Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
४०३
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः रु. ३३ कूटशामलीपीठवर्णनम् .. 'कुराए' कुरुषु 'कूडसामली पेढे' कूटशाल्मीपीठ 'णाम' नाम 'पेढे' पीठं 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तम् 'एवं' एवम्-अनन्तरोक्तसूत्रानुसारेण 'जा चेव' यैव 'जम्बूए' जम्ब्वाः 'मुदसणाए' सुदर्शनायाः 'वत्तव्वया' वक्तव्यता 'सा चेव' सैव 'सामलीए वि' शाल्मल्या अपि 'भाणियच्या' भणितव्या-वक्तव्या, इह जम्बूसुदर्शनातो विशेष दर्शयितुमाह-'णामविहूणा' नाम विहीना नामभिः प्रागुक्तैदशभिर्जम्बूनामभिर्विहीना-चर्जिता वक्तव्यता भणितव्या इह शाल्मली नामानि न सन्तीति तद्विहीना वक्तव्यता वाच्येति तात्पर्यम्, तथा 'गरुडदेवे' गरुडदेवः जम्बूसुदर्शनायां तु अनाहतो देव इति ततोऽत्र विशेषा, तत्र गरुडजातीयो वेणुदेवनामा देवो निवसतीति तदर्थः तस्य च 'रायहाणी' राजधानी 'दक्खिणेणं' दक्षिणेन मेरुगिरितो दक्षिणदिशि विद्यत इति बोध्यम् 'अवसिर्ट' अवशिष्टं शेषं प्रासादभवनादि 'तं चेव' तदेव जम्बूसुदर्शनावदेव बोध्यम्, तत् क्रिम्पर्यन्तम् ? इत्याह-'जाव देवकुरु य इस्थ देवे' यावद् भवक्षस्कार पर्वत की पूर्वदिशा में, एवं शीतोदा महानदी की पश्चिमदिशा में देवकुरु के पश्चिमार्द्ध के-शीतादा नदी द्वारा द्वीधाकृन देवकुरु के पश्चिमाई के-बहु मध्य देशभाग में देवकुरु क्षेत्र में कूट शाल्मली पीठ कहा गया है। (एवं जच्चेव जम्बूए सुदंसणाए वत्तव्वया सच्चेव सामलीए वि भाणियव्वा णामविहूणागरुल देवे रायहाणी दक्खिणेणं) जो वक्तव्यता जम्बू नामक सुदर्शना की है वही वक्तव्यता इस शाल्मली पीठकी है जम्बू सुदर्शना के उसकी वक्तव्यता में १२ नाम प्रकट किये गये हैं पर ऐसे १२ नाम यहां शाल्मली पीठ की वक्तव्यता में नहीं कहे गये हैं। गरुडदेव यहां पर रहता है-जैसा कि वहां पर अनाहत देव रहता है। इसकी राजधानी मेरुकी दक्षिण दिशा में है । (अवसिष्टुं तं चेव जाव देवकुरु अ देवे पलिओवमट्टिइए परिवसइ) प्रासाद भवनादिका कथन जम्नू सुदर्शना के प्रकरण में जैसा कहा गया है वैसा ही कहलेना चाहिये-यावत् देवकुरु नामका देव यहां पर रहता है। इसकी एक पल्योपमकी स्थिति है। यहां વિધુતપ્રભ વક્ષસ્કાર પર્વતની પૂર્વ દિશામાં અને શીદા મહાનદીની પશ્ચિમ દિશામાં દેવ કરના પશ્ચિમાદ્ધના-સીદા નદી વડે દ્વિધાકૃત દેવફરુના પશ્ચિમાદ્ધના–બહમધ્ય દેશભાगभा, हे क्षेत्रमा ट शामलीपी8 आवे छे. 'एवं जच्चेव जम्बूए सुदंसणाए वत्तव्वया सच्चेव सामलीए वि भाणियव्वा णामविहूणा गरुलदेवे रायहाणी दक्खिणेणं' २ पतयता જબૂ નામક સુદશનાની છે તેજ વક્તવ્યતા આ શાલભલીપીઠની પણ છે. જગ્ગદર્શના માટે તેની વક્તબ્ધતામાં ૧૨ નામે પ્રકટ કરવામાં આવેલાં છે પણ શાલમલીપીઠની અહી જે વક્તવ્યતા છે તેમાં નામે પ્રકટ કરવામાં આવ્યા નથી. અહીં ગરુડ દેવ રહે છે. અને स्या मनात ३१ २ छ. सेना पानी भरनी क्षिशिमा छ ' अवसिटुं तंचेव जाव देवकुरु अ देवे पलिओवमदिइए परिवसई' प्रासाई सपना विषेनु ४थन मूसुशनाना પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે કહેવામાં આવ્યું છે તેવું જ અહીં પણ સમજવું જોઈએ, યાવત,