________________
१७
યોગ્ય પ્રમાણમાં લેવાય તે જ લાભ થાય. તેવી જ રીતે ધાર્મિક-સૂત્રોનાં પઠન-પાઠનમાં અક્ષરો ઓછા બેલવાથી પણ દોષ લાગે અને વધારે બેસવાથી પણ દોષ લાગે. એમાં અક્ષર-કાન-માત્રા-હસ્વ દીર્ઘ જે પ્રમાણે હોય તે પ્રમાણે બલવાથી જ લાભ થાય, દેષ ટળે ને ફળ મળે !
આપણે ઓછું ખાઈએ તે નબળાઈ આવી જાય અને વધુ ખાઈએ તે અજીરણ થઈ જાય. શરીરને ટકાવવું હેય ને તંદુરસ્ત રાખવું હોય તે માપસર જ ખાવું જોઈએ. દવા અને રાકની જેમ સૂત્રોનું પઠન-પાઠન પણ યોગ્ય રીતે શુદ્ધ ઉચ્ચાર પૂર્વક થાય તે જ લાભ થાય.
શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે સૂરામાં માયા – મીંડાને પણ ફેરફાર થવાથી સૂત્ર વિકૃત બની જાય છે. એથી અર્થમાં ગેટાળે થઈ જાય છે. અર્થ છેટો થવાથી તેના અનુસાર થતા ક્રિયારૂપ ચારિત્રમાં પણ ફેરફાર થઈ જાય છે. તેથી મેક્ષ નજીક આવવાને બદલે દૂર થઈ જાય છે. જ્ઞાનનું ફળ વિરતિ એટલે સંયમ છે અને આ સંયમદ્વારા જ મોક્ષનાં તાળાં ઊઘડે છે. એથી આપણી મોક્ષની મુસાફરીની ગાઈડ બનવાની યોગ્યતા જ્ઞાનમાં આવી જાય છે. આવી જ્ઞાન-ગાઈડ જે અશુદ્ધ હોય તે આપણે સંસારમાં રખડવું રઝળવું પડે એથી મોક્ષની મુસાફરી કરવા ઈચ્છનારે સહુ પ્રથમ જ્ઞાનને પાયો પાકે કરી લેવો જોઈએ.