________________
કમાઈ લેવા માટેની મે સમ છે. બાલવયમાં જે શુદ્ધ ઉચ્ચાર પૂર્વક સમ્યજ્ઞાન ગ્રહણ કરી લીધું હોય તે તે જીવનપર્યત સાથ આપનારું બની રહે છે.
શાસ્ત્રકારોએ સભ્યજ્ઞાનનાં બે કાર્યો બતાવ્યાં છે. એક તે એ અજ્ઞાનને દૂર કરે છે ને બીજું એ મહને પણ દૂર કરે છે. અજ્ઞાન હટે એટલે જ્ઞાન આવે, ને મોહ ઘટે એટલે સુસંસ્કાર આવે. અજ્ઞાનને હટાવવા અને જીવનમાં સુસંસ્કારનું ઘડતર કરવા સમ્યજ્ઞાન મેળવવું જરૂરી છે.
આપણી પાઠશાળા આ જ્ઞાન અને સંસ્કારની પરબ સમી છે. પાઠશાળામાં બાળકને શૈત્યવંદન કે ગુરુવંદનનાં સૂત્રે શિખવવા તે થિયરીકલ જ્ઞાન છે અને તે ગ્રહણશિક્ષા વરૂપ છે. ચૈત્યવંદન, ગુરુવંદન આદિ કેવી રીતે થાય, તે માટે સૂત્રે ક્યા કમમાં કેવી રીતે બેલવા જોઈએ તે વિધિ પૂર્વક કરી બતાવવું અને તેમની પાસે કરાવવું તે પ્રેક્ટીકલ જ્ઞાન છે અને તે આસેવન શિક્ષા સ્વરૂપ છે.
પ્રતિક્રમણ આદિનાં સૂત્ર ગણધર ભગવંતેએ રચેલાં છે. તેના અક્ષરો મંત્રમય છે. કર્મોને હણનારા છે. રોગ-શેકને હરનારા છે. દુઃખ-દર્ભાગ્યને દૂર કરનારા છે. લે શુદ્ધ ઉચ્ચાર પૂર્વક ભાવથી બેલાય તે તે સાંભળનારનાં ચિત્તમાંથી પણ ઉદાસીનતા પલાયન થઈ જાય અને તેનું મન પ્રસન્ન બની જાય,
બાળકને શુદ્ધ ઉચ્ચાર પૂર્વક બેલવાની રીત શરૂઆતથી જ ચીવટ પૂર્વક શિખવવી જોઈએ. કારણ કે,