Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvakRtAMza skaMdha pahelo (adhyayana 1 thI 16) 'vinIta prAkRta-gujarAtIbhASAMtaraniyojaka DaoN. kAMtilAla kApaDiyA
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtrakRtAMga skaMdha pahelo (adhyayana 1 thI 16) vinIta prAkRta-gujarAtI bhASAMtara niyojaka DaoN. kAMtilAla kApaDiyA M.B.B.S. (Bombay) D.T.M.&H. (London) muMbaI 2005
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ A copaDInImAzahatanA na karavI, kALajIpUrvaka vAparavI prathama AvRtti che, 1000 mato, koI jAtano haka veparanI 70ma kAMtilAla kApaDiyA prakAzaka kAMtilAla kAdhi bipIla royAbATIma(sAlaseTa) govA 403 713 mudraka zrI mAdhava da. bhAgavata moja prinTiMga byuro khaTAuvADI, giragAma muMbaI 400 004
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramapUjya jaMbuvijayajI mahArAja, muni zrI bhuvanavijayajI mahArAjanA ziSyane bhaktipUrvaka arpaNa karUM chuM.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA A sUyaDAMga sUtrane gujarAtI bhASAMtara sAthe prakAzita karavAnuM lagabhaga dasa varasa pahelA mane thayeluM. temAM sudhArA karI have te prakAzita karatAM harSa anubhavuM A bhASAMtara ghaNuM kharuM zAbdika che tethI vAcakane huM vInavuM chuM ke ardhamAgadhI mULa lakhANa vAMcI bhASAMtara vAMcavuM ke jethI devanAgarI mULanuM svarUpa jANI zakAya. bhASAMtaramAM vyAkaraNa doSo hoya to te mATe mAphI mAguM chuM. jo koI zaMkA Upaje to AgamanA jANakAra paMDitane ke mahAmunine pUchI zaMkA nirasana karAvavuM. ardhamAgadhI bhASAno paricaya Avazyaka che tethI A sUtra vidyArthIo mATe upayogI thaze enI AzA sevuM chuM. sAmAnya bhASAMtara karavAmAM ghaNI bhUlo thAya che tethI tevuM sAhasa na kheDavAnuM meM pasaMda karyuM che. paramapUjya munirAja jaMbUvijayajIne mArI icchAthI meM jANakA2I lagabhaga daseka varSo pahelA saMkhezvarajI gayo tyAre karelI. temanA AziSathI A kArya pUruM karyuM che. jina zAsananI prabhAvanA A loke thAya tema huM icchuM chuM ane te pUrI karavA zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA saMcAlakone vInavuM chuM. te mATe mahAvIra vizvavidyAlayanI sthApanA ane saMzodhana prayogazALA sAthe thAya to ja zakya che. bhagavAna mahAvIranA sidhdhAMtonI viruddha ghaNIya rIte ApaNI rUDhiyo cAle che. temAMthI chUTI sAcA mArganuM avalaMbana karavuM jarUrI che. sUtrakRtAMga te ati mUlyavAna graMtha che. te zramaNone saMyamamAM sthira karavA upayogI che. jainetara vAdIyo viSe jANakArI AmAMthI maLe che. AmAM bhagavAna mahAvIrane brAhmaNa kahyAM che. sAcA brAhmaNanI vyAkhyA soLamAM adhyayanamAM che. bhagavAna mULathI brAhmaNa kuLamAM hatA tethI paNa ApaNe temane brAhmaNa kahIe te vyAjabI che. te aneka rIte vIratAthI saMsAra sAme laDyA tethI te kSatrIya che. temanA jJAna darzana ajoDa hovAthI te maharSi gaNAtA. temano saMdeza kriyAvAdano hato te mATe te zramaNa paNa kahevAtA. ApaNe temanuM sAcuM mUlya AMkavA vizvavidyAlaya sthApIe to ja temanuM RNa thoDuM cUkavI zakIzuM. Three
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva eTale sarva jIvone samAna gaNavA saMyamaHyatanAthI temanuM rakSaNa karavuM ane AcaraNa upara mana, vacana ane kAyAthI yatanA karavI te svAdhyAya karI barAbara samajAze. phirakAonI mAnyatAthI ApaNA kaSAyo uparano kAbU gumAviye che. phirakAo mAnyatAthI yukta che paNa sidhdhAMto tenAthI paNa upara che mATe phirakA bhedanuM chedana karavA udAratA keLavavAnI jarUra che. badhA jaino bhagavAna mahAvIranA anuyAyI che tethI ja ApaNe eka thaIzuM to jainatvanuM mahatva vadhArIzuM Ama kahI viramuM chuM. jaya jInendra. have ApaNe sUyaDAMga sUtra viSe thoDuMka jANIe : sUyaDAMga sUtrane, sUtrakRtAMga A saMskRta nAme oLakhAvyuM che. te be zruta skaMdhomAM vibhAjita che. pahelo zRta skaMdha soLa adhyayanono che, te A pramANe : prathama adhyayananA cAra uddezako che. adhyayana pahelAnuM mathALuM che ''samaya'' pahelA uddezakamAMH paMcamahAbhUta vAda, aphalavAda che. bIjA uddezakamAMH niyativAda, ajJAnavAda, baudhdhono mata che. trIjA uddezakamAMH AdhA karmanA doSo che. kRtavAda, mokSamArga kahetA paMtho che. cotho uddezakaH 525ravAdiyo viSe kahyuM che. bIjuM adhyayana vetAliya nAme che. karmanAza karavA vize upadeza AmAM Avyo che. AnA traNa uddezako che. uddezaka 1: AmAM saMbodha ane anityatAno vicAra che. uddezaka 2: mAnatyAga viSe kahyuM che. uddezaka 3: karmono apacaya ane yatiyone upadeza, zAtA tyAga ane pramAda tyAga viSe kahyo che. adhyayana 3: ''upasarga parikSA'' no che. AmAM sArA narasA je upasargo kahyAM che te to tyAga karavA sahanazIlatAthI sahana karI zikhAmaNathI kahyuM che. AnA cAra uddezako che. paheluM uddezakaH pratikULa upasargo viSe che. bIjAM uddezakaH anukULa upasargo viSe che. trIja uddezakaH viSAda ane vividha AkSepo viSe kahyuM che. cothuM uddezakaH hetvA bhAso ane vyAmohita thayelAo mATe vyavasthita upadeza che. Four
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ cothuM adhyayanaH strIyo viSe che. strIsaMga ane sahavAsa TALavA kahyuM che. pahelo uddezakaH strIyo ThagArI che vagere kahyuM che. bIjA uddezakamAM strIsaMgathI patana thayelA vize kahyuM che. pAMcamuM adhyayanaH narako viSe che. tenA be uddezako che. chaThuM adhyayanaH mahAvIra stavananuM che. sAtamuM adhyayanaH kuzIla paribhASAnuM che. AmAM AcAra doSa kahyA che ane zIlavAna sAdhune saMyama jALavavA kahyuM che. AThamuM adhyayanaH "vIrya" nAme che. te be jAtanA kahyAM che. navamuM adhyayanaH "dharma" nAme che. jinezvare kahelo naiRju dharma sAco che. nirmama ane nirahaMkArI thAva. upasargo sahana karo, bAhya ane atyaMtara doSone tyAgo. icchAo para kAbU rAkho. muktinuM lakSa rAkho vagere muniyone AcaravA kahyuM che. dasamuM adhyayanaH samAdhi nAme che. zI rIte te prApta thAya te vize kahyuM che. agiyAramuM adhyayanaH "mArga" nAme che. A adhyayanamAM mokSamArga viSe kahyuM che. A saMsArano dastaramArga taravA mATeno upadeza karyo che. doSayukta dhyAnathI mokSa na ja maLe te kahyuM che. bAramuM adhyayanaH samosaraNa nAme che. cAra parapaMthIyo ahIM bhegA thAya che. AmAM 363 parapathIkono ullekha che. kriyAvAdane sAro vAda kahyo che. teramuM adhyayanaH AhattahiyaM eTale satyakathana che. sAdhu ane asAdhu vize samajAvyuM che. caudamuM adhyayana graMtha nAme che. brahmacaryanuM mahattva ane dharmajJAna meLavatA muzkelIone kema dUra rAkhavI te vize kahyuM che. paMdaramuM adhyayanaH A yamaka alaMkArayukta adhyayana che. zuddha bhAvanA yoga vaDe saMsAra tarI javA vize kahyuM che. tathAgata jyAM tyAM na ja thAya ane te lokonA cahyusamAna che ema kahyuM che. soLamuM adhyayana gAthA nAme che. AmAM mAhaNa, zramaNa, bhikSu ane nigraMtha kone kahevAya te samajAvyuM che. paramapUjya jaMbUvijaya mahArAjanI saicchA mATe huM AbhArI chuM. mArA vaDIla dharmabaMdhu zrImAna pratApabhAI bhogIlAlanI sahAya mATe temano RNI chuM. a.sau. anupamA kAMtilAla kApaDiyAnI madada arthe AbhArI chuM. mauja byuronA bhAgIdAra zrI mAdhavabhAI bhAgavate karelI mahenata mATe AbhArI chuM. Five
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ AzA rAkhuM chuM ke A graMtha dharmapremI janone ane vidyArthIone lAbhadAyaka thaze. zabdakoza A graMtha mATe taiyAra karI prakAzana karavAnI huM icchA dharAvuM chuM ke jethI vidyArthIone samajavA mATe te madadarUpa thAya. - kAMtilAla kApaDiyA 517, anupama vilA, nAnu bIca rITrITa, beTala bATIma 403713 govA sTeTa. 20-10-2004 Six
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukrama viSaya pRSThAMka 44 48 54 prathama adhyayana samayo uddezaka 1 uddezaka 2 uddezaka 3 uddezaka 4 dvitIya adhyayana veyAliyaM uddezaka 1 uddezaka 2 uddezaka 3 tRtIya adhyayana uvasaggapariNNA uddezaka 1 uddezaka 2 uddezaka 3 uddezaka 4 caturtha adhyayana itthIpariNNA uddezaka 1 uddezaka 2 paMcama adhyayana NirayavibhattI uddezaka 1 uddezaka 2 SaSThaM adhyayana mahAvIratthavo saptamaM adhyayana kusIlaparibhAsiyaM aSThama adhyayana vIriyaM navamaM adhyayana dhamme dasaM adhyayana samAhI egAdasaM adhyayana magge dvAdasaM adhyayana samosaraNaM trayodasaM adhyayana AhattahiyaM caturdasaM adhyayana gaMtho paMcadasaM adhyayana jamatItaM SoDasaM adhyayana gAhA 66 74 80 88 94 102 110 116 124 130 138 144 150 158 - 164 Seven
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA 45 48 55 viSaya adhyayana pahelu "samaya". uddezaka 1 uddezaka 2 uddezaka 3 uddezaka 4 adhyayana bIjuM "vaidArika - uddezaka 1 uddezaka 2 uddezaka 3 adhyayana trIjuM "upasargo uddezaka 1 uddezaka 2 uddezaka 3 uddezaka 4 adhyayana cothuM "strIyo" uddezaka 1 uddezaka 2 adhyayana pAMcamuM narako" uddezaka 1 uddezaka 2 adhyayana chaa mahAvIra satvana adhyayana sAtamuM kuzIla vize adhyayana AThamuM vIrya adhyayana navamuM dharma adhyayana dasamuM samAdhi adhyayana agiyAramuM mArga adhyayana bAramuM samosaraNa adhyayana teramuM satyakathana adhyayana caudamuM graMtha adhyayana paMdaramuM jamatIta adhyayana soLamuM gAthA ka7 89 95 103 111 117 125 131 139 145 151 159 165 Eight
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtrakRtAMga skaMdha pahelo
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDhamaM ajjhayaNaM 'samayo' paDhamo uddesao 1. bujhijja tiuddejjA baMdhaNaM prijaanniyaa| kimAha baMdhaNaM vIre? kiM vA jANaM tiuTTaI? // 1 // 2. cittamaMtamacittaM vA parigijjha kisaamvi| annaM vA aNujANAti evaM dukkhA NaM muccai // 2 // 3. sayaM tivAyae pANe aduvA aNNehiM ghAyae / haNaMtaM vA'NujANAi veraM vaDDeti appaNo // 3 // 4. jassiM kule samuSpanne jehiM vA saMvase Nare / mamAtI luppatI bAle annamannehiM mucchie // 4 // 5. vittaM soyariyA ceva savvametaM na tANae / saMkhAe jIviyaM ceva kammaNA utiuTTati // 5 // 6. ee gaMthe viukkamma ege smnn-maahnnaa| ____ ayANaMtA viussitA sattA kAmehi mANavA // 6 // 7. saMti paMca mahabbhUyA ihamegesimAhiyA / puDhavI AU teU vAU AgAsapaMcamA // 7 // 8. ete paMca mahanbhUyA tebbho ego tti AhiyA / aha esi viNAse u viNAso hoi dehiNo // 8 //
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 1. adhyayana paheluM ''samaya'' prathama uddeza bhagavAna vIre baMdhana kone kahyuM che ? te tUTe che te kema jANIza? mATe baMdhanane barAbara jANI le ane te jANI baMdhanane toDI nAkha. cittataMtu ke cittavagaranuM ke tevuM kazuM paNa pakaDI rAkhavuM ke bIjAne tema karavA saMmati ApavI tethI duHkhothI mukta na thavAya. jAte jIvano nAza kare ke anya vaDe teno ghAta karAve athavA koI te jIvane haNato hoya te mATe saMmati Ape to potAnuM ja vera vadhAre che. je kuLamAM janmyo hoya te ja kuLamAM mANasa rahe to te ekabIjAmAM mUrchA pAmI, mAyAmAM te maMda lupta thAya che. . dhana - dolata ke sagAMvhAlAM A sarve ahIM rakSaNa na Ape, jIvanane Ama jANI paNa, te karmo vaDe tUTe che. koI zramaNa brAhmaNa graMthonuM ullaMghana kare che. ajJAnathI utsAha pAmI kAmabhogomAM Asakti pAme che. koI eka kahe che ke ahIM pAMca mahAbhUto ja che. te che pRthvI, pANI, agni, vAyu ane pAMcamuM te AkAza. 8. A pAMca mahAbhUto ja te eka che. jyAre temano nAza thAya tyAre dehano paNa nAza thAya che. 3
