ઉપચારેને આશ્રય લેવાય છે. તેમાં અક્ષતપૂજા, નૈવેદ્યપૂજા, ફલપૂજા, ગીતપૂજા, વાજિંત્રપૂજા તથા નૃત્યપૂજાની મુખ્યતા છે. વળી લૂણ ઉતારવું, આરતી ઉતારવી અને મંગળદી કરે, તે પણ આ પૂજામાં જ ગણાય છે. આ પૂજાનું અહીં ક્રમશઃ વર્ણન કરીશું, પણ તે પહેલાં એટલું જણાવી દઈએ કે અગ્રપૂજાને મુખ્ય હેતુ શ્રી જિનેશ્વરદેવના સત્કારસન્માનને છે, એટલે તેની સર્વ રોજના એ ધોરણે થયેલી છે. પ્રથમ પ્રભુને વંદન કરવું, પછી તેમની પૂજા કરવી, પછી તેમને સત્કાર-સન્માનને વિધિ કરે, એ આપણી પ્રાચીન પ્રણાલિકા છે અને તેને અહીં બરાબર અનુસરવામાં આવે છે.
૧- અક્ષત પૂજા
અક્ષત એટલે ચેખા, અખંડિત ચોખા, તેના વડે જે પૂજા કરવી તે અક્ષતપૂજા અખંડિત ચોખા વડે પૂજા શી રીતે થાય ? તે પણ સમજવા જેવું છે. પ્રભુ સમક્ષ