________________
પ્રકરણ બીજુ
લેખક – મુનિ શ્રી હિતવિજયજી
રિવારો આળખાતી અને
છે તેનો ઉચ્ચાર કરતી માં છે
સ્થર (૧) અ, આ, ઈ, ઈ, ઉ, ઊ, , એ, ઐ, ઓ, –આટલા અક્ષરોને સ્વર કહેવાય છે.
વ્યંજન (૨) ફ ખ ગૂ ઘૂ • / ચૂ છુ રુ / ૬ ૬ ૨૬ શું / ન્યૂ દ ધુ ન / ૫ ફ બ ભૂ મ / યૂ ૨ ૧ / શું સ હ / આટલા અક્ષરોને વ્યંજન કહેવાય છે.
(૩) સ્વરે એકલા બેલી શકાય છે, જ્યારે વ્યંજન સ્વરની મદદથી બેલી શકાય છે. અર્થાત્ વ્યંજનમાં આ થો ઓ સુધી કોઈ પણ એક સ્વર ભળે ત્યારે જ તે બોલી શકાય છે.
(૪) કેઈ પણ સ્વર ભળ્યા વિનાના એકલા વ્યંજનને ગુજરાતી ભાષામાં ખેડે અડધે અક્ષર કહેવાય છે. દા. ત. -ઇત્યાદિ.