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. jahA ya puDhavIthUbhe ege nANA hi dIsai / evaM bho! kasiNe loe eke vijjA Nu vattae // 9 // 10. evamege tti jaMpaMti maMdA aarNbhnnissiyaa| ege kiccA sayaM pAvaM tivvaM dukkhaM niyacchai // 10 // 11. patteyaM kasiNe AyA je bAlA je ya paMDitA / saMti peccA Na te saMtiNathi sattovapAtiyA // 11 // 12. Natthi puNNe va pAve vA Nathi loe ito pare / sarIrassa viNAseNaM viNAso hoti dehiNo // 12 // 13. kuvvaM ca kAravaM ceva savvaM kuvvaM Na vijjati / evaM akArao appA evaM te u pagalbhiyA // 13 // 14. je te u vAiNo evaM loe tesiM kuo siyaa| tamAto te tamaM jaMti maMdA AraMbhanissiyA // 14 // 15. saMti paMca mahanbhUtA ihamegesi AhitA / AyachaTThA puNegA''hu AyA loge ya sAsate // 15 // 16. duhao te Na viNassaMti no ya uppajjae asaM / savve vi savvahA bhAvA niyatIbhAvamAgatA // 16 // 17. paMca khaMdhe vayaMtege bAlA ukhaNajogiNo / anno aNanno NevA''hu heuyaM ca aheuyaM // 17 // 18. puDhavI AU teU ya tahA vAU ya eko| cattAri dhAuNo rUvaM evamAhaMsu jANagA // 18 //
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. jema pRthvInA sthaMbha uparathI eka ja aneka rUpe vartAya che tema he bhavya! A sarva jagatamAM vidyA tema ja vartAya che. 10. A rIte koI maMda je hiMsA mATe nizcita che, te garvathI babaDe che, je jAte pApa kare che te tIvra duHkho icche che. 11. darekano AtmA saMpUrNa hoya che, bhale te mUrkha hoya ke paMDita hoya. jyAre te mare tyAre te nathI hoto. AtmA akasmAtathI na ja Upaje. 12. puNya ke pApa nathI hotuM. A loka ke paraloka paNa nathI. zarIrano nAza thAya tyAre dehadhArIno paNa nAza thAya che. 13. karavuM ke karAvavuM A sarve kareluM vidyamAna nathI hotuM. kAraNa AtmA kazuMye karato nathI, Ama te bezaramI bole che. 14. je Ama bolyA kare che tene loka ke paraloka kyAMthI hoya? te eka aMdhArethI - bIjA aMdhAre jAya che. te hiMsAkhora je hiMsA karavA nizcita che te mUrkha che. 15. koI kahe che ke ahIM pAMca mahAbhUto che. tyAre bIjo koI kahe che ke AtmA te chaThTho che ane te A lokamAM zAzvata che. 16. vaLI teno nAza nathI ke te ahIM Upajato paNa nathI. A saghaLuM sarve bhAva sAthe niyati bhAvamAM samAya che. 17. koI kSaNayogI mUrkha kahe che ke, ahIM pAMca skaMdho che. anya ke ananya te kaheto nathI. vaLI teno hetu ke ahetu viSe kazuMye nathI kaheto. 18. pRthvI, pANI, agni ane vAyu A cAre dhAtuothI A rUpa thAya che ema koI jANakAra kahe che.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19. agAramAvasaMtA vi AraNNA vA vi pvvgaa| imaM darisaNamAvannA savvadukkhA vimuccatI // 19 // 20. teNAvi saMdhi NaccA NaM na te dhammaviU jaNA / je te u vAiNo evaM Na te ohaMtarA''hitA // 20 // 21. te NAvi saMdhi NaccA NaM na te dhammaviU jaNA / je te u vAiNo evaM Na te saMsArapAragA // 21 // 22. te NAvi saMdhi NaccANaM na te dhammaviU jnnaa| je te u vAiNo evaM Na te gabmassa pAragA // 22 // 23. te NAvi saMdhi NaccA NaM na te dhammaviU jnnaa| je te u vAiNo evaM Na te jammassa pAragA / / 23 / / 24. te NAvi saMdhi NaccA NaM na te dhammaviU jnnaa| je te u vAiNo evaM na te dukkhassa pAragA // 24 // 25. te NAvi saMdhi NaccANaM na te dhammaviU jnnaa| je te u vAdiNo evaM na te mArassa pAragA // 25 // 26. NANAvihAiM dukkhAiM aNubhavaMti puNo puNo / saMsAracakkavAlammi vAhi-maccu-jarAkule // 26 // 27. uccAvayANi gacchaMtA gmbhmessNt'nnNtso| nAyaputte mahAvIre evamAha jiNottame ||27||tti bemi // ||pddhmjjhynne paDhamo uddeso||
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19. koI araNyavAsI ke parvatamAM raheto jo ghare AvI vase ane A darzanamAM dAkhala thAya, to te sarva duHkhothI mukta thAya che. 20. te mANaso dharmavida nathI ane te kema sAMdhavuM te nathI jANatA. je Ama ahaMkArathI bolyA kare che te saMsAranA oghamAMthI chUTe nahi. 21. te dharmanA vidvAna nathI, vaLI kema sAMdhavuM te paNa teo nathI jANatA. je Ama bole che te saMsArapAra na thAya. ' 22. te dharmanA vidvAna nathI ke nathI jANatA ke kema maitrI karavI. Ama je bole che - te badhA garbhapAra na ja thAya. 23. te maitrI kema keLavavI te nathI jANatA ke nathI dharmanA sArA jANakAra, je Ama babaDe, te janmapAra na ja thAya. 24. kema joDavuM te nathI jANatA, ke nathI dharmavida. je Ama bole che te duHkhothI pAra na ja thAya. 25. kema sAMdhavuM te nathI jANatA, ke nathI dharmajJAnI. je Ama bole che te yamarAjAthI pAra na ja thAya. 26. aneka jAtanA duHkho te vAraMvAra anubhave che. te saMsAranA cakranI aMdara vyAdhi, mRtyu ane ghaDapaNanI vyathAthI AkuLa thAya che. 27. jinottama prabhu mahAvIre (jJAtaputre) kahyuM che ke A sarve, upara nIce jatAM anaMta garbhamAM javA icche che. prathama uddeza pUro thayo (adhyayana 1)
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ biio uddesao 28. AghAyaM puNa egesiM uvavannA puDho jiyA / vedayaMti suhaM dukkhaM aduvA luppaMti ThANao // 1 // 29. na taM sayaMkaDaM dukkhaM kao annakaDaM ca NaM / suhaM vA jai vA dukkhaM sehiyaM vA asehiyaM // 2 // 30. na sayaM kaDaM Na annehiM vedayaMti puDho jiyA / saMgatiyaM taM tahA tesiM ihamegesimAhiyaM // 3 // 31. evametAiM jaMpatA bAlA paMDiyamANiNo / NiyayA 'NiyayaM saMtaM ajANatA abuddhiyA // 4 // 32. evamege upAsatthA te bhujjo vippagabbhiyA / evaM puvaTThitA saMtA Na te dukkhavimokkhayA // 5 // 33. javiNo migA jahA saMtA paritANeNa vajjitA / asaMkiyAI saMkaMti saMkiyAiM asaMkiNo // 6 // 34. paritANiyANi saMkaMtA pAsitANi asaMkiNo / aNNANabhayasaMviggA saMpaliMti tahiM tahiM // 7 // 35. aha taM pavejja vajjhaM ahe vajjhassa vA vae / muMcejja payapAsAo taM tu maMde Na dehatI // 8 // 36. ahiyappA'hiyapaNNANe visamaMteNuvAgate / se baddhe payapAsehiM tattha ghAyaM niyacchati // 9 // 8
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28. adhyayana 1 : uddeza bIjo jIvo pRthak pRthak Upaje che ema koIe kahyuM che. te sukha ane duHkha bhogave che, athavA te sthAne, maraNa pAme che. 29. te duHkho jAte karyAM nathI, to bIjA vaDe kema karI thAya ? te duHkho ke sukho bhale sahyA hoya ke nahi. 30. pRthak jIvo, duHkha ke sukha, na pote kareluM ke anya vaDe, paNa bhogave che. te temano saMgAtha kare che, ema koI kahe che. 31. paNa Ama mUrkha mANaso ke je potAne paMDita mAne che te Ama bole che. niyata e ja aniyata che te A buddhi-hIna ajJAnI jANatA nathI. 32. koI AnI upAsanA kare che ane pahelAthI dhAreluM bolI majA mAne che. have te pahelAnI jema ja hovAthI, du:khone dUra nathI karatA. 33. jyAre bhaya nathI tyAre jAnavara vegapUrvaka doDe jAya che. te zaMkA vagaranI jagyAne zaMke che, paNa zaMkAvALI jagyAnI te zaMkA karato nathI. 34. rakSaNanI zaMkA karato, pAzanI zaMkA karato nathI. ajJAnarUpI bhayathI grasta thayelo tarata ja tyAMne tyAM ja bhramamAM paDe che. 35. have tenuM doDavAnuM vadhyuM, paNa nIce paga baMdhAyAthI te doDI zake nahIM tyAre paganA pAza choDI mUkavA te mUrkha nathI joto. 36. te nukasAna thayelo AtmA, zatrune na jANI, viSama rIte varte che. have tenA paga phAMsathI baMdhAyelA hovAthI, te tyAM ja ghAtane zaraNe thAya che. 9
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37. evaM tu samaNA ege micchadiTThI annaariyaa| asaMkitAiM saMkaMti saMkitAiM asaMkiNo // 10 // 38. dhammapaNNavaNA jA sA taM tu saMkaMti muuddhgaa| AraMbhAiM na saMkaMti aviyattA akoviyA // 11 // 39. savvappagaM viukkassaM savvaM NUmaM vihUNiyA / appatiyaM akammaMse eyamaTuM mige cue // 12 // 40. je etaM NAbhijANaMti micchaTThiI aNAriyA / migA vA pAsabaddhA te ghAyamesaMta'NaMtaso // 13 // 41. mAhaNA samaNA ege savve NANaM sayaM vade / savvaloge vi je pANA na te jANaMti kiMcaNaM // 14 // 42. milakkhu amilakkhussa jahA vuttANubhAsatI Na heuM se vijANAti bhAsiyaM ta'NubhAsatI // 15 // 43. evamaNNANiyA nANaM vayaMtA visayaM sayaM / NicchayatthaM Na jANaMti milakkhU va abohie // 16 // 44. aNNANiyANa vImaMsA aNNANe no niyacchatI / appaNo ya paraMNAlaM kuto aNNe'NusAsiuM? // 17 // 45. vaNe mUDhe jadhA jaMtU mUDhaNetANugAmie / duhao vi akovitA tivvaM soyaM Niyacchati // 18 // 46. aMdho aMdhaM pahaM Nito dUramaddhANa gacchatI / Avajje uppadhaM jaMtu aduvA paMthANugAmie // 19 // 10
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37. te pramANe ja, he mithyAtvI anArya zramaNa ! tuM zaMkA na hoya tenI zaMkA kare che, ane zaMkAyukta hoya tenI zaMkA nathI karato. 38. he mUDha! je dharmanI prajJApanA che, tenItuM zaMkA kare che, paNa hiMsAnA kRtyonI zaMkA nathI karato, jANe ke tuM abhaNa che. 39. sarva jAtano utkarSa ane prazaMsAno tyAga kare. karavA jevuM na karI, te jAnavarano nAza thayo. 40. he mithyAtvI anArya! je A nathI jANato, te jAnavaranI jema phAMsamAM paDI anaMta ghAtanI icchA kare che. 41. koI brAhmaNa zramaNa saghaLuM jJAna pote ja kahe che. paraMtu A sarva loke je sarve jIvo che, te vize tene jarA paNa jJAna nathI. 42. jyAre koI AMdhaLo, ughADI AMkhovALAne vRtta kahe che tyAre te te kathanano hetuM nathI jANato, paNa bolavA khAtara ja bole che. 43. A ja rIte koI ajJAnI potAnuM jJAna seMkaDo viSayothI kahe che. paNa teno nizcaya artha, te nathI jANato jANe ke teNe AMkho mIMcI che ane bhaNyo nathI. 44. ajJAnInuM jJAna ajJAna vaDe na ja jAya. jo potAnuM ja pUruM na hoya to bIjAne kema karI zIkhavADe ? 45. jyAre koI maMda mANasa mUrkhanetA vaDe dorAya che. banne paNa abhaNa hovAthI tIvra zoka pAme che. 46. eka AMdhaLo gaNagaNato aMdhamArge dUra jAya che. gerarasto jANI te pAcho phare che athavA e ja mArge jAya che. 11.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47. evamege niyAyaTThI dhammamArAhagA vayaM / aduvA adhammamAvajje Na te savvajjuyaM vae // 20 // 48. evamege vitakkAhiM No aNNaM pjjuvaasiyaa| appaNo ya vitakkAhi ayamaMjU hi dummatI // 21 // 49. evaM takkAe sAheMtA dhammA-'dhamme akoviyA / dukkhaM te nAituTuMti sauNI paMjaraM jahA // 22 // 50. sayaM sayaM pasaMsaMtA garahaMtA paraM viN| je u tattha viussaMti saMsAraM te viussiyA // 23 // 51. ahAvaraM purakkhAyaM kiriyAvAidarisaNaM / kammaciMtApaNaTThANaM saMsAraparivaDDaNaM // 24 // 52. jANaM kAeNa (s)NAuTTI abuho jaM ca hiMsatI / puTTho vedeti paraM aviyattaM khusAvajjaM // 25 // 53. saMtime tao AyANA jehiM kIrati paavgN| abhikammAya pesAya maNasA aNujANiyA // 26 // 54. ee u tao AyaNA jehiM kIrati pAvagaM / evaM bhAvavisohIe NevvANamabhigacchatI // 27 // 55. puttaM pitA samAraMbha AhAraTThamasaMjae / bhuMjamANo ya medhAvI kammuNA novalippati // 28 // 56. maNasA je paussaMti citaM tesiM na vijjatI / aNavajja atahaM tesiM Na te saMvuDacAriNo // 29 // 12
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47. koI niyativAdI dharmaArAdhanA karavAnuM kahe che. athavA te adharmamAM jAya che ane te yogya kahe athavA na paNa kahe. Ama te saghaLuM yogya kaheto nathI. 48. Ama koI tarka vitarka karI bIjAnI upAsanA karato nathI. potAnA ja tarka vitarkane sArA mAnI te durmatithI varte che. 49. Ama te potAnA ja tarka vitarka vaDe kahe che, te dharma adharma vagere jANato nathI. tethI tenuM duHkha tUTe nahi jema pAMjarAmAM pUrelI cakalI sahe tema te sahe che. 50. potapotAnuM kaheluM sAruM kahI bIjA dharmonI niMdA kare che. tyAM je utkarSa pAme che te saMsAramAM paNa vadhAre phasAya che. 51. A pramANe kriyAvAdI darzana karyuM che. jyAM karmanI ciMtA naSTa thAya che, tyAre saMsAra sarva rIte vadhe che. para. jyAM sudhI kAyAthI UThe nahi ane ajJAnI tenI hiMsA kare che. pUche to judo ja javAba de che, je yukta nathI ane varyu che. pa3. jyAre te pAvana thAya che tyAre teno AtmA zAMta thAya che. je sAruM karavA jAya che tene manapUrvaka saMmati Ape che. 54. jyAre te pAvana kRtyo kare che tyAre bhAvazuddhi karI nirvANa tarapha jAya che. 55. putra paNa sAdhunA AhAra arthe samAraMbhomAM khUna kare che. te je sAdhu khAya tene karmano lepa thato nathI. 56. je manapUrvaka tethI joDAya che tene buddhi nathI hotI. asatya tene varya nathI tethI te suvatI nathI.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57. icceyAhiM diTThIhiM sAtAgAravaNissitA / saraNaM ti maNNamANA sevaMtI pAvagaM jaNA // 30 // 58. jahA AsAviNi NAvaM jAtiaMdho durUhiyA / icchejjA pAramAgaMtuM aMtarA ya visIyati // 31 // 59. evaM tu samaNA ege micchaddiTThI aNAriyA / saMsArapArakaMkhI te saMsAraM aNupariyaTTaMti // 32 // tti bemi / // bitio uddesao sammatto // 14
