________________
૧૯૨
સૂત્રના અક્ષરોમાં અને કાના–માત્રા-મીડાં વગેરેમાં જરા પણ ફેરફાર ન થઈ જાય. તેમાં ફેરફાર થવાથી અર્થનો અનર્થ થઈ જાય છે.
વ્યવહારમાંય પત્ર લખવામાં કાન-માત્રામીંડાં વગેરેને સહેજ પણ ફેરફાર થઈ જાય છે તે પણ હર્ષને બદલે શેક છવાઈ જાય છે. આ વાત તમને નીચેની કથા વાંચવાથી બરાબર સમજાઈ જશે. શેઠ આજ મર ગયે હિ!
એક હતા શેઠ, તે હતા ના મોટા વેપારી. તેમના વેવાઈ બીજે ગામ રહેતા હતા. તેમને પણ રૂને જ માટે વેપાર હતે. એકવાર શેઠને કોઈ કાર્ય પ્રસંગે અજમેર જવાનું થયું ત્યારે તેમણે પોતાના તે વેવાઈ ઉપર મુનીમને નીચે પ્રમાણે પત્ર લખવાની સૂચના આપી કે, શેક અજમેર ગયે હમે રૂઈ લીયા, તુમ ભી રૂઈ લેના ઔર બડી વહી કે ભેજ દેના.” પણ મુનીમ જરા તાવળિયા સ્વભાવના હતા તેથી તેમણે તે ફ્લાવળમાં લખી નાખ્યું કે, “શેઠ આજ મર ગયે હૈ હમે રોઈ લીયા, તુમ ભી રઈ લેના ઔર બડી વહુકે ભેજ દેના. આમ અજમેરને બદલે આજ મર લખ્યું, રુઈને બદલે રઈ લખ્યું ને વહીને બદલે વહુ લખી નાખ્યું.
પત્ર તે પહોંચી ગયે વેવાઈને ઘેર. પત્રને સહુએ વચ્ચે, વારંવાર વાં, બીજાઓની પાસે પણ વચાળે