________________
૧૪૬
પૃથ્વી એટલે માટી, મીઠું વગેરે. સચિત્ત માટી, ચિત્ત મીઠું, વગેરેના એક નાના કણિયામાં અસંખ્યાતા પૃથ્વીકાય જીવ! હાય છે.
પાણીનાં એક ટીપામાં અસ`ખ્યાતા અકાય જીવા હાય છે. પાણીમાં પેરા વગેરે તે પાણીથી જુદું શરીર ધારણ કરનારા જુદા જ જીવા છે. પણ શુદ્ધ પાણી એ ય કેાઈ જીવનું શરીર છે. એ પાણીને જ શરીર તરીકે બારણુ કરીને રહેલા જીવા તે જ અકાય જીવે છે.
અગ્નિના એક તણખામાં અસંખ્યાતા અગ્નિકાય જીવે ાય છે.
વાયુના એક અતિ નાના અંશમાં અસ ંખ્યાતા વાયુકાય જીવા હાય છે.
વનસ્પતિકાય જીવેાના બે ભેદ છે: પ્રત્યેક વનસ્પતિકાય અને સાધારણ વનસ્પતિકાય.
જે વનસ્પતિકાયના એક શરીરમાં એક જ જીવ રહેલે હાય છે તેને પ્રત્યેક વનસ્પતિકાય કહેવાય છે. જેમકે પાંઠડાં વગેરે.
જે વનસ્પતિકાથના એક શરીરમાં અનંતા જીવા રહેલા હાય છે તેને સાષારણ વનસ્પતિકાય કહેવાય છે. તેને અન તકાય પણ કહેવાય છે. ડુંગળી, બટાટા વગેરે મન'તકાય છે.
પાણીમાં અને ભીની જગ્યાએ જે લીલ થાય છે તેને નિગેાદ કહેવાય છે, તે નિગોદના એક અતિ નાના અંશની