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57. A daSTie te sukhazAtA mATe nizcita thAya che. te tene ja zaraNa mAnI te lokone pApanuM sevana karAve che. 58. jyAre kANAvALI nAvamAM janma AMdhaLo bese che. te pAra javA icche che, paNa vacce ja te DUbI jAya che. 59. he mithyAtvI anArya zramaNa! tuM saMsAra pAra karavAnI icchA kare che, paNa A saMsAramAM ja tuM pharI pharI pharato thaIza. Ama huM kahuM chuM. bIjo uddeza pUro thayo.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ taio uddesao 60. jaM kiMci vi pUtikaDaM saDhImAgaMtumIhiyaM / sahassaMtariyaM bhuMje dupakkhaM ceva sevatI // 1 // 61. tameva avijANaMtA visamaMmi akoviyaa| macchA vesaliyA ceva udagassa'bhiyAgame // 2 // 62. udagassa'ppabhAveNaM sukkaMmi ghAtamiti u / DhaMkehi ya kaMkehi ya AmisatthehiM te duhI // 3 // 63. evaM tu samaNA ege vttttmaannsuhesinno| macchA vesAliyA ceva ghAtamesaMta'NaMtaso // 4 // 64. iNamannaM tu aNNANaM ihamegesimAhiyaM / devautte ayaM loge baMbhauttetti Avare // 5 // 65. IsareNa kaDe loe pahANAti tahAvare / jIvA-'jIvasamAutte suha-dukkhasamannie // 6 // 66. sayaMbhuNA kaDe loe iti vuttaM mahesiNA / mAreNa saMthutA mAyA teNa loe asAsate // 7 // 67. mAhaNA samaNA ege Aha aMDakaDe jge| aso tattamakAsI ya ayANaMtA musaM vade // 8 // 68. saehiM pariyAehi loyaM bUyA kaDe ti yA / tattaM te Na vijANaMtINa viNAsi kayAi vi // 9 // 16
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana 1H udeza trIjo 60. jo jarA paNa AhAra pUratuM karavA arthe zraddhAvaDe maLe, bhale te hajAro vacce pasAra thAya, to paNa te khAvAthI be pakSanuM ja sevana kareluM thAya. 61. te viSe jANI he abhaNa! tuM chIcharAM pANImAMnA mAchalAMnI jema, vadhAre pANI Ave tema viSama rIte varte che. 62. alpa pANI sukAya tethI te mAchalAno ghAta thAya che. vaLI DhaMka ane kaMka pakSIyo mAMsa meLavavA arthe tene upADI jAya, Ama bIjI rIte paNa ghAta thAya che. Ama te be duHkho thayA. 63. tethI he zramaNa ! vartamAnakALe tuM sukha icche che. chIcharA pANImAMnA mAchalAMnI jema ja anaMta ghAta icche che. 64. A che bIjuM ajJAna, ema kahyuM che ke, deve A loka upajAvyo che ane brahmA tene Avare che. 65. Izvare A loka karyo che ane pradhAna vaDe te Avaryo che. te jIvAjIvathI samAyelo che. vaLI te sukhaduHkhathI pUro bharAyelo che. 66. svayaMbhUe A loka upajAvyo che Ama RSioe kahyuM che. yamarAjAe mAyA sthApI che tethI A loka azAzvata che. 67. koI zramaNa brAhmaNa kahe che ke, A jaga IMDAthI UpajyuM che. viSNue aMdhAruM dUra karyuM che. Ama te ajJAnathI khoTuM kahe che. 68. seMkaDo paryAyothI A loka Upajyo che ema kahe che. tyAre te nathI jANatAM ke teno kyAre paNa vinAza thaze nahi.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69. amaNuNNasamuppAdaM dukkhameva vijaanniyaa| samuppAdamayANaMtA kiha nAhiti saMvaraM // 10 // 70. suddhe apAvae AyA ihamegesi AhitaM / puNo kIDA-padoseNaM se tattha avarajjhati // 11 // 71. iha saMvuDe muNI jAte pacchA hoti apAvae / viyaDaM va jahA bhujjo nIrayaM sarayaM tahA // 12 // 72. etANivIti medhAvi baMbhacere Na te vase / puDho pAvAuyA savve akkhAyAro sayaM sayaM // 13 // 73. sate sate uvaTThANe siddhimeva Na annahA / aho vi hoti vasavattI savvakAmasamappie // 14 // 74. siddhA ya te arogA ya ihamegesi AhitaM / siddhimeva purAkAuM sAsae gaDhiyA NarA // 15 // 75. asaMvuDA aNAdIyaM bhamihiMti puNo punno| kappakAlamuvajjati ThANA Asura-kibbisiya ||16||tti bemi| / / tatio uddesao sampatto / / 18
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69. moTuM saMkaTa apAyuM che. tene du:kha ja jANI levuM. jyAre te saMkaTa kyAre Avaze, te jANyuM nathI to teno upAya koNa kahI zake? 70. AtmA zuddha ane pApa vinAno che, ema kahe che. jyAre te kriIDA kare che, tyAre te doSathI aparAdhI thAya che. 71. zarUAtamAM ahIM muni suvratadhArI thAya che, pachI te azuddha thAya che. jyAre te vikRta bhojana kare che tyAre te akarmI, karmayukta thAya che. 72. A pramANe vartato te buddhimAna brahmacarya na ja pALe. jAMdA judA pApakarmo ' karI tenA sarve AcAra bhraSTa thAya che. 73. seMkaDo seMkaDo vAra UpajyA vinA anya rIte tene siddhi na ja maLe. sarva kAmabhogone laI te nIce vasavATa kare che. 74. siddha jIvo nirogI thAya che ema kahe che. siddhi meLavavA mATe mANaso zAzvata prayatno karatA rahe che. 75. anAdikALathI cAritrya vinAnA mANaso A loke vAraMvAra bhramaNa kare che. te kalpakALe asuronA sthAne, je gaMduM che tyAM Upaje che. Ama huM kahuM chuM. trIjo uddeza pUro thayo. 19
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ cauttho uddesao 76. ete jitA bho! na saraNaM bAlA paMDitamANiNo / heccA NaM puvvasaMjogaM siyA kiccovadesagA // 1 // 77. taM ca bhikkhU pariNNAya vijjaM tesuNa mucchae / aNukkase appalINe majjheNa muNi jAvate // 2 // 78. sapariggahA ya sAraMbhA ihamegesi AhiyaM / apariggahe aNAraMbhe bhikkhU tANaM parivvate // 3 // 79. kaDesu ghAsamesejjA viU dattesaNaM care / agiddho viSpamukko ya omANaM parivajjate // 4 // 80. logavAyaM nisAmejjA ihamegesi AhitaM / vivarItapaNNasaMbhUtaM aNNaNNabutitANuyaM // 5 // 81. aNaMte Nitie loe sAsate Na viNassati / aMtavaM Nitie loe iti dhIro'tipAsati // 6 // 82. aparimANaM vijANAti ihamegesi AhitaM / savvattha saparimANaM iti dhIro'tipAsati // 7 // 83. je keti tasA pANA ciTuMta'duva thAvarA / pariyAe atthi se aMjU teNa te tasa-thAvarA // 8 // 84. urAlaM jagao joyaM viparIyAsaM paleMti ya / savve akkaMtadukkhA ya ato sabve ahiMsiyA // 9 // 201
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana 1 : udeza cotho 76. bALapaMDita mAne che ke A saMsAra jItI zaraNa na maLe. te pUrvenA saMbaMdho ane saMjogo choDI AraMbha samAraMbhano upadeza karato thAya che. 77. te sarve jANIne bhikSu temAM mUccha pAme nahi. te anutkarSavAna thaI sAvadhagIrI pALe ane madhyamArge jIve. 78. koI sAdhu parigraha kare ane hiMsA paNa kare ema kahyuM che. sAro bhikSu aparigrahI thAya, hiMsA kare nahi, A rakSaNanA mArge te pharyA kare. 79. karelo AhAra icche. svecchAe ApeluM ja khAya. vidvAna vipramukta thaI apamAna jevA zabdo na bole. 80. lokanA bolacAla ane vAdane zAMta kare, ema kahyuM che. viparIta prajJAvALA ekabIjA sAthe asatya bole che. A loka anaMta ane nitya che. vaLI te zAzvata hovAthI teno nAza na thAya. paNa dhIra purUSa kahe che ke A lokane aMta che, tethI te nitya nathI. 82. te pramANa vinAno che ema kahyuM che. paNa dhIra purUSa kahe che ke badhuM ja pramANavALuM che, ema te jue che. 83. je koI trasa prANIyo che, te UbhA hoya ke sthAvara hoya, paryAya vaDe te sArAM dekhAya che, tethI ja te trasa sthAvara kahevAya che. 84. UbhA thaI prANIyo A jagamAM joyA kare che, te jyAre saMkaTa Ave tyAre nAza pAme che athavA doDI jAya che. te badhAye duHkhothI AkuLa thAya che, raDe paNa che. mATe te sarvenI hiMsA na karo. 2
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 85. etaM khu NANiNo sAraM jaM na hiMsati kiMcaNaM / ahiMsAsamayaM ceva ittAvaMtaM vijANiyA // 10 // 86. vusie ya vigayagehI ya AyANaM sArakkhae / cariyA - ''saNa- sejjAsu bhattapANe ya aMtaso // 11 // 87. etehiM tihiM ThANehiM saMjate satataM muNI / ukkasaM jalaNaM NUmaM majjhatthaM ca vigiMcae // 12 // 88. samite u sadA sAhU paMcasaMvarasaMvuDe / sitehiM asite bhikkhU AmokkhAe parivvajjAsi // 13 // tti bemi / // paDhamaM ajjhayaNaM sammattaM // 22
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 85. jJAnI purUSonA upadezano sAra, koInI hiMsA jarA paNa na ja karavI tema che. ahiMsAno siddhAMta ahIM varte che te jANI le. 86. he aNagAra! AtmAnuM rakSaNa ka2vA arthe utsAhita thA. halanacalana, besavuM, sUvuM, ane bhAtapANI arthe jAgrati rAkha. te paNa AkhI jiMdagI pUrI thAya tyAM sudhI. 87. muni A traNe sthAnomAM saMyamathI hamezAM varte. te kIrti, krodha, mAyA ane lobhane aDe nahi. 88. sAdhu pAMca samitiyo sadAye pALe, te pAMca saMvarano vratadhArI thAya. te potAnuM astitva dUra karI mokSamArge cAlI jAya. Ama huM kahuM chuM. prathama adhyayanano cotho uddeza pUro thayo. 23
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. biiyamajjhayaNaM 'veyAliyaM' paDhamo uddesao 89. saMbujjhaha kiM na bujjhaha, saMbohI khalu pecca dullabhA / hUvaNamaMti rAtio, No sulabhaM puNarAvi jIviyaM // 1 // 90. DaharA vuDDhA ya pAsahA, gabbhatthA vi cayaMti mANavA / seNe jaha vaTTayaM hare, evaM Aukhayammi tuTTatI // 2 // 91. mAtAhiM pitAhiM luppati, No sulabhA sugaI vi peccao / eyAiM bhayAiM dehiyA, AraMbhA viramejja suvvate // 3 // 92. jamiNaM jagatI puDho jagA, kammehiM luppaMti pANiNo / sayameva kaDehiM gAhatI No, tassA mucce apuTThavaM // 4 // 93. devA gaMdhavva- rakkhasA, asurA bhUmicarA sirIsivA / rAyA nara- seTThi - mAhaNA, te vi ThANAiM cayaMti dukkhiyA // 5 // 94. kAmehi ya saMthavehi ya, giddhA kammasahA kAleNa jaMtavo / tAle jaha baMdhaNaccute, evaM Aukhayammi tuTTatI / / 6 / 95. je yAvi bahussue siyA, dhammie mAhaNe bhikkhue siyA / abhinUmakaDehiM mucchie, tivvaM se kammehiM kiccatI // 7 // 96. aha pAsa vivegamuTThie, avitiNNe iha bhAsatI dhuvaM / hisi AraM kato paraM, vehAse kammehiM kiccatI // 8 // 24
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. adhyayana bIjuM 'vaidArika'' uddeza pahelo 89. rAtrIyono aMta nathI hoto tema ja pharIthI jIvana maLavuM te saheluM nathI. mATe A sArI rIte jANI le, zA mATe samajato nathI ? maravA pachI sadbodha maLavo durlabha che. 90. jo juvAna, vRddha ane garbhamAMno jIva ane mAnavo cAlyA jAya che. jema zena paMkhI vartakane harI jAya che tema ja A AyuSya tUTI jAya che. 91. mAtA ane pitA paNa lupta thAya che, maravA pachI sugati maLavI muzkela che. A sarve bhayo jANI suvratadhArI hiMsAno tyAga kare. 92. je jIvo A loke pRthak pRthak jIve che te jIvo karmothI lupta thAya che. potAnAM ja kRtyo vaDe DUbe che, karmo tenI pITha choDatAM nathI. 93. devo, gaMdharvo, rAkSaso, asuro, sthalacaro, sApa, rAjA, narazreSThI ane brAhmaNa paNa du:khI thaI sthAnethI cAlI jAya che. 94. ghaNAe jIvo viSayAsakta thaI saMsthava kare che ane te karmo ghaNA kALa sudhI sahana kare che. jema tADaphaLa paDe tema ja AyuSya tUTI paDe che. 95. ghaNAe mANaso, ghaNAja bhaNelA hoya che te dhArmiko, brAhmaNo, bhikSuo paNa hoya, jyAre te mAyAnAM kRtyo kare che tyAre te tIvra karmo karye jAya che. 96. have vivekathI jo, taryA vagara A saghaLuM dhruva lAge che. jyAM zarUAta ja nathI, tyAM cheDo kyAMthI hoya ? vakhato vakhata te hiMsAnA kRtyo karye jAya che. 25
