________________
૨૯૪
આગમિક વ્યાખ્યાઓ तेसिं सीसेण इमा कलसभवमइंदणामधेज्जेणं । दसकालियस्स चुण्णी पयाणरयणातो उवण्णत्था ॥ ३ ॥ रयिरपदसंधिणियता छड्डियपुणरुत्तवित्थरपसंगा । वक्खाणमंतरेणावि सिस्समतिबोधणसमत्था ॥ ४ ॥ ससमयपरसमयणयाण जं च ण समाधितं पमादेणं ।
तं खमह पसाहेह य इय विण्णत्ती पवयणीणं ॥ ५ ॥ ચૂર્ણિકારનું નામ કલશભવમૃગેન્દ્ર અર્થાત્ અગત્યસિંહ છે. કલશનો અર્થ છે કુંભ, ભવનો અર્થ છે ઉત્પન્ન અને મૃગેન્દ્રનો અર્થ છે સિંહ. કલશભવનો અર્થ થયો કુંભથી ઉત્પન્ન થનાર અગત્ય. અગમ્ય સાથે સિંહ જોડી દેવાથી અગત્યસિહ બની જાય છે. અગસ્યસિંહના ગુરુનું નામ ઋષિગુપ્ત છે. તેઓ કોટિગણીય વજસ્વામીની શાખાના છે.
પ્રસ્તુત પ્રતના અંતમાં કેટલાક સંસ્કૃત શ્લોક છે જેમાં મૂળ પ્રતનું લેખન કાર્ય સંપન્ન કરનાર રૂપે શાંતિમતિના નામનો ઉલ્લેખ છે :
सम्यक् शान्तिमतिर्व्यलेखयदिदं मोक्षाय सत्पुस्तकम् । પ્રસ્તુત ચૂર્ણિના મૂળ સૂત્રપાઠ, જિનદાસગણિકત ચૂણિના મૂળ સૂત્રપાઠ તથા હરિભદ્રકૃત ટીકાના મૂળ સૂત્રપાઠ આ ત્રણેમાં ક્યાંક-ક્યાંક થોડુંક અંતર છે. નીચે આના કેટલાક નમૂના આપવામાં આવે છે જેનાથી આ અંતર સમજી શકાશે. આ જ વાત અન્ય સૂત્રોના વ્યાખ્યાગ્રંથોના વિષયમાં પણ કહી શકાય. દશવૈકાલિક સૂત્રની ગાથાઓના અંતરના કેટલાક નમૂના આ પ્રમાણે છે : અધ્યયન ગાથા અગત્યસિંહકૃત જિનદાસકૃત હરિભદ્રકૃત ચૂર્ણિ ચૂર્ણિ
ચૂર્ણિ मुत्ता
मुत्ता ૧ ૩ साहवो
साहुणो
साहुणो ૧ ૪. મહાપાર્દિ..... અહીડે.. મદા ડેલુ...
पुप्फेसु कहं णु कुज्जा कतिहं कुज्जा कहं णु कुज्जा कतिहं कुज्जा कयाहं कुज्जा कतिहं कुज्जा (પાઠાંતર) (પાઠા.)
(પ.). યદ્દેિ સુના(”) દં પુ સુના(ઓ) યાર્દ સુન્ના (”) દં સન્ના ()
જૂથમઠું ( ૬) ગાથા-સંખ્યાનો આધાર મુનિશ્રી પુણ્યવિજયજી દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલ દશવૈકાલિકની હસ્તલિખિત પ્રત છે.
અRI
पुप्फेहि
पुप्फेहि
૦
૧.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
