________________
સુસઢ ચરિત્ર
આલેચનાચાર્યને ગુણે. જેની પાસે આલેચના લેવાની હોય તે આલોચનાચાઈના ૮ ગુણે. (૧) આચારવાન-જ્ઞાન અને ક્રિયા સહિત જ્ઞાનાદિ પાંચે આચારેનું પાન કરનાર, કારણ કે એવા ગુણું ગુરૂનું વચન શ્રદ્ધા કરવા લાયક થાય છે. (૨) અવધારાવાન, શિષ્ય-આલોચકે કહેલા સવ અપરાધને યાદ રાખનાર, જેથી ભૂલ્યા વગર દરેકનું પ્રાયશ્ચિત્ત આપી શકાય. (૩) વ્યવહારવાનું એટલે આગામ-સુત-આશા-ધારણા અને જિત એ પાંચ પૈકી કે અન્યતર એક વ્યવહારના જાણકાર, વ્યવહારના જાણકાર હોય તે જ યથાયોગ્ય પ્રાયશ્ચિત્ત આપી શકે, તેમાં પ્રથમ આગમ વ્યવહાર કેવળી, મન:પર્યવ, અવધિ, ચૌદપૂર્વ, દશપૂર્વ, નવ પૂર્વ જ્ઞાનવાળાના સમયમાં હોય છે. બીજો વ્યવહાર આઠ પૂર્વથી માઠી ઘટતાં ઘટતાં એક કે અર્ધા પૂર્વના જ્ઞાનવાળાઓને તથા ૧૧ અંશ, નિશીથ આદિ સમગ્ર શ્રતના જ્ઞાતાઓ માટે હેય છે. ત્રીજે આશાવ્યવહાર-પરસ્પર દૂર દેશમાં રહેલા બે ગીતાર્થ આચાર્યો જેવા કે આલોચક અને આલેચના આપનાર એ બેને હેય છે. તેઓ ગૂઢ સાંકેતિક શબ્દો દ્વારા આલેચના દેનારા-લેનારા હેય છે, એટલે કે સંદેશપત્ર લઈ જનાર ન સમજે તેવા ગુપ્ત સંસાવાળા શામાં ગીતાથ આલેચક પિતાના અપરાધો જણાવે અને જવાબ પણ તે જ પ્રમાણે ગુપ્ત શબ્દોથી જ મોકલાવે. એવી રીતે તેઓ બે જ સમજે-તેવી રીતે આલોચના દેનાર-લેનારને આજ્ઞાવ્યવહા૨ સમજ. ચેાથે ધાણાવ્યવહાર અર્થાત્ ગુરૂએ નાના-મોટા અપરાધમાં જે રીતિએ પ્રાયશ્ચિત આપ્યું હોય, તે જાણી ધારી રાખનાર શિષ્ય