Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू. ३३ कूटशाल्मलीपीठवर्णनम् .. ४०३ 'फुराए' कुरुषु 'कूडसामलीपेढे' कूटशाल्मीपीठं 'णाम' नाम 'पेढे' पीठं 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तम् 'एवं' एवम्-अनन्तरोक्तसूत्रानुसारेण 'जा चेव' यैव 'जम्बूए' जम्ब्वाः 'सुदंसणाए' सुदर्शनायाः 'वत्तव्वया' वक्तव्यता 'सा चेव' सैव 'सामलीए वि' शाल्मल्या अपि 'भाणियन्या' भणितव्या वक्तव्या, इह जम्बूसुदर्शनातो विशेष दर्शयितुमाह-'णामविहूणा' नाम विहीना नामभिः प्रागुक्तैादशभिर्जम्बूनामभिर्विहीना-चनिता वक्तव्यता भणितव्या इह शाल्मली नामानि न सन्तीति तद्विहीना वक्तव्यता वाच्येति तात्पर्यम्, तथा 'गरुडदेवे' गरुडदेव जम्बूसुदर्शनायां तु अनाहतो देव इति ततोऽत्र विशेषः, तत्र गरुडजातीयो वेणुदेवनामा देवो निवसतीति तदर्थः तस्य च रायहाणी' राजधानी 'दक्खिणेण दक्षिणेन मेरुगिरितो दक्षिणदिशि विद्यत इति बोध्यम् 'अवसिडें' अवशिष्टं शेपं प्रासादभवनादि 'तं चेव' तदेव जम्बूसुदर्शनावदेव बोध्यम्, तत् क्रिम्पर्यन्तम् ? इत्याह-'जाव देवकुरु य इस्थ दवे' यावद् भवक्षस्कार पर्वत की पूर्व दिशा में, एवं शीतोदा महानदी की पश्चिमदिशा में देवकुरु के पश्चिमार्द्ध के-शीतादा नदी द्वारा द्वीधाकृन देवकुरु के पश्चिमाई के-बहु मध्य देशभाग में देवकुरुक्षेत्र में कूट शाल्मली पीठ कहा गया है । (एवं जच्चेद जम्बूए सुदंसणाए वत्तव्वया सच्चेव सामलीए वि भाणियव्या णामविहूणा गरुल देवे रायहाणी दक्खिणेणं) जो वक्तव्यता जम्बू नामक सुदर्शना की है वही वक्तव्यता इस शाल्मली पीठकी है जम्बू सुदर्शना के उसकी वक्तव्यता में १२ नाम प्रकट किये गये हैं पर ऐसे १२ नाम यहां शाल्मली पीठ की वक्तव्यता में नहीं कहे गये हैं। गरुडदेव यहां पर रहता है-जैसा कि वहां पर अनाहत देव रहता है। इसकी राजधानी मेरुकी दक्षिण दिशा में है। (अवसिटुं तं चेष जाव देवकुरु अ देवे पलिओवमट्टिइए परिवसइ) प्रासाद भवनादिका कथन जम्नू सुदर्शना के प्रकरण में जैसा कहा गया है वैसा ही कहलेना चाहिये-यावत् देवकुरु नामका देव यहां पर रहता है । इसकी एक पल्योपमकी स्थिति है । यहां વિદ્યુબભ વક્ષસકાર પર્વતની પૂર્વ દિશામાં અને શીદા મહાનદીની પશ્ચિમ દિશામાં, દેવ કરના પશ્ચિમાદ્ધના–સીતાદા નદી વડે કિધાકૃત દેવકુના પશ્ચિમાદ્ધના–બહુમધ દેશભાगी, ४१४२ क्षेत्रमा ठूट इमली108 मावत छ. 'एवं जच्चेव जम्बूए सुदंसणाए वत्तव्वया सच्चेव सामलीए वि भाणियव्वा पामविहूणा गरुलदेवे रायहाणी दक्खिणेणं' रे १४तव्यता જબૂ નામક સુદર્શનાની છે તે જ વક્તવ્યતા આ શાલમલીપીઠની પણ છે. જબૂસુદર્શના માટે તેની વક્તધ્યતામાં ૧૨ નામે પ્રકટ કરવામાં આવેલાં છે પણ શાલ્મલીપીઠની અહીં જે વક્તવ્યતા છે તેમાં નામે પ્રકટ કરવામાં આવ્યા નથી. અહીં ગરુડ દેવ રહે છે. અને स्या मनात व २७ छ. येनी पानी भरनी Ela शाम छ ' अवसिद्रं तंचेव जाव देवकुरु अ देवे पलिओवमदिइए परिवसई' प्रासा: सपना विनु ४थन मूसुदर्शनाना પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે કહેવામાં આવ્યું છે તેવું જ અહીં પણ સમજવું જોઈએ, યાવત