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 97. jai vi ya NigiNe kise care, jai vi ya bhuMjiya mAsamaMtaso / je iha mAyAi mijjatI, AmaMtA ganbhAya'NaMtaso // 9 // 98. purisoramaM pAvakammuNA, paliyaMtaM maNuyANa jIviyaM / sannA iha kAmamucchiyA, mohaM jaMti narA asaMvuDA // 10 // 99. jayayaM viharAhi jogavaM, aNupANA paMthA duruttarA / aNusAsaNameva pakkame, vIrehiM sammaM pavediyaM // 11 // 100 virayA vIrA samuTThiyA, kohAkAtariyAdipIsaNA / pANe Na hati savvaso, pAvAto virayA'bhinivvuDA // 12 // 101. Na vi tA ahameva luppae, luppaMtI logaMsi pANiNo / evaM sahie'dhipAsate, aNihe se puTTho'dhiyAsae // 13 // 102. dhuNiyA kuliyaM va levavaM, kasae dehamaNAsaNAdihiM / avihiMsAmeva pavvae, aNudhammo muNiNA pavedito / / 14 / / 103. sauNI jaha paMsuguMDiyA, vidhuNiya dhaMsayatI siyaM rayaM / evaM daviovahANavaM, kammaM khavati tavassi mAhaNe // 15 // 104. uTThitamaNagAramesaNaM, samaNaM ThANaThitaM tavassiNaM / DaharA vuDDhA ya patthara, avi susse Na ya taM labhe jaNA // 16 // 105. jar3a kAluNiyANi kAsiyA, jai rovaMti va puttakAraNA / daviyaM bhikkhuM samuTThitaM No labdhaMti Na saMThavittae // 17 // 26
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 97. jo paNa nagna thaI phare ke eka mAsanA aMte khAya to paNa jo te mAyAthI mada kare to anaMtavAra garbhamAM Avaze. 98. he puruSa! pApakarmone choDa. mANasanuM jIvana naSTa thAya che. jyAre mANasa mohamAM paDe tyAre te vratahIna viSayAsakta thAya che. 99, jene vihAra karavAno yoga che, paNa tyAM nAnA nAnA jIvo hovAthI mArga kaThaNa che, te bhagavAna vIranA siddhAMta arthe ja cAle che ane upadeza kare 100. vIra viratithI dharmanuM utthAna kare che, krodha ane bhIrutAno nAza kare che. te sarva rIte hiMsA nathI karato, nivRtti laI te pApathI virata thAya che. 101. ahIM tAro nAza thaze ema nathI, paNa A loke sarva jIvo nAza pAme che. potAnA bhalA mATe vicAra kara. jyAre tene pUche tyAre bephikara thaI khoTA javAba de che. 102. kuLavAna karmonA lepane dhoI nAkhe che. te zarIrane anazane (tapathI) kRSa kare che. te munino dharma ja pravede che ane ahiMsAnuM kathana kare che. 103. jyAre paMkhInI pAMkho dhULathI bharAya che, tyAre te dUra karavA dhase che. te ja rIte tapasvI brAhmaNa tapamAM lIna thaI karmakSaya kare che. 104. gharanI icchAthI mana UThatA, te zramaNa tapasvI eka ja sthAne sthira thAya che. juvAna ane gharaDA prArthe chatAMe suzruSA arthe paNa te temane maLato nathI, te lAbha na Ape. 105. bhale karuNAjanaka vinaMtI kare, ane putra arthe raDe to paNa dravelo bhikSu je tyAM samusthita che te temane maLe nahIM ke temanI sAthe ghare rahevA jAya nahi. 27 - -
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106. jai vi ya kAmehi lAviyA, jai NejjAhi Na baMdhiraM gharaM / jati jIvita NAvakaMkhae, No labdhaMti Na saMThavitta // 18 // 107. sehaMti ya NaM mamAiNo, mAya piyA ya sutA ya bhAriyA / pAsAhi Ne pAsao tumaM, logaM paraM pi jahAhi posa Ne // 19 // 108. anne annehiM mucchitA, mohaM jaMti narA asaMvuDA / visamaM visamehiM gAhiyA, te pAvehiM puNo pagabbhitA // 20 // 109. tamhA davi ikkha paMDie, pAvAo virate'bhinivvuDe / paNayA vIrA mahAvihi, siddhipahaM NeyAuyaM dhuvaM // 21 // 110. vetAlayamaggamAgao, maNa vayasA kAeNa saMvuDo / ceccA vittaM ca NAyao, AraMbhaM ca susaMvuDe carejjAsi // 22 // tti bemi // ||vetaaliyss paDhamo uddesao samatto // 28
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106. jyAM sudhI te viSayothI dUra che, ane te ghara bAMdhavA jAya nahi, jyAre te muni, jIvananI icchA nathI karato tyAre te ghera jaI rahevAnuM kare nahi ke lAbha Ape nahi. 107. mAtA-pitA, chokarI ane strI te snehathI mAyA kare che. jUo ame tamane dekhIe chIe, amAruM poSaNa karo, bIjA lokone posavAnuM choDI do. 108. vatarahita mANasa mohamAM paDe che, ekabIjAmAM mUccha pAme che, pratikULa te pratikULatAthI ja DUbe che. pachI te pApayukta bole che. 109. tyAre pravelo paMDita dekhe che ane pApathI virata thAya che, ane nivRtta thavA mAMge che. bhagavAna vIre vidhipUrvaka kahyuM che ke siddhino mArga ja Ayune dhruva kare che, te tarapha laI jAya che. 110. mana, vacana ane kAyAthI suvratadhArI thaI A vetAliya mArgamAM dAkhala thAva. dhana - dolata, jJAtijano ane hiMsAne tyAgo. pachI suvrata dhAratAM vicAro. Ama huM kahuM chuM. adhyayana bIjAno prathama uddeza pUro thayo. 29
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ biio uddesao 111. taya saM va jahAti se rayaM, iti saMkhAya muNI Na majjatI gotaNNatareNa mAhaNe, aha'seyakarI annesi iMkhiNI // 1 // 112. jo paribhavatI paraM jaNaM, saMsAre pariyattatI mahaM / adu iMkhiNiyA upAviyA, iti saMkhAya muNI Na majjatI // 2 // 113. je yAvi aNAyage siyA, je vi ya pesagapesae siyA / je moNapadaM uvaTThie, No lajje samayaM sayA care // 3 // 114. sama annayarammi saMjame, saMsuddhe samaNe parivvae / je AvakahA samAhie, davie kAlamakAsi paMDie // 4 // 115. dUraM aNupassiyA muNI, tItaM dhammamaNAgayaM tahA / puTThe pharusehiM mAhaNe, avi haNNU samayaMsi rIyati // 5 // 116. paNNasamatte sadA jae, samiyA dhammamudAhare muNI / suhume u sadA alUsa, No kujjhe No mANi mAhaNe // 6 // 117. bahujaNaNamaNammi saMvuDe, savvaTThehiM Nare aNissite / harae va sayA aNAvile, dhammaM pAdurakAsi kAsavaM // 7 // 118. bahave pANA puDho siyA, patteyaM samayaM uvehiyA / je moNapadaM uvaTThite, viratiM tatthamakAsi paMDite // 8 // 119. dhammassa ya pArae muNI, AraMbhassa ya aMtae Thie / soyaMti ya NaM mamAiNo, no ya labhaMti NiyaM pariggahaM // 9 // 30
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana bIjuM H uddeza bIjo 111. te karmarajane cAmaDInA jema tyAge che, choDe che, A jANI muni mada na kare. je brAhmaNa gotra tarI gayo che tene mATe anyane dekhavuM zreyaskara nathI. 112. je bIjA mANasano parAbhava kare che te saMsAramAM lAMbA vakhata sudhI bhramaNa kare che. pavitra mANasa para najara rAkhe tethI athavA te jANI muni mada na kare. 113. je nAyaka vinAno che ane tene nIrakhavA prekSaka mokale che, te maunapadamAM upasthita che. te zarama rAkhyA vinA siddhAMtonuM pAlana sadAya kare che. 114. anya rIte te samyaktva saMyamapUrvaka pALe che. zuddha thaI te zramaNa pravrajyA kare che. je potAnA kathanamAM siddhAMta kahe che tevo dravita paMDita kALane prakAzita na kare. 115. jyAre muni kramathI vicA2 ka2to bhUtakALa ane bhaviSyakALanA dharma viSe tene pariSaha, kaThora zabdo ane haNAya tevA thAya to paNa te siddhAMta pALato rahe che. 116. muni prajJApaTu sadAe hoya che te samyak dharma kaheto jAya che, sUkSma jIvonI hiMsA nathI karato. te krodha ane mAnathI dUra evo brAhmaNa che. 117. te suvratI munine ghaNA jIvo namana kare che. sarva rIte te muni anizrAvALo thAya che. te sarovaranA pANInI jema svaccha hoya che ane zuddha dharma kahe che. kAzyapano dharma ja te prakAze che. 118. ghaNAe jIvo pRthak pRthak hoya che. te pratyekane siddhAMtanuM kathana kare che. je paMDita mauna vrata dhAre che te tyAM virati prakAze che. 119. hiMsAno tyAga karI muni dharmamAM pUrNatA prApta kare che. te mamatA karatAne te sAMbhaLe che, paNa parigraha mATe te maLe nahi ja. 31
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120. ihaloga duhAvahaM viU, paraloge ya duhaM duhAvahaM ! viddhaMsaNadhammameva taM, iti vijjaM ko'gAramAvase // 10 // 121. mahayaM paligova jANiyA, jA vi ya vaMdaNa-pUyaNA ihaM / suhume sale duruddhare, vidumaMtA pajahejja saMthavaM // 11 // 122. ege care ThANamAsaNe, sayaNe ege samAhie siyA / bhikkhU uvadhANavIrie, vaigutte ajjhappasaMvuDe // 12 // 123. No pIhe NAva'vaMguNe, dAraM sunnagharassa saMjate / puTThoNa udAhare vayiM, na samucche no ya saMthare taNaM // 13 // 124. jattha'tthamie aNAule, sama-visamANi munnii'hiyaase| caragA aduvA vi bheravA, aduvA tattha sirIsivA siyA // 14 / 125. tiriyA maNuyA ya divvagA, uvasaggA tivihaa'dhiyaasiyaa| lomAdIyaM piNa harise, sunnAgAragate mahAmuNI // 15 // 126. No Ava'bhikaMkhe jIviyaM, No vi ya pUyaNapatthae siyA / abbhatthamuveMti bheravA, sunnAgAragayassa bhikkhuNo // 16 // 127. uvaNItatarassa tAipo, bhayamANassa vivittamAsaNaM / sAmAiyamAhu tassa jaM, jo appANaM bhae Na daMsae // 17 // 128. usiNodagatattabhoiNo, dhammaTThiyassa muNissa hiimto| saMsaggi asAhu rAyihiM, asamAhI u tahAgayassa vi // 18 // 32
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120. A loke duHkha che paNa paraloka tethI ghaNo ja duHkhadAyaka che. ghare javAthI dharmano nAza thAya che te jANI ghare jaI vasavATa ka2vA koNa jAya ? 121. A loke jyAM vaMdana pUjana che, te eka moTo khADo che tema jANI le. sUkSma kAMTo kADhavo ghaNo ja muzkela che, tethI ja vidvAna koI sAthe sahavAsa na kare, sAthe rahevAnuM tyAge. 122. koI potAnI jagyAe Asana kare che to koI zaiyA para samAdhi Acare che. bhikSu tapanA baLa vaDe vacana gupti pALI suvrata dhArato adhyAtmI thAya. 123. saMyama pALato muni jyAre te ujjaDa ghare hoya, tyAre te kamADa ughADe nahiM ke bAha2 jue nahi. pUche to javAba na Ape, te jagyA sApha na kare ke ghAsa paNa tyAM pAthare nahi. 124. sUryAsta thaye AkuLa na thAya. sArA narasA upasargo muni sahana kare. tyAM jAnavara, bhayaMka2 dekhAva, ke sarpa hoya to paNa te upasargo sahana kare. 125. ujjaDa ghare gayelo mahAmuni sarve traNa prakAranA upasargo, jevA ke tiryaMcanA, manuSyanA ke devonA hoya te sahana kare. tenAM rUvAM paNa na hale. 126. ujjaDa ghare gayelo bhikSu jIvavAnI icchA na kare, vaLI vaMdana pUjana TALe. kAraNasara bhayaMkara upasargo Upaje te sarve sahana kare. 127. bhaya pAmelA ane trasta jIvono tAraka, viyukta Asane bese che, te sAmAyikamAM che jo te bhayathI DaMkhAya nahi. 128. dharmasthita thayelo muni garama pANI vAparavA zaramAya che. duSTa rAjAnA saMsargathI tathAgata paNa samAdhi bhraSTa thAya che. 33
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129. ahigaraNakaDassa bhikkhuNo, vayamANassa pasajjha dAruNaM / aTThe parihAyatI cahU, ahigaraNaM na karejja paMDie // 19 // 130. sIodagapaDidugaMchiNo, apaDiNNassa lavAvasakkiNo / sAmAiyamAhu tassa jaM, jo gihimatte'saNaM na bhuMjatI // 20 // 131. na ya saMkhayamAhu jIviyaM, taha vi ya bAlajaNe pagabbhatI / bAle pAvehiM mijjatI, iti saMkhAya muNI Na majjatI // 21 // 132. chaMdeNa paletimA payA, bahumAyA moheNa pAuDA / viyaDeNa paleti mAhaNe, sIuNhaM vayasA'hiyAsate // 22 // " 133. kujae aparAjie jahA akkhehiM kusalehiM divvayaM / kaDameva gahAya No kaliM, no teyaM no ceva dAvaraM // 23 // 134. evaM logaMmi tAiNA, buie'yaM dhamme aNuttare / taM hi hitaM ti uttamaM, kaDamiva sesa'vahAya paMDie // 24 // 135. uttara maNuyANa AhiyA, gAmadhammA iti me aNussutaM / jaMsI viratA samuTThitA, kAsavassa aNudhammacAriNo // 25 // 136. je eya caraMti AhiyaM, nAteNaM mahatA mahesiNA / uta te samuTThitA, annonnaM sAreMti dhammao // 26 // 137. mA peha purA paNAmae, abhikaMkhe uvahiM dhuNittae / je dUvaNatehi No NayA, te jANaMti samAhimAhiyaM // 27 // 34
