________________
૧૬ – જૈન યુગ –
તા. ૧-૨-૩૨ શેઠ જીવનલાલ અને જૈન વાંચનમાળા. છે, કે જે લેખ જૈન મહિલા સમાજના મંત્રી પાસેથી
તેના રીપોર્ટ સાથેના સં. ૧૯૮૩ ના દીવાળી અંકને મેળવી આ મથાળા નીચે અગાઉ તા. ૧-૧૨-૩૧ ના અંકમાં જોઈ શકાશે. અને ત્યાંથી ન મળે તે મારી પાસે એકજ ટુંક નિવેદન કરવામાં આવ્યું હતું તેમાં કરેલા પ્રશ્નોના ઉત્તરારૂપે નકલ છે તે જોવા મંગાવી શકાશે. જીવનલાલ શેઠ જણાવે છે કે “() બાર વિભાગ એટલે જેન વાંચનમાળાનો વિષય જાહેર છે અને તે સંબંધી બાર ધોરણ-બાળ વર્ગ ગુરુ છે. ૧ થી ૪ અને અં• • પ્રશ્નો, સૂચનાઓ, લક્ષમાં લેવા જોગ હકીકને જાહેરમાં ૧ થી ૭ માટેના વિભાગો. (૨) વિષયની પૂલ રૂપરેખા મૂકાવાની જરૂર છે અને તે સંબંધી કે રીતે કાર્ય લેવાય અને તેની ગુણીનું કાર્ય જેને સોંપવામાં આવ્યું છે તેણે છે તે વખતેવખત અહેવાલ તેના મેજિક પ્રયાજ કે પી આ છે ( અને તે હાલમાં. પાઠની, પેજને કરી, જાહેરમાં બહાર લાવવાની જરૂર છે. જૈન પત્રની જૂની ફાઇરહેલ છે) તે ગુથણી કરેલી તે શું છે તે બહાર પડે છે તેમાં વાંચનમાળા માટે કેટલુંક લખાયું છે તે પણ ઉથલાવી, લાભ ન થાય પણ ગેરલાભ થાય, , માટે તે બહાર પાડવા જવાની જરૂર છે. એમ ઘણું કરવાની જરૂર રહે છે. તેમાં પિતે તૈયાર નથી.” જો આમ હોય તે પછી તેના પર કોઇને ભીતિ અને શ કાને સ્થાન છેવાં ને ધરે. સમિતિ પાસે કામ અભિપ્રાય આપવાનો અવકાશ રહેતું નથી; અને ક્યા ક્યા કરાવતાં પરસ્પર તાત્ર મતભેદની શંકા કરવી, અને તેને પાઠાની એજના કરવી તે સંબંધીના પ્રશ્નો પણ અસ્થાને કદાગ્રહનું નામ આપી વાંચનમાળાના નાવને ખરાબે ચઢી છે. અને તે સંબંધી સચના કરવી પણ નિરર્થક છે. વિષય જાય એવી મહાભીતિ રાખનારથી વાંચનમાળા જેવા મહાભાગુથણીને કાર્ય થઈ ગયું. પાઠાની બેજના ચાલુ થઈ ગઈ છે રત કાર્યને સફલ બનાવી નહિ શકાય. દરેક પ્રમાણિક અને એ પ્રમાણે પોતાની એકધારી શૈલીથી બીજાઓની સહાય, મતભેદને વધાવવા, અને તે પર દીર્ધ વિચાર કરી તેને તોડ સૂચનાઓ લઈને યા પિતાને ઠીક પડે તેમ તેના પેજક જે કાઢો, એમાં ખરી કીંમત છે. કામ હાથમાં લેતાં તે ગમે કઈ કરશે અને તે પર બાબ સાહેબ પિતાની પસંદગી આપી તેટલી મુશ્કેલી હોય છતાં તે પાર ઉતારવું છે એ દુદ્ધ પિતાની મહોર મારશે અને પિતાની સ્કૂલમાં તે ચલાવશે તો સંક૯પ કાર્ય કરનારે કરવું જોઈએ. સંશયથી કરેલું કાર્ય કે તેમાં કેઇ આડે આવે તેમ નથી. પણ તે એકાંગી-એક પક્ષી માગેલ સહકાર ધારેલા પરિણામ પર કેઈને લઈ જઈ શકે -એક જણના દષ્ટિબિંદુવાળી કાતિક થશે એમ મારું ૬૮ નહિ; ને સંશયગ્રતને કે સહકાર આપવા જાય ને તેને માનવું છે. તેવું કાર્ય સર્વતોભદ્ર -સર્વગામી તેમજ ચિરસ્થાયી કદાગ્રહનું નામ મળે તેના કરતાં તેને જે કંઈ સદાગ્રહ-પ્રામાનહિ બને. '
ગિક મતનું નામ આપે તેને તે સહકાર આપવા જાય એ એક સમિતિ કે વિધવિધ સમિતિઓ કે ઉપસમિતિઓ વધુ ઇષ્ટ છે. ગત અંકમાં શેઠ જીવણલાલની સહીવાળું જે દ્વારા આ મહાભારત કા વધુ ચિરસ્થાયી અને સફલ થઈ ચર્ચાપત્ર છપાયું છે તે અને મારા પર પત્ર આવેલ છે તે શકે. જૈન એજ્યુકેશન બૈર્ડ, શિક્ષક મંડળ, અને શિક્ષણ પિતાનાજ વિચાર કરે છે એમ સમજીને ટુંકમાં ઉપરનું ઉત્તર સંસ્થાના સંચાલન સહકાર પણ આવાં કાર્ય પ્રત્યે લઈ એ નિવેદન છે, અન્યના વિચારોને પડશે કે અન્યનો વિચાર શકાય. સમિતિમાં પણ વિદ્વાન, શિક્ષણના તજજ્ઞ નિષ્ણુત છે એમ સમજીને નહિ. અન્યના વિચારે હોય તે મારે અનુભવી પંડિતને મૂકી તેમને લાભ પણ સાધી શકાય દા કઈ કહેવાપણું રહેતું નથી. ત૭ બાળ ગ્રંથાવળીના સંપાદક રા. ધીરજલાલ ટોકરશી શાહ,
–મેહનલાલ દલીચંદ શાહ. રા. સુશીલ, પંડિત સુખલાલ, ૫૦ બહેચરદાસ ૫૦ લાલચંદ,
કાર્યવાહી સમિતિની બેઠક– અને ૫૦ ભગવાનદાસ, શ. ઉમેદચંદ બરોડીઆ, ૨. સુચિ દ
ગત તા. ૨૮-૧-૩૨ ના રોજ શેઠ રવજી સેજપાળના પી. બદામી, રા. કેશવલાલ પ્રેમચંદ મેદી, ૩. મેતીચંદ મિ.
પ્રમુખસ્થાને મળી હતી જે વખતે ઍલ ઇડિયા સ્ટેન્ડિમ કાપડીઆ, ૨. મેહનલાલ ભ૦ ઝવેરી, વગેરે વગેરે અનેક
કમિડીમાં કાપરેટિવ પદ્ધતિ પર જૈન બંક માટેની યેજના મહાશી સહાય મેળવવા માગીએ તે મળી શકે તેમ છે.
સંધના કરાવ ઉપર રૂબરૂ મુલાકાત દરમ્યાન શ્રીયુત સર આ કાર્ય કઈ થડા સમયમાં થઈ શકે તેમ નથી, તેમ એક
લલુભાઈ શામળદામ, રાય સાહેબ ગિરધરલાલ ડી મહેતા, થા બે ચાર માણસની મંડળી કરી શકે તેમ નથી. તેમાં
અને કે. એ. ના એસી રજીસ્ટ્રાર સાથે થયેલ ચર્ચાની હકીકત જૈન શાસ્ત્રના મર્મજ્ઞ તેમજ શિક્ષણ શાસ્ત્રના પરિચયીતા તથા
રજુ કરવામાં આવી હતી, જે વિચારતાં એક સ્કીમ ૨ માસમાં જેન શિક્ષકેના અનુભવ અને વિચારોને અવશ્ય સ્થાન છે, ઈ મ0 , એટલું જ નહિ પરંતુ જુદી જુદી શિક્ષગુપદ્ધતિઓમાં રમનાર શ્રી ચીનભાઈ લાલભાઈ, શ્રી ફકીરચંદ શરીચંદ, શ્રી મગનલાલ જૈનેતર શિક્ષણ શાસ્ત્રીઓ (દા. ત• %ાનાભાઈ, ગીજુભાઈ, મલચંદ, શ્રી હીરથ શિવજી, શ્રી જમનાદાસ અમર્યાદ અને કાકા કાલેલકર, તારાબહેન મેડક આદિ) અને સૂચનરૂપ ,
*) અને અત્યાર સ્થા, મહામંત્રીઓને એક ઉપ-સમિતિ નીમવામાં આવી થાએ પ્રણાલી સૂચવનારાઓની સહાયને પણ અવકાશ છે. હતા. અને તે દરમ્યાન ફંડમાં ભરાયેલ રકમ વસૂલ લેવા હું તે અપz છું, તેમ હાલ તે જૈન સાહિત્યના ઇતિહાસના કરાવવામાં આવ્યું હતું. કાર્ય માં અટવાયો છું છતાં ગ ઘોરણે કાર્ય થતું હોય તે કૅન્ફરન્સની આર્થિક પરિસ્થિતિ સંબંધે વિચાર થતાં યથાશક્તિ અવસરે સહકાર આપવા હું તૈયાર છું, અને તે પણ શુદ ૧૫ સુધીના નિભાવડ ખાતાના આવક ખર્ચના પણ એક ધાર્મિક ફરજ તરીકે અને કોઈ પણ આર્થિક બદલા આંકડાઓ રજી કરવામાં આવ્યા હતા. હાલની પરિસ્થિતિ વગર વાંચનમાળા માટેના મારા વિચાર અને મનોર્થ ધણું જોતાં ચાલું ખર્ચને પહોચી વળવા માટે યોગ્ય કરકસર કરવી વર્ષોથી છે અને તે તે સંબંધીના મારા લેખમાં પ્રસિદ્ધ થયા મહામંત્રીઓને સત્તા આ જવામાં આવી હતી
