________________
થી આરિદકની અતિમ લેખના
( ૧૪ ).
ધર્મથી ભ્રષ્ટ થઈ મરવું, જે ગતિમાં મર્યા ફરી તે જ ગતિમાં જવું, પહાડથી પડી, ઝાડ ઉપરથી પડી, ડૂબીને, અગ્નિમાં પેસી, ઝેર ખાઈ, બંદુક વગેરે હથિયારથી, ફોસે ખાઈ, ગીધાદિક ફેલી ખાય તે રીતે મરવું ઈત્યાદિક પ્રકારે મસ્તો જીવ અનત વખત નારકીભવ પામે છે. ચારે ગતિમાં મરતે પોતાના ભાવ વધારે છે.
પંડિતમરણ એટલે શું ? તે બે પ્રકારનાં, પાદપપગમન અને ભક્તપ્રત્યાખ્યાન. પ્રથમ તે ઝાડ માફક સ્થિર રહી મરવું. બીજું તે ખાન-પાનને ત્યાગ કરવારૂપ મણ વળી પાદપપગમન બે પ્રકારનું. જે મરનારનું શરીર બહાર કાઠી સંસ્કાર કરવામાં આવે તે નિહરિમ મરણ; તેથી ઊલટું પ્રતિકર્મ વગરનું તે અનિશ્ચિમ મરણ ભક્તપ્રત્યાખ્યાન મરણ પણ ઉપર પ્રમાણે બે પ્રકારનું, નિર્ધારિમ અને અનિહરિમ. આ બંને પંડિતમરણ પામનાર ભવસંસાર ઘટાડે છે. અનંતભવને પામતો નથી. આ પ્રમાણે મરનારને સંસાર ઘટે છે.
પછી ભગવાનના મુખથી સ્કક તાપસે હર્ષપૂર્વક ધમશ્રવણ કરી, ઊભા થઈ પ્રદક્ષિણા કરી કહ્યું કે “હું નિગ્રંથ પ્રવચનની શ્રદ્ધા પ્રતીતિ રાખું છું. મને રુચિ તેની જ છે. તેને હું સ્વીકાર કરું છું, નિશ પ્રવચન સત્ય છે, સંદેહ વગરનું છે, ઈષ્ટ પ્રતીષ્ટ છે.” એમ કહી ભગવંતને વંદન-નમસ્કાર કરે છે પછી ઈશાન ખૂણામાં જઈ ત્રિદંડ આદિ તાપસ ઉપકરણને એકાંતમાં છોડી દીધાં, અને ભગ વાન પાસે આવી Úદક આ પ્રમાણે કહે છે:
હે ભગવંત! ઘડપણ-મૃત્યુ આદિ દુ:ખથી આ લાક સળગી રહેલ છે. સળગતા મકાનમાંથી જેમ માણસ