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129. adhikAra karato bhikSu bolatA ghaNAye bhayaMkara zabdo vApare che. arthamAM ghaNI bhUlo kare che, tethI paMDite adhikAra na karavo. na 130. ThaMDA pANI tarapha tene aNagamo thAya che. te jarApaNa pratijJA na kare. je sAdhu gRhasthanA pAtromAM AhAra na kare te sAmAyikamAM che ema kahyuM che. 131. maMda mANaso kahe che ke jIvanane jANavuM nahi. mUrkha pApathI mada kare che, ema jANI muni mada na kare. 132. bahu mAyA ane mohathI yukta prajA potAnA chaMdo vaDe nAza pAme che. vikRti vAparI brAhmaNa bhraSTa thAya che. te sArA ke narasA vacano sahana kare che. 133. kuzaLa jAdugara ajaba rIte pAsAM pheMkI khoTI rIte jaya meLave che. te kaDane ja pakaDe che, te tretA, dvA52 ke kaLIne pakaDato nathI. 134. temaja A loke rakSaka anuttara dharma bhAMkhe che. je te grahaNa kare tenuM sAruM hita thAya che. jema paMDita kRtane pakaDI bIjA pAsAne na le tema. 135. pachI meM sAMbhaLyuM che ke mANasoe gAmadharma pALavo joIe, paNa kAzyapano dharma pALatA, tenAthI virata thaI dharmamAM sthira thAya che. 136. maharSi jJAtaputre kaheluM je Acare che, te uThelAne dharmamAM besADe che, eka bIjA sAthe dharmasAra kahe che. 137. pUrve praNAma karelAne na jo, kaSAyone dUra karavA icchA kara. je pAkhaMDIyone name nahi te samAdhine jANe che ema kahyuM che. 35
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138. No kAhie hojja saMjae, pAsaNie Na ya saMpasArae / NaccA dhammaM aNuttaraM, kayakirie yaNa yAvi mAmae // 28 // 139. chaNNaM ca pasaMsa No kare, na ya ukkAsa pagAsa mAhaNe / tesiM suvivegamAhite, paNayA jehiM sujjhositaM dhuyaM // 29 // 140. aNihe sahie susaMvuDe, dhammaTThI uvahANavIrie / viharejja samAhitidie, AyahiyaM khuduheNa labbhaI // 30 // 141. Na hi NUNa purA aNussutaM, aduvA taM taha No samuTThiyaM / muNiNA sAmAiyAhitaM, NAeNaM jagasavvadaMsiNA // 31 // 142. evaM mattA mahaMtaraM, dhammamiNaM sahitA bahU jnnaa| guruNo chaMdANuvattagA, viratA tiNNA mahoghamAhitaM // 32 // ti bemi|| // bitio uddesao sammatto // 36
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138. kathAkAra saMyamI nathI hotA, prAstika ane dharmanA pracAraka paNa saMyamI nathI thatA. anuttara dharma jANI kriyA kare, nahi ke mamatA kare. 139. je gupta che te jAhera na kare, utkarSa ane kIrti brAhmaNa na kare. tene sAro viveka kahyo che, ke jene priyakara dhruva mArga kahyo che. 140. bephikara thaI potAnA hita mATe suvrato pALe, dharmArthi muni tapazcaryA kare. sarva indriyo para kAbu rAkhI vicare . potAnuM hita maLavuM muzkela hoya che. 141. pUrve sAcuM sAMbhaLyuM nathI athavA tethI jAgrata thayo nathI. muni jJAtaputre ke je sarva jagatane jANe che te saMpUrNa jagadarzaka che temane muniyone sAmAyika karavA kahyuM che. 142. A sarvazreSTha dharmane mAna, te hitakara che. ghaNA mANaso gurUnI icchA mujaba varte che. vi2ta thaI A saMsArano moTo pravAha tare che Ama kahyuM che. bIjo uddeza pUro thayo. 37
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ taio uddesao 143. saMvuDakammassa bhikkhuNo, jaM dukkhaM puDhaM abohie / taM saMjamao vicijjai, maraNaM hecca vayaMti paMDitA // 1 // 144. je viNNavaNAhi'jjhosiyA, saMtiNNehi samaM viyAhiyA / tamhA uDDuM ti pAsahA, addakkhU kAmAI rogavaM // 2 // 145. aggaM vaNiehiM AhiyaM, dhAreMti rAINiyA ihaM / evaM paramA mahavvayA, akkhAyA u sarAibhoyaNA // 3 // 146. je iha sAyANugA NarA, ajjhovavannA kAmesu mucchiyA / kivaNeNa samaM pagabbhiyA, na vi jANaMti samAhimAhiyaM // 4 // 147. vAheNa jahA va vicchate, abale hoi gavaM pacoie / se yaMtaso appathAmae, nAtivahati abale visIyati // 5 // 148. evaM kAmesaNaM vidU, ajja sue payahejja saMthavaM / kAmI kAme Na kAma, laddhe vA vi aladdha kanhuI // 6 // 149. mA paccha asAhuyA bhave, accehI aNusAsa appagaM / ahiyaM ca asAhu soyatI, se thaNatI paridevatI bahuM // 7 // 150. iha jIviyameva pAsahA, taruNae vAsasayAu tuTTatI / ittaravAse va bujjhahA, giddhanarA kAmesu mucchiyA // 8 // 38
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana bIjuM : trIjo uddeza 143. saMyama dhArato bhikSu jyAre aNajANyuM duHkha AvI caDhe tyAre saMyama viSe khoTuM ciMte che. tyAre paMDita kahe che ke tethI maraNa sAruM. 144. je vijJapti karatI strI sAthe AnaMdita thAya che, vaLI saMsA2ne tarI javAno upadeza kare che. to upara dekho ! te adakSa kAmAsakta rogathI pIDAyo che. 145. pahelA vaNIke ANeluM ratna ahIM rAjAo dhAraNa kare che. te ja rIte zreSTha mahAvrata rAtrIe na khAvAnuM kaheluM che.-- 146. je ahIM sukhazAtA bhogavato mANasa strIyo sAthe viSayAsakta thaI majA mAne che. te kema karI siddhAMta garvathI kahe ? ane dhRSTatAthI bole ? jyAre tene samAdhi viSe samaja nathI. 147. gADI hAMkanAra jyAre baLadane mAre che, tyAre te baLada tethI bahu ja nabaLo thAya che. aMte te jarA thobhe che. te nabaLo, have vadhAre vahana nathI karI zakato, tethI baLa vaga2no te besI jAya che. 148. te rIte viSayavAsanA karato vidvAna vartamAna sukha mATe strIyo sAthe rahevAnuM TALe ane tyAge. (AjanA Aryazruta sAMbhaLI) kAmI viSayathI zaramAto nathI, pachI te maLe ke na paNa maLe. 149. jo ke tuM have pachI asAdhunI jema na varte ? mATe tuM ahIM ja thoDuM zIkha. ahIM ja duSTa mANasa zoka kare che. thanathana kare che ne pastAya paNa che. 150. ahIM ja tuM A jIvanano vicAra karI dekha. juvAnImAM so varasanuM Ayu tUTI jAya che. rahelAM varSono vicA2 ka2 ane samajI le ke viSayavAsanA jIvanano nAza kare che. 39
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 151. je iha AraMbhanissiyA, AyadaMDa egNtluusgaa| gaMtA te pAvalogayaM, cirarAyaM AsuriyaM disaM // 9 // 152. Na ya saMkhayamAhu, jIviyaM, taha vi ya bAlajaNe pagabbhatI / paccuppaneNa kAritaM, ke daTT paralogamAgate // 10 // 153. addakkhuva dakkhuvAhitaM, saddahasu addakkhudaMsaNA / haMdi hu suniruddhadaMsaNe, mohaNijjeNa kaDeNa kammuNA // 11 // 154. dukkhI mohe puNo puNo, nivviMdejja siloga-pUyaNaM / evaM sahite'hipAsae, AyatulaM pANehiM saMjate // 12 // 155. gAraM pi ya Avase nare, aNupuvvaM pANehiM saMjae / samayA savvattha suvvae, devANaM gacche sa logataM // 13 // 156. soccA bhagavANusAsaNaM, sacce tattha kare vakkama / savvattha'vaNIyamacchare, uMchaM bhikkhu visuddhamAhare // 14 // 157. savvaM NaccA ahiTThae, dhammaTThI uvahANavIrie / gutte jutte sadA jae, Aya-pare paramAyayaTThie // 15 // 158. vittaM pasavo ya NAtayo, taM bAle saraNaM ti maNNatI / ete mama tesu vI ahaM, no tANaM saraNaM ca vijjai // 16 // 159. abbhAgamitammi vA duhe, ahavovakkamie bhavaMtae / egassa gatI ya AgatI, vidumaM tA saraNaM na mannatI // 17 // 160. savve sayakammakappiyA, avvatteNa duheNa pANiNo / hiMDaMti bhayAulA saDhA, jAti-jarA-maraNeha'bhidrutA // 18 // 40
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 151. je ahIM hiMsA kare che te potAnA AtmAne daMDe che. te pApalone jAya che, tyAM asuronA sthAne sadAye rAtrI hoya che. 15ra. kahe che ke Ayune jANavuM nahi, Ama maMda jIvo dhRSTatAthI bole che. te doDhaDAhyA thaI kahe che ke, paraloka javAnuM koNe dIThuM che? 153. eka maMda mANasa DAhyA mANasane potAnA paMthamAM zraddhA karAve che te pAkhaMDI dharma mATe hA pADe che, A mohanIya karmonA udaye thAya che. 154. pUjana, satkAra bhogavavA du:khI vAraMvAra mohamAM paDe che. mATe hitano vicAra karI sarva jIvone Atmatulya gaNI saMyamathI varte. 155. bhale te mANasa ghare AvI vasavATa kare, te pahelAnI jema bIjA jIvo sAthe saMyamathI varte che. siddhAMta mujaba suvrata pALI devaloka jAya che. 156. bhagavAnano Adeza sAMbhaLI, satyathI zarUAta kare che. badheya adekhAI ane verane dUra kare che. vadhArAnuM choDeluM zuddha anna te vApare che. 157. dharmArthi sarva jANI le ane tapasyAvIryathI potAnuM sthApana kare, sadAye - traNa guptoone dhAre, potAnI jema bIjA jIvone mAne. 158. mUDha mANasa dhana-dolata, pazuo ane jJAtijanone potAnuM zaraNa mAne che. te mArA ane huM paNa temano ja, AthI zaraNa ke rakSaNa na ja maLe. 159. saMkaTa Ave ke bIjAM kAMI thAya ane bhavano aMta najIka Ave tyAre eka ja gati maLe che. vidvAna tene zaraNa che ema nathI mAnato. 160. avyakta duHkho che te sarve potAnAM karelAM karmo vaDe ja thAya che. janma ghaDapaNanI vyathAo, ane maraNanI vyAkuLatAthI bharAI, bhayabhIta thaI pharyA kare che. a -41.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161. iNameva khaNaM viyANiyA, jo sulabhaM bohiM ca AhitaM / evaM sahie' hipAsae, Aha jiNe iNameva sesagA // 19 // 162. abhavisu purA vi bhikkhavo, AesA vi bhavisu suvvatA / etAI guNAI Ahute, kAsavassa aNudhammacAriNo // 20 // 163. tiviheNa vi pANi mA haNe, Ayahite aNiyANa saMvuDe / evaM siddhA aNaMtagA, saMpati je ya aNAgayA'vare // 21 // 164. evaM seudAhu aNuttaranANI aNuttaradaMsI aNuttaranANadaMsaNadhare arahA NAyaputte bhagavaM vesAlIe viyAhie // 22 // tti iti kammaviyAlamuttamaM jiNavareNa sudesiyaM sayA / je AcaraMti AhiyaM khavitarayA vaihiMti te sivaM gatiM // 23 // ti bemi / // tatio uddesao | bitiyaM vetAlIyaM sammattaM // 42
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161. A kSaNe ja jANI le ke samyajJAna maLavuM ghaNuM ja agharuM che, tethI potAnA hitano vicAra kare, ema jinezvare kahyuM che ane Ama ja bAkInA jino kaheze. 162. bhaviSyanA, bhUtakALe thayelA, ane vartamAnakALe suvratadhArI thaze. kAzyapanA dharmanA AcaraNa karatA jIvo mATe A pramANe guNo kahyA che. 163. traNa rIte jIvahiMsA na kare, suvratadhArI AtmArthe niyANA na kare. Ama saghaLA siddha jIvo ke je anaMta che, temAM vartamAna, bhUta ane bhaviSya kALanA siddho AvI jAya che. 164. A pramANe arahaMta bhagavAna vaizAlInA jJAtaputre kahyuM che te zreSTha jJAnI ane zreSTha darzanayukta sarvazreSTha jJAna darzana dhare che. Ama jinavara bhagavaMte uttama karma vidAraNa kahyuM che. je tenuM AcaraNa kare che te karmakSaya karI ziva gati tarapha jAya che. Ama huM kahuM chuM. trIjo uddeza pUro thayo. adhyayana bIjAM pUruM thayuM. 43
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ taiyaM ajjhayaNaM 'uvasaggapariNA' paDhamo uddesao 165. sUraM mannati appANaM jAva jetaM na passati / jujhaMtaM daDhadhammANaM sisupAle va mahArahaM // 1 // 166. payAtA sUrA raNasIse saMgAmammi uvaTThite / mAtA puttaM Na yANAi jeteNa parivicchae // 2 // 167. evaM sehe vi appuDhe bhikkhAcariyAakovie / sUraM mannati appANaM jAva lUhaM na sevaI // 3 // 168. jadA hemaMtamAsammi sItaM phusati savAtagaM / tattha maMdA visIyaMti rajjahINA va khattiyA // 4 // 169. puDhe gimhAbhitAveNaM vimaNe suppivAsie / tattha maMdA visIyaMti macchA apodae jahA // 5 // 170. sadA dattesaNA dukkhaM jAyaNA duppaNoliyA / kammattA dubbhagA ceva iccAhaMsu puDho jaNA // 6 // 171. ete sadde acAyaMtA gAmesu nagaresu vA / tattha maMdA visIyaMti saMgAmaMsi va bhIruNo // 7 // 172. appege jhujhiyaM bhikkhuM suNI dasati lUsae / tattha maMdA visIyaMti tejapuTThA va pANiNo // 8 // 44
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana trIja "upasargo" prathama uddeza 165. jyAM sudhI jetAne joto nathI tyAM sudhI te potAne zUra mAne che. zizupALa mahArathIe draDhatAthI yuddha karyuM hatuM. 166. zUra raNamokhare laDAImAM javA doDe che. jyAre te laDAImAM chedabheda thaI marAya che tyAre mAtA putrane paNa jANI zakatI nathI. 167. bhikSA kema AcaravI te sArI rIte na jANI, jyAM sudhI rukSa khAdhuM nathI; tyAM sudhI te potAne zUra mAne che. 168. jyAre hemaMta mAsamAM vAyarA sAthe ThaMDI aDI paDe tyAre, te maMda, raktahIna thayelA kSatrIyanI jema besI jAya che. 169. grISma RtumAM jyAre tene garamI aDe che tyAre khinna thaI tene UMgha Ave che. jema chIcharA pANImAM mAchaluM becena thAya che, tema ja te becena thaI besI jAya che. 170. tene sadAye bhikSA meLavavAnI icchAthI ciMtA thAya che vaLI yAcanA karavAnuM bamaNuM duHkha thAya che. pRthaka pRthak mANaso kahe che ke, te kamanasIba che. tenA karma durbhAgyanA che. 171. AvA zabdothI calita thaI te gAma ane nagaramAM asthira thAya che. jema laDAImAM bhIru pAcho pharI besI jAya, tema te besI jAya che. 172. jyAre bhiluM jarA paNa gaNagaNe, te avAja sAMbhaLI zvAna tene karaDI IjA kare che. tethI te phIko paDI jAnavaranI jema besI jAya che. 45
