________________
૨૮
સામે જુવે એમ આ વિનયી શિષ્ય પણ વાત-વાતમાં ગુરુને યાદ કરતો. એથી એને વિદ્યા મળવા સાથે ફળી પણ હતી.
બીજે શિષ્ય જે અવિનયી હતું તે પોતાને બહુ બુદ્ધિમાન ગણતો હતો. ગુરુને નમવામાં ય એ પિતાની નાનપ સમજત. કઈ વાતમાં એને શંકા પડે તે તે મનોમન એનું સમાધાન કરી લેતે પણું ગુરુને પૂછવા જ નહિ. એ માનતે કે- માણસે. માણસને નમવાની જરૂર નથી. ગુરુની પરાધીનતા એને ખૂંચતી હતી. એ અવિનયી હવા ઉપરાંત ઉદ્ધત પણ હતું. તેથી ગુરુની સામે બોલતાં પણ એ શરમાતે નહિ. પણ ગુરુ તે ઉદારદિલ હતા. એથી એ બને શિષ્યોને સમાન ભાવે પક્ષપાત વિના વિદ્યા આપતા. પણ વિનયના પ્રભાવે વિનયીને વિદ્યા તરત જ મળતી ને ફળતી. અવિનયીને તે મહામહેનતેય એ વિદ્યા મગજમાં ઊતરતી નહતી, પછી ફળવાની તે વાત જ શી !
એક વાર આ બન્ને શિષ્યને ગુરુના કાર્ય પ્રસંગે બીજે ગામ જવાનું થયું. માર્ગમાં ધૂળમાં પડેલાં મોટાં પગલાં જોઈને અવિનયી શિષ્ય કહ્યું આ પગલાં હાથીનાં જ જણાય છે. આવાં મેટાં પગલાં હાથી સિવાય બીજા કેઇનાય ન હોય. વિનયી શિષ્ય તે પગલાંનું બારીકાઈથી નિરીક્ષણ કરીને ડીવાર પછી કહ્યું. આ પગલાં હાથીનાં નહિ પણ હાથણીનાં છે. વળી એ હાથણી ડાબી આંખે