Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
ટ
अम्बूद्वीपप्रज्ञतिसूत्रे
परिवाडीए' इत्यादि एवम् अनन्तरोक्त प्रकारेण अत्र अस्यां परिपाट्यां महाविदेह विभागचतुष्टयवर्ति विजयक्रमे 'दो दो विजया' द्वौ द्वौ विजयौ 'कूडसरिणामगा' कूटसदृशनामकौ 'भाणियव्वा' भणितव्यों स्वस्वविजयविभाजकवक्षस्कारपर्वत तृतीय चतुर्थकूट नामक वक्तव्यौ, तथाहि - चित्रकूटाभिधवक्षस्कारगिरी कूटतुष्टये फच्छकूटसुकच्छकूटे तृतीयचतु उक्ते तत्सनाको कच्छसुकच्छौ विजयों, एवमन्यत्र सर्वत्रोहनीयम् तथा 'दिसो विदिसाभो य भाणियन्नाओ' दिशः पूर्वादयः, विदिशः दिग्द्वयोरन्तरालभागवता अमि कोणादयः च अपि भणितव्याः वक्तव्याः, एवं दिग्विदिनियमो विधेयः, तथाहि कच्छो विजयः शीतामहानद्या उत्तरदिशि नीलवतो वर्षधरपर्वतस्य दक्षिणदिशि चित्रकूटस्य सरलवक्षस्कारगिरेः पश्चिमदिशि माल्यवतो नगदन्ताकारयक्षस्कार पर्वतस्य पूर्वदिशि वर्तत इति, एवं कच्छादि विजयेष्वपि स्वस्वदिग्यर्तिवस्त्वनुसारेण तचद्दिशो नियमनीया' एवं 'सीयोवती आशीविष एवं सुखावह इस परिपाटीरूप इस तरह विभाग चतुष्टयवर्ती विस्तारक्रम में कूट के समान नाम वाले दो दो विजय कह लेना चाहिये तथा दिशाएं और विदिशाएं भी इनके होने के सम्बन्ध में अर्थात् चित्रकूट नामका वक्षस्कार गिरि के ऊपर चार कूट कहे गये हैं उनमें कच्छकूट और सुकच्छकूटये तृतीय और चतुर्थ स्थान पर कहे गये हैं और इन्हीं के नाम जैसे कच्छ विजय और सुकच्छ विजय कहे गये हैं इसी प्रकार से इसे अन्यत्र जान लेना चाहिए । अर्थात् ये किस किस दिशा में किस २ विदिशा में हैं इस प्रश्न के उत्तर में ये अमुक २ दिशा में अमुक २ विदिशा में है इस प्रकार से दिशाओं को और विदिशाओं को भी कहलेना चाहिये । जैसे कच्छविजय शीता महानदी की उत्तर दिशा में नीलवन्त पर्वत की दक्षिण दिशा में सरल वक्षस्कार गिरिरूप चित्रकूट की पश्चिम दिशा में एवं गजदन्ताकार रूप माल्यवन्त वक्षकार वर्णं च भाणिअव्त्रं' २४, अभारती, पक्ष्मावती, आशीविष भने सुभाव मा परिपाटी રૂપ એટલે કે અ. પ્રમાણે વિભાગ ચતુષ્ટત્રી વિસ્તાર કમમાં ફ્રૂટ જેવા નામવાળા અખે વિજયે પાવેલા છે, તેમજ શિએ અને વિક્રિશામેના સંધમાં અર્થાત્ ચિત્ર ફૂટ નામક વક્ષસ્કાર ગિરિની ઉપર ચાર ફૂટો આવેલા છે. તેમાં કચ્છફૂટ અને સુકૂટ એ ફૂટા ત્રીજા અને ચેાથા સ્થાન ઉપર આવેલા છે. અને એમના નામ જેવા જ વિજય અને સુવિજય આવેલ છે. આ પ્રમાણે આ સંબધમાં અન્યત્રથી પણ જાણી શકાય છે. એટલે કે એ કઈ કઈ ક્રિશાએમાં અને કઈ કઈ વિદિશાએમાં આવેલા છે ? એ પ્રશ્નના જવાણમાં એ અચુક અમુક દિશાઓમાં અમુ–અમુક વિદિશાએમાં આવેલા છે. આ પ્રમાણે દિશાએ અને વિદિશા વિષે પણ જાણી લેવુ જોઈ એ. જેમ કચ્છ વિજય શીતા મહામદીની ઉત્તર દિશામાં, નીલવન્ત પની દક્ષિણ દિશામાં, સરલવક્ષસ્કારરૂપ ચિત્રકૂટની પશ્ચિમ દિશામાં તેમજ ગજદતાકાર રૂપ માલ્યવંત વક્ષસ્કાર પર્યંતની પૂર્વ દિશામાં છે. આ પ્રમા