________________
અતીતનાં અજવાબ
તેણે ભીખ માટે પુકાર કર્યો પરંતુ ખેડૂત-સ્ત્રી આનંદથી પોતાના પાડાને છાશ પિવડાવતી હતી, પ્રેમથી તેને પુચકારતી હતી. અનેકવાર બોલાવ્યા છતાં પણ તેણે મુંજની બૂમ સાંભળી ન સાંભળી કરી દીધી અને પિતાના ખભા ગર્વથી ઉછાળીને ઉપહાસ કરતાં કહ્યું :
જેતો નથી હું કામમાં છું તે? હું પહેલાં મારા પાડાને સંભાળું કે તને ભિક્ષા આપું ?”
એક ખેડૂત-સ્ત્રીથી આ રીતે ઠપકો સાંભળવાથી મુંજથી ન રહેવાયું. તેણે કહ્યું : “અરે! ભળી કુટુંબવત્સલા ! તારા આ પાડાને જોઈને ગર્વ ન કર. રાજા મુંજ પાસે પર્વત જેવા ઊંચા ચૌદસો છેતેર હાથી હતા, એ પણ નથી રહ્યા તે તું તારા આ પાડા માટે અભિમાન શા માટે કરે છે?”
એ ખેડૂત વનિતાએ આંખે ફાડીને દરવાજમાં ઊભેલા તે ભિખારીને પગથી માથા સુધી જોયો: “ અરેમાલવપતિ મુંજની શું આ દશા ?”
તેના મનની અપાર વેદના આંસુ બનીને વહેવા માંડી. મુંજ આંખે ઉઠાવીને તે સ્ત્રી તરફ ફરીથી જોઈ ન શક્યો. મસ્તક ઝુકાવીને તે તુરત જ ત્યાંથી ચાલતે થે.
–પ્રબન્ધચિંતામણિ પૃ. ૧૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org