________________
અત્રપૂજા
કે નૃત્યમાં અ’ગવિક્ષેપ-અંગમરોડ ઉપરાંત હાવ, વગેરે પણ હાય છે.
૧૧
ભાવ
નૃત્યના અનેક પ્રકારા છે અને તે ભરતનાટયશાસ્ત્ર, સરસ્વતીકંઠાભરણુ, દશરૂપક વગેરે ગ્રંથેામાં વર્ણવાયેલા છે. કેટલાક કહે છે કે-અધ્યાત્મના ઉમેદવારોને ગાવું, અજાવવું તથા નાચવું એ બિલકુલ શૈાલતુ નથી. એમણે તે શાંત એસીને જે કઈ થાય તે કરવું જોઇ એ.' પરંતુ આ કથન ઊ'ડી સમજ વિનાનું છે, ગાવું, ખજાવવુ અને નાચવું એ સંગીતકલાના મુખ્ય ત્રણ અંગેા છે અને તે માનવજીવનમાં ઉચ્ચભાવા પ્રેરવા માટે ઉપયાગી છે; તેથી જ શાસ્ત્રકારાએ તેની પૂજા માન્ય રાખી છે. રાવણ એક મળવાન રાજા હતા, પણ તે રાજ ગીત-ગાનથી પ્રભુની પૂજા કરતા હતા. ઉદાયન રાજાની રાણી પ્રભાવતી પણ એ જ રીતે ગીત, વાજિંત્ર તથા નૃત્યથી દેવાધિદેવની પૂજા કરતી હતી. આ રીતે ખીજા પણ અનેક ભવ્યાત્માએની સંગીતપૂજાનાં વર્ષોંના શાસ્ત્રમાં આવે છે.
૭–લૂણ ઉતારવુ.
કલા પોતે સારી કે ખાટી નથી, પણ તેના જે રીતે ઉપયોગ થાય છે, તે પરથી તે સારી કે ખાટી કરે છે, એટલે સુજ્ઞજનાએ તેના સદુપયેાગ તેને સદુપયોગ કરવા તરફ જ
લક્ષ રાખવુ.
શ્રી ઉમાસ્વાતિકૃત પૂજાપ્રકરણમાં કહ્યુ` છે કે