________________
યંત્ર જ ખાટવાઈ જાય છે. તમારા કાંડે રહેલી ઘડિયાળની જ વાત લે ને ! એમાં કેટલા બધા નાના મોટા ભાગે ગોઠવાયેલા છે ? એમાંથી નાનામાં નાનો એક જ ભાગ નીકળી જાય તે ઘડિયાળ ચાલે ખરું ? ન જ ચાલે ! એ ચાર આનાના ચક્કરને બેસાડવા તમારે ચાલીસ-પચાસ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવો પડે, પછી જ ઘડિયાળ કામ આપતું થાય. ધાર્મિક સૂત્રોનું પણ એવું જ છે. એના પઠનપાઠનમાં એક અક્ષર પણ ઓછો ચાલે નહિ.
આ બધી વાતને આપણે વધુ દાખલા-દલીલો દ્વારા સમજીએ : માની લો કે તમે બીમાર છો! મા – બાપને તમારા ઉપર ઘણે પ્રેમ છે ! તમને સાજા–તાજા કરવા માટે દવા પીવડાવવી પડે તેમ છે અને તે ઘણી કડવી છે. તેનો પૂરેપૂરો ડેઝ આપતાં તેમને જીવ ચાલતું નથી ! તેથી જે તેઓ તમને પા કે અડધે ડોઝ આપે તે તમે સાજા થાવ ખરા ? કદાપિ નહિ ! કારણ કે દવાનો ડોઝ ડેકટરની સૂચના અનુસાર ગ્ય પ્રમાણમાં અપાય તે જ રોગ જાય. એવી જ રીતે કોઈ મા-બાપ પોતાના વહાલા પુત્રને જલદી સાજો કરવાની ઈચ્છાથી તેને ડબલ – ત્રબલ ડેઝ આપી દે તો એથી કાંઈ તેઓને પુત્ર જલદી સાજે થઈ જાય ખરે ? સાજો તે ન જ થાય પણ ઉપરથી વધારે માંદે થાય.
હવે તમે સમજી ગયા ને કે દવાનો ડોઝ ઓછો લેવાથી પણ નુકસાન થાય અને વધારે લેવાથી પણ નુકસાન થાય.