Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रभाशिका टीका-पष्ठोवक्षस्कारः सू. २ धारदशकेन प्रतिपाद्यविषयनिरूपणम् ७७७ वैटाढयमेकैकगुडासच्यात्. तथा-'चोत्तीसं खंडप्पनारगुताभो पनत्ताओ' चतुस्त्रिंशत्संख्यकाः खण्ड पातगुहाः प्रज्ञप्ता:-कथिताः, एवम्-'चोत्तीसं कयमालया देवा' चतुस्त्रिंशत्संख्यकाः कृतमालका देवाः प्रज्ञशा:-कथिताः, एवम्-'चोत्तीसं णट्टमालया देवा पन्नत्ता' चतु स्त्रिंशत्सं. ख्यका नक्तमाल क देवाः प्रज्ञशाः, एवम् 'चोत्तोस उसभकूडा पन्धया पन्नत्ता' चतुस्त्रिंशत्संख्यका ऋपभकूटपर्वताः प्रज्ञप्ता:-कथिताः प्रतिक्षेत्रं चक्रवत्ति दिगविजय सूचकैकसद्भावात्-यद्यपि विजयद्वारे प्रक्रान्ते राजधान्यादि प्रश्नोत्तरसूत्रे उपन्यस्तं तद्राजधान्यादीनां विजयसाध्यत्वाद् विजयप्रकरणे राजधान्यादि प्रश्नोत्तरसत्रे उपन्यस्तम्, इति न क्षतिकरमिति विजयद्वारम् ॥ गुफाएं हैं ३४ खण्ड प्रपात गुफाएं हैं ३४ कृत मालक देव हैं ३४ नमालकदेव हैं और ३४ ही ऋषभकट नामके पर्वत हैं। इनमें महाविदेह में ३२ चक्रवर्ती विजय है और भरत एवं ऐरवत क्षेत्र में दो विजय हैं। भरतक्षेत्र एवं ऐरक्त क्षेत्र ये दोनों क्षेत्र चक्रवर्तियों के द्वारा विजेतव्य क्षेत्र खण्डरूप होने से चक्र. वर्ति विजय शन्द हो जाते हैं। हर एक वताय में एक एक गुहा का सदभाव है इसलिये ३४ तमिस्रा गुहाएं कही गई है । हर एक क्षेत्र में चक्रवर्ती के दिग्विजय के सूचक एक २ ऋषभकूट पर्वत है। इसलिये ३४ ऋषभकूट नामके पर्वत कहे गये हैं। यद्यपि यहां विजय द्वारका प्रकरण चल रहा है इस में राजधानी आदि विषय प्रश्न सत्र में और उत्तर मूत्र में जो उपन्यस्त किया गया है वह उनकी राजधानियां आदि सब विजय साध्य है इस कारण विजय प्रकरण में राजधानियां आदि विषय प्रश्न सूत्र में और उत्तर सूत्र में उपन्यस्त टुभा है । विजप द्वार समाप्त
हृदवारवक्तव्यता 'जंबुद्दीवेणं भते ! दीवे केवइया महदहा एण्णत्ता' हे भदन्त ! इस जंबद्वीप ગુફાઓ છે ૩૪ ખંડપાત ગુફાઓ છે. ૩૪ કૃતમાલક દે છે. ૩૪ નટ્ટ માલક દે છે અને ૩૪ વભકૂટ નામક પર્વત છે. એમાં મહાવિદેહમાં ૩૨ ચક્રવતી વિજયે છે અને ભરત તેમજ એરવત ક્ષેત્રમાં બે વિજયે આવેલા છે. ભરતક્ષેત્ર તેમજ અરવતક્ષેત્ર એ બને ક્ષેત્રે ચક્રવર્તિઓ વડે વિજેતવ્ય ક્ષેત્રખંડ રૂપ હોવાથી ચક્રવતિ વિજય શબ્દ થાય છે. વિનાક્યમાં એક–એક ગુફાને સદુભાવ છે. એટલા માટે ૩૪ તમિસા ગુફાઓ કહેવામાં આવેલી છે. દરેક ક્ષેત્રમાં ચક્રવતી દિગ્વિજયને સૂચક એક–એક કષભકૂટ પર્વત છે. એથી ૩૪ ભકૂટ નામ: પર્વતે આવેલા છે. જોકે અત્રે વિજયદ્વારનું પ્રકરણ ચાલી રહ્યું છે. એમાં રાજધાની વગેરે વિષ પ્રશ્ન સૂત્રમાં અને ઉત્તર-સૂરમાં જે ઉપન્યસ્ત કરવામાં આવેલ છે, તે તેમની રાજધાનીઓ વગેરે બધું વિજય સાધ્ય છે. આ કારણથી વિજય પ્રકરણમાં રાજધાની વિગેરે વિષયે પ્રશ્નસૂત્રમાં અને ઉત્તર સૂત્રમાં ઉપન્યસ્ત થયેલ છે. વિજયદ્વાર સમાપ્ત.
હૃદદાર વક્તવ્યતા 'जंबुद्दीवेणं अंते ! दीवे केवइया महदहा पण्णत्ता' ' ' ' .मुदीप नाम:
