________________
[ ૨૫૪ ]
ધ્યાનદીપિકા
છે તે સિવાય પણ માણસ જાત કે જીવ જાત સર્વથા નિગુણી જ હોય છે એમ તો ન જ કહી શકાય. ગમે તેવી વસ્તુમાંથી કે જેમાંથી ગુણ શોધનારને કાંઈને કાંઈ ગુણ મળ્યા સિવાય રહેતો નથી. પણ એટલે દરજજે તેની દષ્ટિ ખૂલવી જોઇએ. નિરંતરની ટેવથી તેવી દષ્ટિ સહજ થઈ જાય છે અને છેવટે ગમે તેવી અન્યને હલકી લાગતી બાબતોમાંથી પણ શીખવાનું મળે છે. પિતાને સુધારવાની કે સગુણ બનવાની ઈચ્છા વાળા મનુષ્યોએ આ દુનિયાને ગુરુ બનાવીને, કે શીખવાની શાળા સમજીને તેમાંથી દરેક ક્ષણે, દરેક પ્રસંગે સગુણ કે શિખામણ શેધતાં જ રહેવું. જે બંધ પુસ્તકમાંથી નથી મળતો તે બધ આ દુનિયામાંથી મળી શકે છે. મારું-તારું મૂકી દઈ દષ્ટિ બદલવી જોઈએ તે જ ગુણો મળે છે.
તેવી દૃષ્ટિ ન થાય ત્યાં સુધી અમુક મર્યાદા કે જે સદ્દગુણવાળા ધર્મગુરુઓ કે દેવાધિદેવ વગેરેમાં હોય છે. તેમાં રહેવું. પોતે જે સંપ્રદાયમાં રહેલું હોય છે, તે સંપ્રદાયના ધાર્મિક મનુષ્યો. ગુરુઓ, ઈત્યાદિના જ્ઞાનાદિ ગુણોની, ઉત્તમ જીવનની, તપશ્ચરણાદિની, ક્ષમા, નમ્રતા, સરલતા, સંતેષ, જિતેન્દ્રિયતા, નિઃસ્પૃહતા પરે પકારિતા, આત્મપરા યણતા, ઈત્યાદિ સગુણે જેમાં હોય તેઓના ગુણો જેવાની ટેવ રાખવી, તેઓના ગુણોની પ્રશંસા કરવી, તેઓની ભક્તિ કરવી, તેમનું બહુમાન કરવું. તેઓના ગુણે દેખી રાજી થવું, અન્યની આગળ તેઓના ગુણે બેલવા વિગેરેથી પ્રમાદિત થવું. આ પ્રમેદભાવના છે.
ગુણ જેનાર માણસ સદ્દગુણ થાય છે, દેષ જેનાર
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org