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 173. appege paDibhAsaMti pADipaMthiyamAgatA / paMDiyAragayA ete je ete evajIviNo // 9 // 174. appege vaiM jujati nigiNA piMDolagAhamA / muMDA kaMDUviNaTuMgA ujjalA asamAhiyA // 10 // 175. evaM vippaDivaNNege appaNA tu ajaanngaa| tamAo te tamaM jaMti maMdA mAheNa pAuDA // 11 // 176. puTTho ya daMsa-masaehi tnnphaasmcaaiyaa| na me diDhe pare loe jai paraM maraNaM siyA // 12 // 177. saMtattA kesaloeNaM bNbhcerpraajiyaa| tattha maMdA visIyaMti macchA paviTThA va keyaNe // 13 // 178. AtadaMDasamAyArA micchaasNtthiybhaavnnaa| harisappadosamAvaNNA keyi lUsaMti'NAriyA // 14 // 179. appege paliyatasi cAri coro tti suvvayaM / baMdhaMti bhikkhuyaM bAlA kasAyavayaNehi ya // 15 // 180. tattha daMDeNa saMvIte muTThiNA adu phaleNa vaa| NAtINaM saratI bAle itthI vA kuddhagAmiNI // 16 // 181. ete bho kasiNA phAsA pharusA durahiyAsayA / hatthI vA sarasaMvItA kIvA'vasa gatA gihaM ||17||ti bemi / ||tRtiiysy prthmoddeshkH|| 46
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 173. jyAre te parapaMthI sAthe vAta kare ane parapaMthI virodhI bole tyAre te teno pratikAra na karI zake, tevuM pratikAra vinAnuM jIvana te gujAre che. 174. koI tene kharAba zabdothI saMbodhe che, jema ke nAgaDo, bhikhArI, mUMDiyo, khaMjavALIyo, vikalAMgI, dhoLIyo, koDhiyo, gAMDo vagere. 175. Ama virodhI vAtAvaraNamAM te potAnA AtmAne nathI jANI zakato. te moha bharelo, eka aMdhArethI bIjA aMdhAre jAya che. Ama tenI mUrkhanI jema sthiti thAya che. 176. DAMsa, maccharonA DaMkha, ghAsanI aNIyo bhoMkAya tethI te asthira thAya che. te kahe che, meM paraloka to joyo nathI tethI ahIM ja maravuM te zreSTha che. 177. kezanA loMcathI trAsI jaI ane brahmacaryana pALI zakavAthI parAjita thayelo te maMda, mAchalAMnI jema ghera jaI besI jAya che. 178. tenA AcAra potAne ja daMDe tevA hoI, teno bhAva mithyAtva vaDe bharAya che. jyAre te harSa pAme che tyAre koI anArya tene mAre che ane IjA kare che. 179. pravAsa karatA jo te kAI jhAle, tyAre te cora che ema kahe che. tyAMnA adhikArIyo tene kharAba zabdothI bole che, te mUrkha bhikSune bAMdhI rAkhe che. 180. tyAM tene daMDAthI, mUThIthI, athavA phaLothI mAre che. tyAre te mUrNa jJAtijanone yAda kare che, je krodha pAmelI strI jevuM che. 181. A saghaLAM parISaho ghaNAM ja kaThaNa che ane ahitakara che. te tIrathI viMdhAyelA hAthInI jema nabaLo thaI ghera jAya che. Ama huM kahuM chuM. prathama uddeza pUro thayo. (adhyayana trIjuM) 47
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ biio uddesao 182. ahime suhumA saMgA bhikkhUNaM je duruttarA / jattha ege visIyaMti Na cayaMti javittae // 1 // 183. appegeNAyao dissa royaMti privaariyaa| posaNe tAta puTTho'si kassa tAta cayAsiNe // 2 // 184. pitA te therao tAta sasA te khuDDiyA imA / bhAyaro te sagA tAta soyarA kiM cayAsiNe // 3 // 185. mAtaraM pitaraM posa evaM logo bhavissai / eyaM khu loiyaM tAya je pose piu-mAtaraM // 4 // 186. uttarA mahurulAvA puttA te tAta khuddddgaa| bhAriyA te NavA tAta mA se aNNaM jaNaM game // 5 // 187. ehi tAya gharaM jAmo mA taM kamma sahA vayaM / bIyaM pitAta pAsAmo jAma tAva sayaM gihaM // 6 // 188. gaMtuM tAta puNA''gacche Na teNa'samaNo siyaa| akAmagaM parakkamma ko te vAreumarahati // 7 // 189. jaMkiMci aNagaM tAta taM pi savvaM samIkataM / hiraNNaM vavahArAdI taM pi dAsAmu te vayaM // 8 // 190. iccevaNaM susehaMti kAluNiyA samuTThiyA / vibaddho nAtisaMgehiM tato'gAraM padhAvati // 9 // 48
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana trIjaH udeza bIjo 182. ahIM je sUkSma saMga che te bhikSu mATe dustara che. tethI te tyAM ja besI jAya che. tene javA mATe utAvaLa nathI. 183. jyAre te koI jJAtijana dekhe, tyAre parivAranA mANaso raDe che. he bApujI! amane posavA pITha batAvo cho, tame zuM kAma amane choDI jAva cho? 184. he bApujI! tamArA pitA gharaDA che, tamArI bena nAnI che, tamArA bhAI sagA thAya, to A saghaLAone zuM kAma tame choDI jAva cho? 185. loko kahe che ke mAtA-pitAnuM poSaNa karavuM joIe. A laukika che ke mAtA-pitAnuM poSaNa karavuM. 186. tamArA nAnA putranuM madhura bolavuM sAMbhaLo, pitAjI! te nAno che - tamArI strI navI che, rakhe te anya mANasa sAthe cAlI jAya? 187. tethI he tAta! ghare Avo, ame tamArA karmasAthI thaIzuM. bIjuM tamArA jamAI tamArA potAnA ghare ja che, te jAMo. 188. jaIne pAchA pharavuM tethI tame azramaNa nahi thAva. svArtha vinAnuM bIjAnuM kAma karavA tamane koNa rokI zake? 189. he tAta! je kAMI thoDuM karja che te saghaLuM sarakhuM karI daIzuM. ame tamane sonAcAMdIno vyavahAra paNa soMpI daIzuM. 190. karuNAmaya vinaMtIyo sAMbhaLI tyAM ja sneha pAme che. jJAtijanonA saMbaMdhathI baMdhAyelo te ghera doDe che. 49
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191. jahA rukkhaM vaNe jAyaM mAluyA paDibaMdhati / evaM NaM paDibaMdhaMti NAtao asamAhiNA // 10 // 192. vibaddho NAtisaMgehiM hatthI vA vi navaggahe / piTuto parisappaMti sUtIgo vva adUragA // 11 // 193. ete saMgA maNussANaM pAtAlA va atArimA / kIvA jattha ya kIsaMti nAtisaMgehi mucchitA // 12 // 194. taM ca bhikkhU pariNNAya savve saMgA mahAsavA / jIvitaM nAhikaMkhejjA soccA dhammamaNuttaraM // 13 // 195. ahime saMti AvaTTA kAsaveNa paveditA / buddhA jatthAvasappaMti sIyaMti abuhA jahi // 14 // 196. rAyANo rAyamaccA ya mAhaNA aduva khattiyA / nimaMtayaMti bhogehiM bhikkhuyaM sAhujIviNaM // 15 // 197. hattha'ssa-raha-jANehi vihAragamaNehi ya / bhuMja bhoge ime sagdhe maharisI pUjayAmu taM // 16 // 198. vatthagaMdhamalaMkAraM itthIo sayaNANi ya / bhuMjAhimAiM bhogAiM Auso pUjayAmu taM // 17 // 199. jo tume niyamo ciNNo bhikkhubhAvammi suvvatA / aMgAramAvasaMtassa savvo saMvijjae tahA // 18 // 200. ciraM dUijjamANassa doso dANi kuto tava / iccevaNaM nimaMti nIvAreNa va sUyaraM // 19 // 50
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191. jyAre vRkSa vanamAM Upaje che tyAre latAo tene bAMdhe che. te rIte ja jJAtijano te adakSa munine bAMdhe che. 192. hAthInI jema te navAgRhe jJAti saMge gADha baMdhAya che. te temanI pAchaLa navaprasUtA gAyanI mAphaka jAya che. 193. A mANasono saMga pAtALe gayelAnI jema tAre nahi. kuTuMbIyonA mohamAM paDelA nabaLA mANaso duHkhathI pIDAya che. 194. tyAre ja bhikSu sArI rIte jANI le ke sarva samAgamo ane sahavAso moTA Azrava che. sarvazreSTha dharma sAMbhaLI jIvavAnI icchA na ja kare. 195. bhagavAna kAzyape pravedyuM che ke ahIM ja moTuM vaMToLiyu che jyAMthI jJAnI dUra thAya che, tyAre te maMda, tyAM ja besI rahe che. 196. te sAdhunuM jIvana gujAratA bhikSune, rAjAo, rAjAnA maMtrIyo, brAhmaNo ane kSatrIyo, bhoga bhogavavA AmaMtre che. 197. he mahARRSi ! amo tamane pUjIe chIe. Apa vihAragamana arthe hAthI, ghoDA, ratha ane vAhanono svIkAra karo. 198. vaLI sArAM vastro, sugaMdhI dravyo, alaMkAro, strIyo ane zayano ApanA bhoga arthe taiyA2 che, te bhoga bhogavo. he AyuSmAna ! ame tamane pUjIe chIe. 199. jo bhinnubhAvanA niyamo bhaMgAya, to tamo ghare AvI vasavATa karo to, te sarve barAbara thaI jaze. tyAM badhuMye hAjara che. 200. jyAre cirakALa mana dUSita hoya, tyAre tene doSa kema karI apAya ? jema nivA2thI sUvarane AkarSe che, tema bhikSune te nimaMtraNa Ape che. 51
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201. coditA bhikkhucajjAe acayaMtA javittae / tattha maMdA visIyaMti ujjANaMsi va dubbalA // 20 // 202. acayaMtA va lUheNa uvahANeNa tajjitA / tattha maMdA visIyaMti ujjANaMsi jaraggavA // 21 // 203. evaM nimaMtaNaM laddhaM mucchiyA giddha itthIsu / ajjhovavaNNA kAmehiM coijjaMtA gihaM gaya ||22||tti bemi / ||uvsggprinnnnaae bitio uddesao sammatto //
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201. bhikSu carcAthI kaMTALI, te tyAM utAvaLe jAya che. jema udyAne durbaLa jIvo besI jAya tema te maMda bhikSu tyAM jaI besI jAya che. 202. RkSa jIvanathI thAkI gayelo ane tapanA DarathI te mUrkha bhikSu jema udyAnamAM gharaDo baLada besI jAya, tema te tyAM ja besI jAya che. 203. have tyAM nimaMtraNa maLyuM che, te strIlaMpaTa mUrchAmAM paDe che, viSayavAsanAthI bharAyelo, te utsAhamAM AvI ghare jAya che. ' Ama huM kahuM chuM. bIjo uddeza pUro thayo (adhyayana trIjuM) 53
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ taio uddesao 204. jahA saMgAmakAlammi piTThato bhIru pehati / valayaM gahaNaM nUmaM ko jANei parAjayaM // 1 // 205. muhuttANaM muhuttassa muhutto hoti tArisI / parAjiyA'vasappAmo iti bhIru uvehati // 2 // 206. evaM tu samaNA ege abalaM naccANa appagaM / aNAgataM mayaM dissA avakappaMtimaM suyaM // 3 // 207 ko jANati viovAtaM itthIo udagAo vA / coijjatA pavakkhAmo na Ne atthi pakappitaM // 4 // 208. iccevaM paDilehaMti valAi paDilehiNo / vitigiMchasamAvaNNA paMthANaM va akoviyA // 5 // 209. je u saMgAmakAlammi nAtA sUrapuraMgamA / Na te piTThamuvehati kiM paraM maraNaM siyA // 6 // 210. evaM samuTThie bhikkhU vosijjA'gArabaMdhaNaM / AraMbhaM tiriyaM kaTTu attattAeM parivvae // 7 // 211. tamege paribhAsaMti bhikkhuyaM sAhujIviNaM / je te u paribhAsaMti aMtae te samAhie // 8 // 212. saMbaddhasamakappA hu annamannesu mucchitA / piMDavAyaM gilANassa jaM sAreha dalAha ya // 9 // 54
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana trIjuM H uddeza trIjo 204. laDAImAM bhayabhIta thayelo sainika jyAre pAchaLa jove che tyAre tene thAya che ke sAce ja! pAchA pharavuM sAruM che, parAjaya thaze te koNa jANe che ? 205. muhUrtomAMnuM muhUrta evuM paNa hoya ke te muhUrta te samAna thAya. tenI apekSA che ke parAjaya thaye dUra bhAgI javuM paDaze. 206. te rIte koI zramaNa potAnI thoDI nabaLAza joI bhaviSyanuM saMkaTa joya che ane sUtro viSe khoTI aTakaLo kare che. 207. saMkaTa, strIsaMgathI ke ThaMDuM pANI vAparavAthI Avaze te koNa jANe che? jyAre koI prere to kahIza ke meM tevuM vicAryuM nathI. 208. A te bhUMsI nAMkhe che ane vaLavAnuM mAMDI vALe che. tene dharmamAM zaMkA thAya che, te dharmane jANato nathI. 209. saMgrAma kALe je prasiddha zUra laDavaiyo hoya che te laDAImAM pITha na batAve tethI te maraNane ja pasaMda kare che. 210. dharmamAM jAgrata ane sthira thayelo bhikSu gha2 bAMdhe nahi, hiMsAthI dUra rahe ane AtmArthI thaI vicare. 211. sAruM sAdhunuM jIvana gujAratA bhikSunI je niMdA kare che ane je Ama kharAba bole te potAnI samAdhino aMta lAve che. 212. sarakhA vicArothI baMdhAyelA, ekabIjAmAM mUrchA pAme che. jyAre bhojana sAthe vAyune gaLI jAya tyAre tene phINayukta sAraNI thAya che. 55
