Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू० १२ महापद्महदस्वरूपनिरूपणम् भणितव्यः वक्तव्यः । अथास्या रोहिताया लवणसमुद्रगमनप्रकारमाह-'तस्स गं' इत्यादि, 'तस्स णं रोहियप्पवायकुंडस्स दक्खिणिल्लेणं तोरणेणं' तस्य खलु रोहिता प्रपातकुण्डस्य दाक्षिणात्येन तोरणेन-बहिरेण 'रोहिया महाणई पढा समाणी' रोहिता महानदी प्रव्यूढा-निःसृता सती 'हेमवयं वासं एज्जेमाणी२' हैमवतं वर्षे प्रति एजमाना२-आगच्छ. न्ती२ 'सहावइवट्टवेयद्धपव्वयं' शब्दापातिनं शब्दापातिनामानं वृत्तवैताढयपर्वतम् 'अद्ध जोयणेणं' अर्धयोजनेन-क्रोशद्वयेन 'असंपत्ता' असम्प्राप्ता असंस्पृष्टा दूरस्थितेत्यर्थः, 'पुर: स्थाभिमुही' पूर्वाभिमुखी 'आवत्ता समाणी हेमक्यं वासं दुहा विभयमाणी विभयमाणी' आवृत्ता-परावृत्ता सती हैमवतं तन्नामकं वर्ष द्विधा विभजमाना२ द्विभागं कुर्वाणार 'अट्ठावीसाए सलिलासहस्सेहिं समग्गा' अष्टाविंशत्या-अष्टाविंशति संख्यकैः सलिलासहस्रः-महानदी सहस्रैः समग्रा सम्पूर्णा भरतनद्यपेक्षया द्विगुणनदीपरिवृतत्वात् , 'अहे जगई' अध:अधोभागे जगतीं जम्बूद्वीपभूमि 'दालइत्ता पुरस्थिमेणं' दारयित्वा भित्वा पौरस्त्येन पूर्वभागेन 'लवणसमुदं समप्पेइ' लवणसमुद्रं समुपैति प्रविशति, 'रोहियाण' इयं रोहिता खलु वर्णन जैसा तीसरे सूत्र में किया गया है वैसा ही यहां पर करलेना चाहिये (तस्स णं रोहियप्पवायकुण्डस्स दाक्खिणिल्लेणं तोरणेणं रोहिया महाणई पवूढा समाणी हेमवयवासं एज्जेमाणी २ सद्दावई बटवेअद्धपवयं अद्धजोयणेणं असंपत्ता पुरस्थाभिमुही आवत्ता समाणी हेमवयं वालं दुहा विभयमाणी २ अट्ठावीसाए सलिलासहस्सेहि समग्गा अहे जगई दालहत्ता पुरथिमेणं लवणसमुदं समप्पेइ) उस रोहित प्रापातकुण्डकी दक्षिण दिशा के तोरण से रोहिता नामकी महानदी निकली है वह हैमवत क्षेत्रकी ओर आती २ शब्दापाती वृत्तवैताव्य पर्वत से दो कोश दूर रहकर फिर वहां से वह पूर्वदिशा की ओर लौटती है
और हैमवत क्षेत्र को दो विभागों में विभक्त करती हुई २८ हजार परिवार भ्रत नदियों से युक्त होकर जम्बूद्वीप की जगती को भेदती हुई पूर्व लवण समुद्र में मिलती है (रोहिआणं जहा रोहिअंसा) रोहितांशा महानदी के वर्णन के જેટલું છે કંઈક કમ એક ગાઉ જેટલી એની ઊંચાઈ છે વગેરે રૂપમાં અહી શેષ , पणन बी सूत्र भुराम सभा
मे. 'तरस णं रोहियप्पवायकुण्डस्स दखिजिल्लेणं तोरणेणं रोहिया महाणई पवूढा समाणी हेमवयवासं एज्जेमाणीर सद्दावई वट्टवेअद्ध'पव्वयं अद्धजोयणेणं असंपत्ता पुरत्थोभिमुही आवत्ता समाणी हेमवयं वासं दुहा विभयमाणी २ अट्ठावीसाए सलिलासहस्सेहि समग्गा अहे जगई दालइत्ता पुरथिमेणं लवणसमुदं समपेइ' रित प्रपात उनी क्ष हिशान तारणाथी हित नाम महा नही नाणे છે. તે નદી હૈમવત ક્ષેત્ર તરફ પ્રવાહિત થતી શદાપાતી વૃત્ત વિતાઢય પર્વતથી બે ગાઉ દૂર રહીને પછી ત્યાંથી તે પૂર્વ દિશા તરફ પાછી ફરે છે. અને તે હૈમવત ક્ષેત્રને બે વિભાગમાં વિભક્ત કરતી ૨૮ હજાર પરિવાર ભૂત નદીઓથી યુક્ત થઈને જંબૂद्वीपनी ती हित ४२ती पूर्व सण समुद्रमा भणे छे. 'रोहिआणं जहा रोहिअंसा'