________________
~~
~
~
શ્રી રવયંભૂદેવ મહષિની અતિમ સાધન ( ૧૧ )
શ્રી સ્વયંભૂદેવ મહર્ષિની અંતિમ સાધના
રવયંભૂદેવ મહર્ષિએ પણ પોતાનું આયુષ્ય પ્રમાણ જાણીને દ્રવ્ય ભાવ ઉભય સંલેખના કરી, ક૨વાગ્યા વ્યાપાર કરી સંથારા પર બેસી બાલવાનું શરૂ કર્યું કે:
સર્વ કર્મ જ દૂર કરી છે, અર્વ ભ્રો જેના પ્રશાંત થયા છે, તેવા સવ સિદ્ધોને નમસ્કાર કરી સક્ષેપથી પંડિત-મરણ અને બાળ મરણના વિભાગ કહીશ: બાળમરણ
બાળમરણથી કે પંડિતમરણથી મરવાનું જ છે, તો તેમાં બાળમરણ સંક્ષારનું કારણ છે; પંડિતમરણથી નિર્વાણ થાય છે બાળ અને મરણ એટલે શું? તે રાગ-દ્વેષ બંનેથી યુક્ત તે બાલ, અને પ્રાણ-શ્વાસે શ્વાસ તેને ત્યાગ તે મરણ. કઈ વખત ગર્ભમાં કલારૂસ્યામાં અવ્યક્ત ભાવમાં કોઈ વખત ઘણી સ્ત્રીઓના ગર્ભમાં પેશી થવા સમયે ગળી ગ, પિંડ થવા સમયે ક્ષારથી ગર્ભવાસથી નીકળી ગયો; હાડકાં સાથે અને હાડકાં વગર પણ ઘણુ વખત ગભ ગળી ગ; અતિક્ષાર-કડવા મૂળિયાથી બળી ગયો, દુશ્ચારિણી, પરિત્રાજિકા, કુમારી, ૨ડા સ્ત્રીના ગર્ભમાંથી લેહી વહન થઈ સંસારમાં ઘણું વખતે ગર્ભસ્રષ્ટ થયે; કેઈ વખત ભયથી, કેઈ વખત વધારે મહેનત-થાકથી નીકળી ગયો; કેઈ વખત માતાનું ઉદર ચીરી નાખવાથી કેક વખત માતાની નિમાંથી ડે બહાર નીકળી મરી ગયો કઈ વખત બહાર નીકળે પણ ઘણી વેદનાથી વ્યાકુલ બનેલે મરી ગયે; કઈ વખત માતાએ જીવતો રમશાન કે ચિતામાં ફેંક્યો, કેઈ વખત ડાકિની કે પક્ષીથી