Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू. २१ यमला राजधान्योर्वर्णनम्
२४५ ईशानकोणे सिद्धायतनं तथा तस्येशानकोणे उपपातसभा एवं पूर्वस्मात् २ परं परमीशानकोणे वक्तव्यं यावद्वलिपीठादुत्तरपूर्वस्यां नन्दापुष्करिणीति, क्वनिद् द्विन्वेन क्यचिच्चैकत्वेन पदनिर्देशः सूत्रकारप्रवृत्तिवैचिच्याद् बोध्यः ।
इति यमिका राजधान्योर्वनम् ॥ अथ यषिका राजधान्यधिपयोर्यमकदेवयो रुत्पत्यादि स्वरूपं संक्षिपन् सङ्ग्रहगाथामाह'उववाओ संकप्पो' इत्यादि-'उववाओ' उपपात:-यमिकाभिधयोर्देश्योरुत्पतिः सा वाच्या, ततः 'सकप्पो'- सङ्कल्प:-उत्पन्नयो देवयोः शुभव्यवसायचिन्तनलक्षणः सङ्कल्पः ततः 'अभिसेय विहूसणा' अभिषेक-विभूपणा अभिषेक:-इन्द्रकृताभिपेकः तत्सहिता विभूपणासभा में जानेकी इच्छावाले एवं नये उत्पन्न देवके हस्तपाद-हाथ पाउं धोने के लिये है ऐसा समझे
जैसा सुधर्म सभा के ईशान कोण में सिद्धायतन कहा है उसी प्रकार सिद्धायतनके ईशान कोण में उपपात सभा है एवं पूर्व से अन्य अन्य ईशान कोण में कहना चाहिए थावत् बलिपीठ के ईशान में नन्दापुष्करिणी कही है। ____ 'कहिं पर द्विवचन एवं कहिं पर एक वचन से जो निर्देश किया है सो सूत्र कार की शैलि की विचित्रता से समझे ।
'यमिकाराजधानी का वर्णन समाप्त' । अय यमिका राजधानी के अधिपति यमकदेव के उत्पत्ति आदि स्वरूप को संक्षिस कर संग्रह गाथा कहते हैं-'उवचाओ संकप्पो' इत्यादि-'उववाओ' उपपात यमिक नासधारीदेव की उत्पत्ति कहनी तदनन्तर 'संकप्पो' उत्पन्न हुवे देव के शुभव्यवसाय चिन्तनरूप संकल्प उसके पीछे 'अभिलेय विहसणा' इन्द्रने किया हुवा अभिषेक सहित अलङ्कार सभा में अलङ्कारों से शरीर को अलंकृत करना
જેવું સુધર્મસભાની ઈશાન દિશામાં સિદ્ધાયતન કહેલ છે. એજ રીતે સિદ્વાયતનની ઈશાન દિશામાં ઉપપાત સભા આવેલ છે, પહેલાંથી અન્ય-અન્ય ઈશાન દિશામાં કહેવા જોઈએ યાવત્ બલિપીઠની ઈશાનમાં નંદા પુષ્કરિણી કહેલ છે.
કયાંક દ્વિવચન અને કયાંક એકવચનથી જે કથન કરેલ છે તે સ્ત્રકારની શૈલીની વિચિત્રતાથી છે તેમ સમજવું.
છે યામિકા રાજધાનીનું વર્ણન સમાપ્ત છે હવે યામિકા રાજધાનીના અધિપતિ યમક દેવની ઉત્પત્તિ આદિના કથનને ટુંકવીને સંગ્રહ ગાથા કહે છે.
'उववाओ संकप्पो' त्या 'उववाओ' Sd-यभि नामवाणा हेवनी पत्तिया ते पछी 'संकप्पो' उत्पन्न थये हेयना शुमायसायना स्यन्तन ३५ स४८५, ते पछी 'अभिसेयविहूसणा' न्द्रे ४२६ मलि सहित . म.२ समामा माथी शरीरने
