________________
દેવ-દશન
૧૩૯
પ્રાચીન સંસ્કાર એ હતો કે પ્રથમ પ્રભુસ્મરણ–પ્રભુનાં દર્શન, પછી બીજી બધી વાત; વળી નાહ્યા–ધોયા સિવાય મુખમાં કઈ ચીજ નખાય નહિ, ત્યાં આજે આ સ્થિતિ પ્રવર્તે છે.
ટેવ કે આદત એક વાર પડી તે પડી, પછી તે એ જીવનનો એક ભાગ બની જાય છે, એટલે સહેલાઈથી છૂટતી નથી, છૂટવી બહુ મુશ્કેલ લાગે છે, તેથી આવી ટેવ કે આદત પડે તે પહેલાં ચેતવું જોઈએ. આ બાબતમાં માબાપ તથા વડીલેની જવાબદારી પણ ઓછી નથી. તેઓ જે આ પ્રમાણે વર્તતા હોય, તે બાળકો પણ તેમનું અનુકરણ કરવાના અને એની પરંપરા ચાલવાની. જે માબાપ કે વડીલે આવી ટેવ કે આદતથી મુક્ત હોય તે તેમણે પિતાનાં બાળકોને આવી ટેવથી બચાવી લેવાં જોઈએ.
અમે અનુભવથી જોયું છે કે બાળકને નાનપણથી દેવદર્શન કરવાની ટેવ પાડવામાં આવે તે તેઓ રોજ દેવ-દર્શન કરવા જાય છે, પણ મેટો ઉંમર થયા પછી એ બાબતની ટેવ પાડવી મુશ્કેલ બને છે. તેથી સમજુ માબાપોએ પિતાના બાળકને નાનપણથી જ દેવ-દર્શનની ટેવ પાડવી જોઈએ.
પ્રાત:કાલમાં વહેલા ઊડી, પંચ-પરમેષ્ટિનું સમરણ કરી, આવશ્યક કિયા અર્થાત્ રાત્રિક પ્રતિકમણ કર્યા પછી તરત નજીકના જિનમંદિરે જઈ દેવ-દર્શન કરવાં જોઈએ. કદાચ તેમ ન બન્યું તે પછીથી પણ દેવ-દર્શન જરૂર કરી લેવા, પરંતુ ભજનના સમય પહેલાં તે તે કરી લેવાં જ જોઈએ.
