________________
( ૧૦૮ )
અન્તિમ સાધની
થઈ ગયા છે, તે ઊંદર આપણા સ કરતાં સત્ર પાપથી મુક્ત બની અનાખા અક્ષય સુખના સ્થાન રૂપ સિદ્ધિસ્થાન પ્રથમ પ્રાપ્ત કરશે.” એવી રીતે ભગવતે કહેતાંની સાથે જ સફલ નરેન્દ્રસમૂહ, ઇંદ્ર, અસુરેન્દ્ર વગેરે તેમ જ દેવતાએની કૌતુકરહસ્યથી વિકસ્વર બનેલી હજારો દૃષ્ટિમાળાએ તે જ*ગલના ઊદર ઉપર પડી. ભક્તિ સમૂહથી નિર તે ઊદર પાપીઠ નજીક, પૃથ્વી ઉપર મસ્તક મૂકી પૈાતે પેાતાની ભાષામાં કંઈક કહેવા લાગ્યા. આ વખતે ઇંમહારાજાએ કહ્યું, “હે ભગવત ! મને આ વાતનુ મેટ કૌતુક થાય છે કે શુ' આ સર્વાધમ તુચ્છ જાતિવાળા, કેાચળ રેતીનાં સ્થળમાં બીલ કરીને વસવાના વ્યસનવાળે જ*ગલી ઊર આપણાં સર્વ કરતાં પ્રથમ સિદ્ધિસ્થાનમાં જશે ? આવે આ લધુ કર્મી હાઇને આવી ક્ષુદ્ર-હલકી જાતિમાં કેમ ઉત્પન્ન થયા ?” ઇંદ્ર મહારાજાને પ્રત્યુત્તર આપતાં ભગવાન તેના પૂર્વભવની હકીકત કહે છે.
ઊંદરના પૂર્વ ભવ
વિંધ્ય નામના પર્વતના અ'તરાલમાં વિઘ્યવાસ નામના સન્નિવેશ હતા અને તેમાં છૂટાછવાયાં વસવાટસ્થાના હતાં. ત્યાં એક મનાય મહેન્દ્ર નામના રાજા હતા. તેને તારા નામની મહારાણી તથા આઠ વર્ષની વયવાળા તારાચંદ્ર નામના પુત્ર હતા. આ વખતે તેનાં છિદ્ર ખાળનાર પહેલાનાં વૈર અને કદ પામેલા કાશળ રાજાએ હલ્લા કરી તેના સન્નિવેષ વેરવિખેર કરી નાખ્યા, મહેન્દ્ર રાજા મહાર આવ્યા અને લડવા લાગ્યા. લડતાં લડતાં મહેન્દ્ર રાજા મૃત્યુ પામ્યા. એનુ કેટલુંક સૈન્ય હણાયુ, કેટલુંક પલાયન થવા લાગ્યુ, ખાદીનાં લેાકેા જીવ લઈને નહીં, તે તારા નામની મહા