________________
( ૧૨ )
અનિતમ સાધના
છે. પ્રાણીને સુખશાંતિ આપનાર હોય તે માત્ર એક ધર્મ છે. હવે ચારે પ્રકારને આહાર તથા પાપને ત્યાગ કરો, છેલ્લા શ્વાસે શ્વાસ સમયે દેહને પણ હે ધીર! તમે ત્યાગ કરે, જે નમસ્કાર મહામંત્રનું નામ છેલી વખતે સ્મરણ કરવાથી પાપી આત્મા પણ નથી દેવ થાય છે, માટે મનમાં તેને યાદ કરે. આવી રીતે મદનરેખાએ કહેલાં સર્વ વચને મસ્તક પર બે હાથે અંજલિ રચી યુગબાહુએ સાંભળ્યાં અને સ્વીકાર્યા, અને ક્ષણવારમાં નશ્વરદેહ છોડી પાંચમા લેકમાં ઇક સરખા સામાનિક દેવતા અંતિમ શુદ્ધ આરાધનાના પ્રભાવે થાય છે.
ખરેખર ચિતામણિ રત્નાધિક ધમને મહિમા છે. તે સમયે યુગબાહને મેટા પુત્ર ચંદયશ પિતાના મૃત્યુથી આકંદ-રૂદન કરવા લાગ્યો. અને ધૈર્યવાળી મદનરેખા મનમાં વિચારવા લાગી કે ખરેખર લેભ માફક આ માર રૂપ અનર્થનું મૂળ છે, જે રૂપને દેખી ભિત ચિત્તવાળા રાજાએ સગાભાઈને પણ મારી નાખે, ક્ષણવારમાં વિનાશ પામનાર અસારરૂપના કારણે મૂઢ એવા મોટાભાએ આવું અકાર્ય કર્યું. હવે આવું મહાપાપ કરનાર બળાત્કારે પણ મારું શિયળ ખંડન કરશે, તે કારણે જ એણે આ અનર્થ કરેલ છે, પરંતુ સિંહની કેસર, સતીનું શિયળ, શેષનાગને મણિ, પ્રાણ હેય ત્યાં સુધી કેઈ હરણ કરવા સમર્થ નથી. હવે હું વનાત્તરમાં નાસી છૂટીને પણ પરલેકનું હિત સાધીશ; નહિતર દુષ્ટ બુદ્ધિવાળા આ મારા પુત્રને પણ હશે એમ વિચારી સતી શિરેમણિ, વૈર્યવતી, પતિભક્તો શિયળ રક્ષણ માટે રાજ્ય વૈભવ છોડી એકાકી નીકળી પડી,