________________
( ૧૨ )
આપણે આપણા આત્માનું' કલ્યાણ કરવુ' હાય તેા ધ'નુ' જ્ઞાન અવશ્ય મેળવવુ' જોઇએ.
વિદ્યા મેળવવા માટેની સુદરમાં સુદર તક તે માલવય છે. ખાલવયમાં યાદશક્તિ સામાન્યતયા તીવ્ર હાય છે, નિર્દોષતા પ્રધાન હાય છે; અનુકરણવૃત્તિ અસાધારણ હાય છે, અન્ય કોઈ જવાબદારી-ચિ'તા-એજ કે ઉપાધિ રહિત અવસ્થા હાવાથી વિદ્યાભ્યાસ સારામાં સારા થઈ શકે છે. જેમ આ બધા સારા પાસા છે તેમ ખીજા નખળા પાસા પણ છે. બાળકા માટા ભાગે અનુકરણ પ્રિય સ્વભાવના હાવાથી સારાનુ જેમ અનુકરણ કરી શકે છે. તેમ નરસાનું પણ જલદીથી અનુસરણ સહજપણે કરે છે. ખાલવય એ અણુસમજને તેા પ્રધાનકાળ હાવાથી અણુસમજનાં કારણે, દેખાદેખીનાં કારણે, સ`ગદોષનાં કારણે કે શિક્ષણ-સંસ્કારના અભાવનાં કારણે બાળકે ભણવા કરતાં રમવામાં વધારે રસ લે છે. તેથી તેઓ ભણવામાં પૂરતું ધ્યાન આપતાં નથી. આમ માટેની ખાલવય ભણ્યા વિના જ પસાર થઇ જાય છે. પછી મેાટી ઉ‘મરે જીવન ઉપાધિમય બની જવાનાં કારણે મન ઉપર મેા વધવાથી ને યાદશક્તિ મંઢ પડી જવાથી ભણી શકાતું નથી.
ભણવા
ખલવયમાં નહિ ભણનારને જીવનભર પસ્તાવુ' પડે છે અને તેમાં પણ છેલ્લી જિ'દગીમાં વિશેષ પસ્તાવું પડે છે. કારણ કે છેલ્લી જિંદગીમાં માણસ ઇચ્છે કે