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213. evaM tubbhe sarAgatthA annamannamaNuvvasA / naTThasappahasabbhAvA saMsArassa apAragA // 10 // 214. aha te paribhAsejjA bhikkhU mokkhavisArae / evaM tubbhe pabhAseMtA dupakkhaM ceva sevahA // 11 // 215. tumbhe bhuMjaha pAesu gilANA abhihaDaM ti ya / taM ca bIodagaM bhoccA tamuddesAdi jaM kaDaM // 12 // 216. littA tivvAbhitAveNa ujjayA asamAhiyA / nAtikaMDuitaM seyaM aruyassAvarajjhatI // 13 // 217. tatteNa aNusaTTA te apaDiNNeNa jANayA / Na esa yie magge asamikkhA vaI kitI // 14 // 218. erisA jAvaI esA agge veNu vva karisitA / gihiNaM abhihaDaM seyaM bhuMjituM na tu bhikkhuNaM // 15 // 219. dhammapaNNavaNA jA sA sAraMbhANa visohiyA / na tu etAhiM diTThIhiM puvvamAsi pakappiyaM // 16 // 220. savvAhiM aNujuttIhiM acayaMtA javittae / tato vAyaM NirAkiccA te bhujjo vi pagabbhitA // 17 // 221. rAgadosAbhibhUtappA micchatteNa abhihutA / akkose saraNaM jaMti TaMkaNA iva pavvayaM // 18 // 222. bahuguNappagappAiM kujjA attasamAhie / Pursuit or virujjhejjA teNa taM taM samAyare // 19 // 56
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213. tame sarakhA rAgavALA thaI ekabIjAnA vazamAM cho. jyAre sArA mArga taraphano sabhAva naSTa thAya che, tethI saMsAra pAra na ja thaI zake. 214. have te mokSa vizArad bhikSunI niMdA, gaINA kare che. Ama bolatAM tame parapaMthanuM ja sevana karo cho. 215. tame gRhasthanA pAtromAM khAva cho, bahArathI lAvelI vastuone vAparo cho, vaLI tame bIja ane ThaMDuM pANI vAparo cho, ane tamArA arthe kareluM bhojana karo cho. 216. tIvra duHkhathI lepAyelA yaza vagaranI azAMtithI nirAza thayA cho. ghaNuM khaMjavALavAthI sAruM thAya nahiM, paNa tethI roga vadhe che. 217. te, te vaDe kharaDAyelA che, Ama jJAnI puruSe jANyuM che. A niyatino mArga nathI. A che avicArI vRtti ane kRti. 218. madirA pIdhelA jema A bolavuM che ke je vAMsanA agra bhAgamAMthI karelI che. ghare lAve te ThIka che, paNa bhikSue tenuM sevana karavuM nahi. 219. hiMsAthI dharmajJAnanI zuddhi na ja thAya. pahelAthI vicArelI A dRSTiyo pahelA prakAzamAM lAvI nathI. 220. sarva prakAre prayatnathI sthira thavA utAvaLa kare. tyAre vAdane dUra karavA kahI teno upayoga karI te aMdara dhAraNa kare. 221. rAgadveSathI bharAyelo AtmA mithyAtvathI trAse che, bharAya che. jema TAMkI parvatane IjA na kare tema bolyA vinA te zaraNe jAya che. 222. AtmasamAdhi arthe ghaNI jAtanA guNo keLavI prakalpo kare che. jeno anya virodha na kare, tema tema te tene Acare che. 57
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223. imaM ca dhammamAdAya kAsaveNa paveiyaM / kujjA bhikkhU gilANassa agilAe samAhite // 20 // 224. saMkhAya pesalaM dhammaM diTThimaM parinivvuDe / uvasagge niyAmittA AmokkhAe parivvajjAsi // 21 // tti bemi // // tatio uddesao samatto // 58
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223. bhagavAna kAzyape kahyuM che ke A dharmano ja aMgIkAra kare. A dharma bhikSunI glAni dUra karI tene samAdhithI sAjo karaze. 224. A suMdara dharmanI dRSTine barAbara jANI laI nivRtti le. upasargo jItIne mokSa mArge cAlI jA. Ama huM kahuM chuM. trIjo uddeza pUro thayo. (adhyayana trIjAM) 59
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ cauttho uddesao 225. AhaMsu mahApurisA puvviM tattatavodhaNA / udaeNa siddhimAvaNNA tattha maMde visIyatI // 1 // 226. abhuMjiyA NamI vedehI rAmagutte ya bhuMjiyA / bAhue udagaM bhoccA tahA tArAgaNe risI // 2 // 227. Asile devile ceva dIvAyaNa mahArisI / pArAsare dagaM bhoccA bIyANi hariyANi ya // 3 // 228. ete puvvaM mahApurisA AhitA iha saMmatA / bhoccA bIodagaM siddhA iti metamaNussutaM // 4 // 229. tattha maMdA visIyaMti vAhachinnA va gaddabhA / piTThato parisappati pIDhasappI va saMbhame // 5 // 230. ihamege ubhAsaMti sAtaM sAteNa vijjatI / je tattha AriyaM maggaM paramaM ca samAhiyaM // 6 // 231. mA eyaM avamannaMtA appeNaM luMpahA bahuM / etassa amokkhAe ayahAri vva jUrahA // 7 // 232. pANAivAe vaTTaMtA musAvAe asaMjatA / adinnAdANe vaTTaMtA mehuNe ya pariggahe // 8 // 233. evamege tu pAsatthA paNNaveMti aNAriyA / itthIvasaM gatA bAlA jiNasAsaNaparammuhA // 9 // 60
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana trIjuM uddeza cotho 225. pUrvenA mahApuruSo, ke je tapasvI hatA, temaNe kahyuM che ke, ThaMDA pANIthI - siddhi maLe che. A jANI te mUrkha besI jAya che. rara6. videhanA namI rAjAe pANIno upayoga karyo nathI. paNa rAmagupta teno upayoga karyo che. bAhu ane tArApaNa RSie, ThaMDA pANIno upayoga karyo che. rara7. Azila, devila ane dvIpAyana mahASiyoe ane pArAzara RSie paNa pANI, bIjo tathA hariyALIno upayoga karyo che. 228. pUrvenA mahApurUSoe je kahyuM che te saMmata che. temaNe bIja ane pANIno upayoga karI siddhi meLavI te meM sAbhaLyuM che. ra29. tyAre te mUrkha, gadheDuM bhArathI thAkI, besI jAya, tema besI jAya che. pachI te pATalA sAthe apaMga bhrame, tema dhImo dhImo pAchaLa hIMDe che. 230. koI kahe che ke zAtA sukho vaDe maLe che. je tyAM Arya mArga che te ja sarvazreSTha che ane zAMti Ape che. 231. jo tuM A na mAne ane avagaNe to, jemAM jugArI jAgAra ramI hAre tema tane mokSa mArga nahi ja maLe. 232. hiMsA kare che, jAThuM bolatA acakAto nathI, na ApeluM grahaNa kare che, brahmacarya nathI pALato ane parigraha karato jAya che. 233. he anAya! jyAre tuM koIne jove che tyAre temane Ama upadeza kare che. je strIyonA pAzamAM paDe che te jinazAsanathI parAmukha thAya che. 61
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234. jahA gaMDaM pilAgaM vA paripIlejja muhattagaM / evaM viNNavaNitthIsu doso tattha kuto siyA // 10 // 235. jahA maMdhAdae nAma thimitaM bhuMjatI dagaM / evaM viNNavaNitthIsu doso tattha kuto siyA // 11 // 236. jahA vihaMgamA piMgA thimitaM bhuMjatI dagaM / evaM viNNavaNitthIsu doso tattha kuto siyA // 12 // 237. evamege u pAsatthA micchAdiTThI aNAriyA / ajjhovavannA kAmehi pUtaNA iva taruNae // 13 // 238. aNAgayamapassaMtA pccuppnngvesgaa| te pacchA paritappaMti jhINe Aummi jovvaNe // 14 // 239. jehiM kAle parakkaMtaM na pacchA paritappae / te dhIrA baMdhaNummukkA nAvakaMkhaMti jIviyaM // 15 // 240. jahA nadI veyaraNI duttarA iha sammatA / evaM logaMsi nArIo duttarA amatImatA // 16 // 241. jehiM nArINa saMjogA pUyaNA piTThato katA / savvameyaM nirAkiccA te ThitA susamAhie // 17 // 242. ete oghaM tarissaMti samudaM (va) vavahAriNo / jattha pANA visaNNA saM kaccaMtI sayakammuNA // 18 // 243. taM ca bhikkhU pariNNAya suvvate samite care / musAvAyaM vivajjejjA'diNNAdANAi vosire // 19 // 62
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234. jyAre zarIre gAMTha thAya ane tene eka muhUrta sudhI ghaNI ja dabAve to tarata ja pIDA thAya che. tema vijJApanA karatI strIthI zuM doSa che? 235. jyAre maMdhAdaya nAme gheTuM UbhA rahI pANI pIve tema vijJApanA karatI strIthI zuM doSa che? 236. jyAre piMga pakSI UbhuM thaI pANI pIve che, tema vijJApanA karatI strIthI zuM doSa che? 237. tema tuM koI anAryane ke je mithyAtvI che tenI upAsanA kare ane tene joI viSayavAsanAthI laMpaTa thAya to pUtanAnI jema tAruNyamAM nAza pAmIza. 238. bhaviSyano vicAra na karI vartamAnakALane zodhe che, pachI pastAvo thaze kema ke tAruNyano yauvane nAza thAya tethI. 239. je yogyakALe parAkrama kare che te pachIthI pastAya nahi. te dhIra puruSa che, ane jIvavAnI icchA karato nathI. 240. lokamAM badhAye mAne che ke vaitaraNI nadI taravA dustAra che. tema ja A loke strIyo dustara che ane buddhimAna nathI. 241. je strI saMyoga ane pUjanane pITha dAkhave che te saghaLuM dUra karI susamAdhimAM sthira thaI rahe che. 242. jema vepArI samudra tarI jAya che tema A saMsArano ogha te tare che. A loke jIvo duHkhI thayelA te, potAnA karmo kare che ane duHkha pAme che. 243. A jANI bhikSu suvatI thaI samitiyo pALe. khoTuM bole nahi ke corI paNa na kare. te sarve tyAge. 63
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244. uDDhamahe tiriyaM vA je keI tasa - thAvarA / savvattha viratiM kujjA saMti nevvANamAhitaM // 20 // 245. imaM ca dhammamAdAya kAsaveNa paveditaM / kujjA bhikkhU gilANassa agilAe samAhite // 21 // 246. saMkhAya pesalaM dhammaM diTTimaM parinivvuDe / uvasagge niyAmittA AmokkhAe parivvajjAsi // 22 // // uvasaggapariNNA taiyaM ajjhayaNaM sammattaM // 64
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244. u52, nIce ane tiryaka dizAomAM je kAMI trasa ane sthAva2 jIvo che temane mAre nahi. virati karavAmAM nirvANa che ema kahyuM che. 245. bhagavAna kAzyape kahyuM che ke A dharmano ja svIkAra kare. te glAni thayelA bhikSune sAjo karI samAdhita karaze. 246. dharmadraSTine sArI rIte jANI nivRtti le. saghaLA upasargo jItIne mokSa mArge jaIza. Ama huM kahuM chuM. uddeza cotho pUro thayo. adhyayana trIjuM samApta thayuM. 65
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. cautthaM ajjhayaNaM 'itthIpariNA' paDhamo uddesao 247. je mAtaraM ca pitaraM ca, vippajahAya puvvasaMyoga / ege sahite carissAmi, AratamehuNe vivittesI // 1 // 248. suhumeNa taM parakkamma, channapadeNa ithio maMdA / uvAyaM pi tAo jANiMsu, jaha lissaMti bhikkhuNo ege // 2 // 249. pAse bhisaM nisIyaMti, abhikkhaNaM posavattha parihiti / kAyaM ahe vi daMseMti, bAhumuddha? kakkhamaNuvajje // 3 // 250. sayaNA-''saNeNa joge(gge)Na, itthIo egatA nimaMteti / etANi ceva se jANe, pAsANi virUvarUvANi // 4 // 251. no tAsu cakkhusaMdhejjA, no vi ya sAhasaM samabhijANe / no saddhiyaM pi viharejjA, evamapyA surakkhio hoi // 5 // 252. AmaMtiya osaviyaM vA, bhikkhaM AtasA nimaMteti / ___etANi ceva se jANe, saddANi virUvarUvANi // 6 // 253. maNabaMdhaNehiM, Negehi, kaluNaviNIyamuvagasittANaM / adu maMjulAiM bhAsaMti, ANavayaMti bhinnakahAhiM // 7 // 254. sIhaM jahA va kuNimeNaM, NinbhayamegacaraM pAseNaM / evitthiyA u baMdhaMti, saMvuDaM egatiyamaNagAraM // 8 // 66
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. adhyayana cothuM "strIyo" udeza pahelo 247. je mAtA-pitA ane pUrvenA saMbaMdhIyone choDI potAnA hita mATe cAritra le che teNe maithunathI dUra rahevuM, viyukta jIvana gALavuM. 248. te mUDha tarapha dhImethI gupta page jAya che. te teno upAya paNa jANe che, te che koI bhikSuno nAza karavAno (bhraSTa karI). 249. tene bhIDIne te bese che. pachI hara samaye poza vastro dhAraNa kare che. tenA zarIrano nIceno bhAga dekhADe che. hAtha UMcA karI keDa upara mUke che. 250. koI vAra zayana ane AsanonA yoga vaDe strIyo AmaMtraNa Ape che. pAsAMo kema pheMkavAM te barAbara jANe che. 251. tenI AMkhothI AMkha na sAMdhe, vaLI koI sAhasa karavA "hA" na pADe. potAnA AtmAne surakSita rAkhavA tenI sAthe haravApharavA jAya nahi. 2para. AmaMtrI tene ullAsita karI bhikSune aMdara bolAve che. judA judA AkarSaka zabdothI kema AkarSavuM, te sArI rIte jANe che. 253. tenuM mana bAMdhavA te aneka karaNAyukta AkarSaka vinaMtiyo kare che. te madhura bole che, ane judI judI kathAo kahI tenI upara asara kare, pravarte che ane AjJA paNa kare che. 254. jyAre siMha garjanA kare che (pAMjarAmAM pUrelo) tyAM pAsenuM jAnavara bhaya vinA tene jove che. e ja rIte strIyo te bhikSune bAMdhI rAkhe che. 65
