________________
(૧૪)
આતમ સાધના રાજા ઊભેલા છે, ત્યાં રહેલી દાસી વિચારે છે કે દીવામાં તેલ ખૂટયું છે માટે ઉમે, નહીંતર રાજા અંધારામાં શી રીતે રહેશે? દીવામાં દાસીએ તેલ પૂર્યા કર્યું અને દીપશિખા વિશેષ દીપવા લાગી. જાણે કેતુગ્રહ ન હોય તેમ દીપક નિશ્ચલ બન્યું. રાજા પણ પિતાના દયાનમાં દીપક સાથે જાણે સ્પર્ધા કરતા ન હોય તેમ એકાગ્ર થાનવાળા બન્યા. એમ બીજા-ત્રીજા પહેરમાં પણ દાસીએ દીપકને તેલથી ભર્યો, જાણે રત્નાકર ન હોય તેમ ચાર પહેાર સુધી અવિરામ દીપશિખા ચાલુ રહી. અતિસુકુમાર શરીરવાળા રાજા કાઉસગ્ય દધ્યાનમાં લાંબા સમય સુધી સ્થિર ઊભા રહેલા હોવાથી લેહી અંગેઅંગમાં ભરાઈ ગયું અને વેદના ઘણી થઈ, છતાં આત્માને ભાવનાથી વાસિત કરે છે.
હે જીવ! આ વેદનાથી શરીરના અંગે લેવાયાં છે, તેમાં તને શી હાનિ છે? શરીર અને આત્મા જુદી ચીજ છે. શરીર તે કૃતજ્ઞ છે. જીવને અપ્રતિષ્ઠાન નારકીમાં જે વેદનાઓ ભેગવવી પડે છે તેના અનંતમા ભાગની પણ આ વેદનાઓ નથી, બકે આ વેદના સહન કરવાથી અનંતગુણ નિરા જ થનાર છે. અંગભંગાથી બાહો પ્રાણે નીકળી જવાના છે, પરંતુ તારી પ્રતિજ્ઞાન નિર્વાહ અખંહિત વર્તે છે. હવે કાઉસ્સગ્ય ધ્યાનમાં ને ધ્યાનમાં દિવસ ઊગે, દીવે ઓલવાઈ ગયે. કાઉસ્સગ પાવે છે પરંતુ અંગે ઝલાઈ ગયાં હેવાથી પગ ઊંચકતાંની સાથે પૃથ્વી પર ઢળી પડે છે. શ્રી પંચપરમેષ્ટિ ધ્યાનમાં નિશ્ચલ ચિતવાળે આયુષ્ય પૂર્ણ કરી ત્યાંથી દેવલોક પામે રકંદકાચાર્યે ૪૯૯ શિષ્યને કરાવેલી આરાધના
શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી પાસે કે પાંચસે મનુષ્ય સાથે દીક્ષા લીધી. વિદ્યાભ્યાસથી અનુક્રમે બહુશ્રુત થયા,
