Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
૨૨
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सु. २३ सुदर्शनाजम्बूवर्णनम् 'णियया' नियता ७ 'णिच्चमंडिया' नित्यमण्डिता ८।१। 'सुभदा च' सुभद्रा ९ च 'क्सिाला य' विशाला १० च 'सुजाया' सुजाता ११ 'सुमणा' सुमनाः १२ अपि च । 'सुदंसणाए जंबूए णामधेज्जा दुवालस' सुदर्शनाया जम्ब्बा नामधेयानि द्वादश ।२। तत्र-सुदर्शना-सु-मुष्ठु-शोभनं दर्शनं-नेत्रमनआह्लादकं वीक्षणं यस्याः सा तथा १, अमोघा-मोघाविफला न मोघा अमोघा-नबत्र विरोधार्थक इति विफला विरोधिनी सफलेत्यर्थः इयममोघा हि स्व स्वामिभावेन प्रतिपन्ना सती जम्बूद्वीपाधिपत्यं जनयति, तद् विना तद्देश स्वामित्वस्यैवायोगात २, सुप्रबुद्धा-सु-अतिशयेन प्रबुद्धा-उत्फुल्ला-उत्फुल्ल फुल्ल-योगादियमप्युत्फुल्ला ३, यशोधरा-धरतीति धरा पचादित्वादच् यशसः-सर्वजगद्व्यापिनो यशसो धरा यशोधरा, अनया जम्वा हि जम्बूद्वीपस्त्रिभुवने ख्यातप्रभाव इत्यन्वर्थ नामधेयमस्याः ४ । विदेहजम्बू:-विदेहेषु-स्वनामख्यातक्षेत्र विशेषेषु जम्बू विदेह जम्बू:-विदेहान्तवत्युत्तरकुरुकृतनिवासत्वात् ५। सौमनस्या-सौमनस्यं सुमनसो भावः, तदस्त्यस्याः जन्यत्वेति सुभद्रा ९, 'विसालाय' विशाला १०, 'सुजाया' सुजाता ११, 'सुमणा' सुमना १२, दूसरा प्रकार इस प्रकार कहा है 'सदसणाए जंबूए नामधेजा दुवालस' सुदर्शना जंबू के बारह नाम कहे हैं । सुदर्शना अर्थात् नेत्र एवं मनको प्रीतिकारक होता है दर्शन जिसका वह सुदर्शना कहलाता है १, 'अमोघा' निष्फल न होने वाला अर्थात् सफला, यह अमोघा ही स्वस्वामिभाव से प्राप्त होती हुई जंबूद्वीप का आधिपत्य को करता है, कारण उसके विना उस देशके स्वामि. त्वका ही अभाव रहता है२, सुप्रवुद्धा अतिशय प्रवुद्ध खिले हुए३, यशोधरा सर्व जगद्व्यापीयश को धारण करने वाला इससे जंबू से जंबूद्वीप तीनों भवनों में विख्यात प्रभाव वाला है इससे यह नाम यथा योग्य है ४, विदेह जंबू-विदेशे में-स्वनामसे, प्रसिद्ध क्षेत्रों में जो जंवू है वह विदेह जंबू कहलाता है, विदेहान्त वैति उत्तरकुरु में निवास करने से भी विदेह जंवूकहते हैं ५, सौमनस्या' सुमनित्यमता ८॥ १ ॥ सुभदाय' सुभद्रा ८ 'विसालाय' विशाखा १० 'सुजाया' सुजता ११, 'सुमणा' सुमना १२,
___भान २ मा प्रमाणे ४२स छ-'सुदंसणाए जंबूए नामज्जा दुवालस' सुशिना જબૂના બાર નામો કહેલા છે. સુદશના અર્થાત્ આંખ અને મનને પ્રતિકારક હોય છે. शन नुते सुशना ४उपाय 2. १, 'अमोघा' (न न थापा अर्थात् ससा, આ અમેઘા જ સ્વસ્વામિભાવથી પ્રાપ્ત થનારા જંબુદ્વીપનું અધિપતિ પણું કરે છે. કારણ है तना विना से ट्रेशन स्वामियाना ममा २९ छे. २, ‘सुप्रबुद्धा अत्यंत प्रभूद्ध ખીલેલા ૩, યશેરા સર્વ જગત વ્યાપી યશને ધારણ કરવાવાળા આનાથી જંબુથી જ બને દ્વિપ ત્રણે ભવનમાં વિખ્યાત પ્રભાવવાળે છે. તેથી આ નામ ચગ્ય જ છે. ૪, વિદે જંબૂ-વિદેહમાં સ્વનામથી પ્રસિદ્ધ ક્ષેત્રમાં જે જંબુ છે તે વિદેહ જંબૂ કહેવાય છે. વિહાર નર્વતિ ઉત્તરકુરૂમાં નિવાસ કરવાથી પણ વિદે જંબૂ કહેવાય છે. ૫, સૌમનસ્ય સુમનસને