________________
૧૫૮
શ્રી જિનભક્તિ—કલ્પતરુ
માટે જ કરવામાં આવે છે કે મનઃશુદ્ધિમાં ઉપકારક થાય. હવે જે મન:શુદ્ધિ જ ન કરીએ તે એ અને શુદ્ધિએ નિરક કરે, માટે મનને શુદ્ધ કરવા તરફ પૂરેપૂરું લક્ષ આપવું ઘટે છે. અંગ પર પૂજાનાં વસ્ત્રો ધારણ કરીએ અને મનમાં સંસાર–વ્યવહારની ગડમથલ ચાલતી હેાય, એ એક પ્રકારની વિસંવાદી સ્થિતિ છે, એને ચલાવી લઈ શકાય જ નહિ. વેશ લઈએ તે પૂરેપૂરા ભજવવા' એવી લેકોક્તિ છે, તે અનુસાર પૂજાનાં વસ્ત્રો પહેર્યાં, એટલે પૂજાને યાગ્ય વિચારા જ કરવા ઘટે, પણ તેથી વિરુદ્ધ કેઈ પણ વિચારો કરવા ઘટે નહિ.
વીતરાગ એવા શ્રી જિનેશ્વરદેવની પૂજા કરવાનો મૂલ હેતુ તેા એ છે કે તેમના જેવા પવિત્ર થવું, તેમના જેવા સંયમી થવું, તેમના જેવા ચારિત્રશીલ થઈને આત્મકલ્યાણ સાધવું અને વીતરાગષદે પહેાંચવું; એટલે તેમના પૂજનસમયે મનને મલિન કરનારા સવ વિચારે ોડી દેવા જોઇ એ અને ચિત્તવૃત્તિને પૂજન પ્રત્યે જ કેન્દ્રિત કરવી જોઈ એ.
કેટલાક કહે છે કે ‘ આ બધુ સમજીએ છીએ ખરા, પણ મટ જેવુ મન ઠેકાણે રહેતું નથી. ખાસ કરીને પૂજા-પાઠ કરવા બેસીએ છીએ, ત્યારે દુનિયાભરના વિચાર। આવવા લાગે છે અને તે ચિત્તને ડામાડોળ કરી મૂકે છે. તે શુ કરવું ? ’ તેના ઉત્તર એ છે કે‘ જે વસ્તુ પર આપણને વધારે અનુરાગ હોય તેના વિચારો વારવાર આવે એ સ્વાભાવિક છે, એટલે જગતની જંજાળને મિથ્યા સમજવી અને તેના પ્રત્યેના
