Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रकाशिकाटीका-पञ्चमवक्षस्कारः सू. २ ऊर्ध्वलोकवासिनीनामवसरवर्णनम् यत् वेलाद्वयमपि वैक्रियसमुद्घातेन समवहनन् तत् किलैकम् एवम् अभ्रवादलकविकुर्वणार्थ द्वितीयम् इदं तु पुष्पवादलाविकुर्वणार्थं तृतीयं वैक्रियसमुद्घातेन समवघ्नन्ति इत्यर्थः, समवहत्य पुष्पवादलकान् विकुर्वन्ति दृष्टान्तमाह-स यथानामको मालाकारदारको मालिकपुत्रः स्यात् यावनिपुणशिल्पोपगतः एकां महती पुष्पच्छधिकां वा-छाद्यते-उपरि स्थग्यते इति छाया छाव छाधिका पुष्पैभृता छाधिका पुष्पच्छाधिका तार, पुष्पपटलकं वा पुष्पाधारभाजनविशेषम्, पुष्पचङ्गेरीकां वा प्रसिद्धाम् गृहीत्वा राजाङ्गणं वा राजप्राङ्गणं यावत् राजोद्यानं वा समन्तात् रतसलहे या परामुम्बी सुमुखी तस्याः संमुखीकरणाय कचग्रहगृहीतकरतलप्रभ्रष्टविषमुक्तेन-कचेपु केशेषु ग्रहणं कचग्रहस्तत्प्रकारेण गृहीतं तथा करताद् विप्रमुक्तं-स्यक्तं सत् प्रभ्रष्टं करतलप्रभ्रष्टविप्रयुक्तम् अत्र पदव्यत्ययः प्राकृतत्वात् विशेषणसमासः तेन कचग्रहीतकरतलप्रनष्टविप्रनुक्तेन दशार्द्धवर्णेन पञ्चवर्णेन कुसुमेन जात्यपेक्षया एकवचनं कुसुमजातेन पुष्पपुञ्जोपचारकलितं पुष्पपुञ्जोपचारेरण कुसुमसमूहोपचारेण दिक्कुमारियाओं ने दो बार संवर्तक वायु की विकुर्वणा करने के लिये वैक्रियसमु
द्घात किया वह एक बारका समुद्घात किया गया जानना चाहिये। इसके बाद इन उर्वलोकवासिनी दिक्कुमारियों ने अभ्रवादलिको की विकुर्वणा करने के लिये जो समुद्घात किया, वह दूसरी बारका किया गया समुद्घात जानना चाहिये
और अब यह पुष्पवालिकों की विकुर्वणा करने के लिये जो समुद्घात किया गया है वह ततीय वार का समुद्घात किया गया जानना चाहिये। इस तरह के इस तृतीय वार के समुद्घात से उन्हों ने पुष्पवालिकाओं की विकुर्वणा की जैसे कोई मालाकार का दारक हो और वह यावत् शिल्पोपगत हो, सो वह जैसे एक महती पुष्पों से भरी हुई छाचिका को या पुष्पाधार भाजन विशेष को-या पुष्पचंगेरिका को लेकर राजाङ्गण को यावत् सब ओर से कचग्रह के अनुसार ग्रहीत एवं करतल से छूट कर गिरे हुए ऐसे पांचवर्ण के कुसुमों से पुष्पपुञ्जोपचार युक्त સંવર્તક વાયુની વિમુર્વણ કરવા માટે વૈકિય સમુદુઘાત કર્યો. આ એક વખત સમુદુઘાત કર્યો આમ જાણવું જોઈએ. ત્યાર બાદ તે ઉર્વક વાસિની દિકુમારિકાઓએ અજવાઈલિકાઓની વિમુર્વણુ કરવા માટે જે સમુઘાત કર્યો. તે બીજી વખત કરવામાં આવેલે સમુદુઘાત હત અ.મ માનવું જોઈએ. અને હવે આ જે પુષ્પ વાદળિયેની વિદુર્વણ કરવા માટે સમુદ્દઘાત કર્યો, આ ત્રીજી વખત કરવામાં આવેલ સમુદ્યાત હતે આમ સમજવું જોઈએ. એ પ્રમાણે આ ત્રીજી વખતના સમુદ્રઘાતથી તેમણે પુષ્પવાÉલિકાઓની વિમુર્વણ કરી, જેમ કેઈ માલાકારનો દારક હોય અને તે યાવત શિલ્પપગત હોય, તે તે જેમ એક મહતી પુષ્પ-ભરિત છાધિકાને કે પુષ્પાધાર ભાજન વિશેષને કે પુષ્પ ચંગેમિકાને લઈને રાજાંગણને યાવત્ સર્વ તરફથી કચગ્રહ મુજબ ગૃહીત તેમજ કરતલથી મુક્ત થયેલાં એવાં પાંચ વર્ણન કુસુમથી પુષ્પjપચાર કરે છે, તે
ज०७३