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255. aha tattha puNo namayaMti, rahakAru vva Nemi ANupuvvIe / baddhe mie va pAseNaM, phaMdaMte viNa muccatI tAhe // 9 // 256 aha se'NutappatI pacchA, bhoccA pAyasaM va visamissaM / evaM vivegamAyAe, saMvAso na kappatI davie // 10 // 257 tamhA u vajjae itthI, visalittaM va kaMTagaM NaccA / oe kulANi vasavattI, AghAti Na se vi NiggaMthe // 11 // 258 je evaM uMchaM aNugiddhA, aNNayarA hu te kusIlANaM / sutavassie vi se bhikkhU, No vihare saha NamityIsu // 12 // 259 avi dhUyarAhiM suNhAhiM, dhAtIhiM aduva dAsIhiM / mahatIhiM vA kumArIhiM, saMthavaM se Neva kujjA aNagAre // 13 // 260 adu NAtiNaM va suhiNaM vA, appiyaM daTTu egatA hoti / giddhA sattA kAmehiM, rakkhaNa-posaNe maNusso'si // 14 // 261 samaNaM pi dadrudAsINaM, tattha vi tAva ege kupyati / aduvA bhoyaNehiM NatthehiM, itthIdosasaMkiNo hoMti // 15 // 262 kuvvaMti saMthavaM tAhiM pabbhaTThA samAhijogehiM / tamhA samaNA Na sameti, AtahitAya saNNisejjAo // 16 // 263 bahave gihAI avahaTTa, missIbhAvaM patthutA ege / dhuvamaggameva pavadaMti, vAyAvIriyaM kusIlANaM // 17 // 889 68
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255. have te ratha hAMkanAranI jema cAka uparathI vaLe tema name che. te jAnavaranI jema baMdhAyelo thanathane che, paNa te tene choDatI nathI. 256. jANe viSayukta dUdha pIdhuM hoya tema te pachI pastAya che. tethI vivekathI dravita theyalA bhikSune strIyo sAthe sahavAsa na ja karavo khape. 257. tethI strIyone, viSayukta ane kAMTA jevI jANI, temane tyAge. nIca kULamAM rahI je upadeza kare te nigraMtha nathI. 258. je Ama koI vadhArAnuM choDeluM grahaNa kare che, anya rIte te kuzIla che. je zAstrabhakta bhikSu che, te strI sAthe hare phare nahi. 259. aNagAra bhikSu dIkarI, dhAtrI, vahu ke dAsI, prauDhA ke kumArI sAthe sahavAsa na ja kare. 260. jyAre koI jJAtijana ke mitra, te bannene ekaThA thayelA apriya rIte vartatA jove, tyAre kahe che: "tuM viSayAsakta ane kAmayukta che tethI, te strInA mANasanI jema tenuM rakSaNa-poSaNa kara." 261. jyAre koI zramaNa dAsIne dekhe to paNa koI gusse bharAya che. athavA bhojana arthe kazuM nathI, tema strInA doSanI zaMkA kare che. ra6ra. jo strI sAthe rahe to te samAdhiyogamAM bhraSTa thAya che. tethI te zramaNa strI pAse na jAya ke Atmahita khAtara tenI sAthe suvAnuM tyAge. 263. ghaNAye gharoe ThagIne te bhAgI jAya che. te mizrabhAve zarUAta kare che. te kuzIla potAnI, vAcAzakti vaDe dhruvamArganuM pravedana kare che. 69
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264. suddhaM ravati parisAe, aha rahassammi dukkaDaM kareti / jANaMti ya NaM tahAvedA, mAile mahAsaDhe 'yaM ti // 18 // 265. saya dukkaDaM ca na vayai, AiTTho vi pakatthatI bAle / veyANavI mA kAsI, coijjato gilAi se bhujjo // 19 // 266. usiyA vi itthiposesu, purisA itthivedakhetaNNA / paNNAsamannitA vege, NArINa vasaM uvakasaMti // 20 // 267. avi hattha - pAdachedAe, aduvA vaddhamaMsa ukkaMte / avi teyasA'bhitavaNAiM, tacchiya khArasiMcaNAiM ca // 21 // 268. adu kaNNa- NAsiyAchejjaM, kaMThacchedaNaM titikkhati / iti ettha pAvasaMtattA, na ya beMti puNo na kAhiM ti // 22 // 269. sutametamevamegesiM, itthIvede vi hu suakkhAyaM / evaM pitA vadittANaM, aduvA kammuNA avakareMti // 23 // 270. annaM maNeNa ciMteMti, annaM vAyAi kammuNA annaM / tamhANa saddahe bhikkhU, bahumAyAo itthio NaccA // 24 // 271. juvatI samaNaM bUyA u, cittalaMkAravatthagANi parihetA / viratA carissa haM lUhaM, dhammamAikkha Ne bhayaMtAro // 25 // 272. adu sAviyA pavAdeNa, ahagaM sAdhammiNI yaM samaNANaM / jatukuMbhe jahA uvajjotI, saMvAse vidU vi sIejjA // 26 // 273. jatukuMbhe jotisuvagUDhe, Asu'bhitatte NAsamupayAti / evitthiyAhiM aNagArA, saMvAseNa NAsamuvati // 27 // 70
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264. parISadomAM te zuddha zabdothI gAya che, paNa raheThANe duSkRtyo ja kare che. te sAcA veda jANe che paNa te che mAyAthI bharelo moTo ThagAro! 265. potAnA duSkRtyo te kaheto nathI, te maMda puruSone kathAo karato dekhAya che. vedo vize kramathI nathI kaheto, prere to kahe che ke, tene sAruM nathI lAgatuM. 266. strIveda jANatAM mANaso paNa utsAhathI strI poSaNa kare che. koI prajJAvAna paNa strIyonA vazamAM kaSTanAM kAmo kare che. 267. bhale hAtha-paga kApe, vadhelA mAMsane kADhI nAMkhe athavA agnithI bALe, chedelA jakhama para khAro siMce. 268. athavA kAna ane nAka kApe, gaLuM kApe te saghaLuM te sahana kare che. te ahIM Ama trAselo chatAMe, pharI tema huM nahi karuM ema kaheto nathI. 269. Ama ja koI pAsethI kaheluM sAMbhaLyuM che ke "huM strIvedano sAro ja jANakAra chuM." bhale te Ama bole paNa kRtyothI tenA apakRtyo ja dekhAya che. 270. manathI jAduM vicAre, bolavAmAM juduM kahe, vaLI kRtyothI anya kare che. strIyo ghaNI ja ThagArI hovAthI, bhikSu teNInA zabdomAM zraddhA kare nahi. 271. eka jAvAna strI zramaNane kahe che. te sArAM vastro ane alaMkArothI bhUSita che. "he zramaNa huM rukSa jIvana gALIza, he bhayatAro, mana dharma zIkhavADo." 272. te vAdathI zrAvikA kahe che, huM zramaNonI sAdharmiNI thaI chuM. jayAre lAkhanA kuMbha pAse jyoti hoya tema sAdhu tyAM besI bhraSTa thAya che. 273. lAkhanuM vAsaNa jo jyotithI gherAya to te jaladIthI pIgaLI nAza pAme che. tema ja (sahavAsathI) strI sAthe aNagArano nAza thAya che. Zi -
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274. kuvvaMti pAvagaM kammaM, puTThA vege evamAhaMsu / nAhaM karemi pAvaM ti, aMkesAiNI mamesa tti // 28 // 275. bAlassa maMdayaM bitiyaM, jaM ca kaDaM avajANaI bhujjo / duguNaM karei se pAvaM, pUyaNakAmae visaNNesI // 29 // 276. saMlokaNijjamaNagAraM, AyagataM NimaMta (Ne?) NA''haMsu / vatthaM va tAti! pAtaM vA, annaM pANagaM paDiggAhe // 30 // 277. NIvArameya bujhejjA, No icche agAramAgaMtuM / baddhe ya visayapAsehi, mohamAgacchatI puNo maMde // 31 // tti bemi / / ||itthiprinnaae paDhamo uddesao sampatto //
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274. te jyAre pApakarmo kare che ane koI tene pUche to te kahe che ke huM pApa karato nathI, te mArA sAthaLa para besavA icche che. ra75. A thayuM bALakanI jema bolavAnuM, mUDhanuM kathana. pApa karI te avagaNe che, Ama te bamaNuM pApa kare che. pUjananI icchAthI tyAM besI khinna thAya che. 276. strI potAnA aNagArane joI te ghare AvavA AmaMtraNa de che, te trAtA! tame vastra, pAtra, anna ane pANI lo, ema vinave che. 277. A che nivAra jevuM, te jANI tenI ghera javA te nathI dhArato, paNa te strIthI Asakta thayelo moha pAmI pharI ghera jAya che. Ama huM kahuM chuM. prathama uddeza pUro thayo. 73.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIo uddesao 278. oje sadA Na rajjejjA, bhogakAmI puNo virajjejjA / bhoge samaNANa suNehA, jaha bhuMjaMti bhikkhuNo ege // 1 // 279. aha taM tu bhedamAvannaM mucchitaM bhikkhaM kAmamativarlDa / palibhiMdiyANa to pacchA, pAduddha? muddhi pahaNaMti // 2 // 280. jai kesiyAe mae bhikkhU, No vihare saha NamitthIe / kesANi vi haM lucissaM, na'nnattha mae carijjAsi // 3 // 281. ahaNaM se hoti uvaladdho, to pesaMti tahAbhUtehiM / lAucchedaM pehAhi, vagguphalAiM AharAhi tti // 4 // 282. dArUNi sAgapAgAe, pajjoo vA bhavissatI rAto / pAtANi ya me rayAvehi, ehi ya tA me paTTi ummadde // 5 // 283. vatthANi ya me paDilehehi, annapANaM ca AharAhi tti / gaMdhaM ca raoharaNaM ca, kAsavagaM ca samaNujANAhi // 6 // 284. adu aMjaNi alaMkAraM, kukkuhayaM ca me payacchAhi / loddhaM ca loddhakusumaM ca, veNupalAsiyaM ca guliyaM ca // 7 // 285. kuTuM aguruM tagaruM ca, saMpiTuM samaM usIreNa / telU muhaM bhiliMjAe, veNuMphalAiM sannidhANAe // 8 // 286. naMdIcuNNagAiM paharAhi, chattovAhaNaM ca jANAhi / satthaM ca sUvaccheyAe, ANIlaM ca vatthayaM rayAvehi // 9 // 74
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana cothuM : bIjo uddeza 278. vIryathI hamezAM Asakti na kara. bhogonI icchA ekavAra choDI de. bhogo viSe zramaNane sAMbhaLa, jyAre koI bhikSu bhoga bhogave te. 279. have tane bheda samajAyo, viSayalaMpaTa bhikSu ghaNoja kAmAsakta thAya che tyAre te pUrepUro biMdAya che, pachI strI tene paga upADI, uparathI mAre che. ' 280. jo keza hovAthI mArI sAthe tuM harephare nahi to he bhikSu! huM mArA kezano loca karIza, mane koIpaNa kAraNe choDI jAva nahi. 281. have te upalabdha thAya che, tyAre tene tyAM hovAthI kAma ka2vA kahe che. tuMbaDAM chede, te jo, sArAM sArAM phaLo khAvA arthe lAva. 282. zAka pakAvavA laI Ava, rAta thAya te mATe dIvo paNa lAva. mArAM vAsaNa sApha kara, ahIMja mArI pITha coLI caMpI kara. 283. mArAM vastronI ghaDI vALa, bhojana arthe anna pANI lAva, suMgadhI attara ane dhULa sApha ka2vAnuM lAva. 284. vaLI aMjanI, alaMkAra, taMbavINA lAva, lodhranA pAna ane phUla, veNImAM mUkavA pAMdaDAM, ane goLI paNa lAva. 285. agarU tagarUne phUTI nAMkhe ane usIranA cUrNanA sarakhA bhAga sAthe bheLavI nAMkha. tela moM u52 lagADavA ane veNu phaLAdi paNa lAva. 286. naMdIcUrNa vagere laI Ava, chatrI ane pagarakhAM lAva, dorI kApavA cAku lAva, ane kapaDAM raMgavA nIla paNa laI Ava. 75
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 287. suphaNi ca sAgapAgAe, AmalagAI dagAharaNaM ca / tilagakaraNimaMjaNasalAgaM, dhiMsu me vidhUNayaM vijANAhi // 10 // 288. saMDAsagaM ca phaNihaM ca, sIhalipAsagaM ca ANAhi / AdaMsagaM payacchAhi, daMtapakkhAlaNaM pavesehi // 11 // 289. pUyaphalaM taMbolaM ca, sUIsuttagaM ca jANAhi / kosaM ca moyamehAe, suppukkhalagaM ca khAragalaNaM ca // 12 // 290. caMdAlagaM ca karagaM ca, vaccagharagaM ca Auso ! khaNAhi / sarapAdagaM ca jAtAe, gorahagaM ca sAmaNerAe // 13 // 291. ghaDigaM ca saDiMDimayaM ca, celagolaM kumArabhUtAe / vAsaM samabhiyAvannaM, AvasahaM ca jANa bhattaM ca // 14 // 292. AsaMdiyaM ca navasuttaM, pAulAI saMkamaTThAe / adu puttadohalaTThAe, ANappA havaMti dAsA vA // 15 // 293. jAte phale samuppanne, geNhasu vA NaM ahavA jahAhi / aha puttaposiNo ege, bhAravahA havaMti uTTA vA // 16 // 294. rAo vi uTThiyA saMtA, dAragaM saMThaveMti dhAtI vA / suhirImaNA vi te saMtA, vatthadhuvA havaMti haMsA vA // 17 // 295 evaM bahuhiM kayapuvvaM, bhogatthAe je'bhiyAvannA / dAse mie va pesse vA, pasubhUte vA se Na vA kei // 18 // 296. eyaM khu tAsu viNNappaM, saMthavaM saMvAsaM ca caejjA / tajjAtiyA ime kAmA, vajjakarA ya evamakkhAtA // 19 // 76
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 287. zAka pakAvavAnuM vAsaNa, AmaLAdi ane pANI mATe hAMDI lAva. tilaka karavAnI saLI ane aMjananI saLI lAva ane mArA mATe paMkho paNa lAva. 288. cIpiyo, kAMsako, veNI bAMdhavAnI jALI lAva. ariso ane daMtamaMjana lAva. 289. pUjA arthe phaLa, pAnasopArI ane soyadoro paNa lAva. Dola ane pezAbanuM pAtra lAva, khAMDaNI tathA khAra gALavA gaLaNI paNa lAva. 290. cAMdalo karavA vATakI, pANInuM pAtra, saMDAsa arthe ghara, vacamAM khoda, pUjA mATe pagarakhAM, zramaNarAya mATe gADuM paNa lAva. 291. leTI, kumAra mATe pUtaLI lAva. DamarUM ane sUtarano daDo paNa lAva. varSA Ave te mATe annapANI ane vAhananI jogavAI kara. ra92. navaputra arthe ghoDiyuM lAva, cAlavA pagarakhAM lAva, Ama te hamAlanI mAphaka putra dohad mATe dAsanI jema varte che. 293. jyAre bALaka janma, ghare ke bIjI jagyAe, tyAre putrapoSaNa arthe UMTanI jema tene agharuM kAma karavuM paDe che. 294. rAtanA UThI dhAtrInI jema bALakane sAcavavuM paDe che. bhale te zaramajanaka hoya to paNa haMsanI mAphaka kapaDAM zubhra dhovAM paDe che. 295. Ama to ghaNA mANasoe pUrve karyuM che. temaNe A sarve paNa bhogavyuM che, vekyuM paNa che. te dAsa, jAnavara ke sevakanI jema, ke pazunI jema tevuM kAma karyuM che. 296. A tArA mATe vijJapti che ke strI saMga ke strI sahavAsano tyAga kare. te prakAranI icchAo vaja jevI bhayaMkara kahI che. 77
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297. evaM bhayaM Na seyAe, iti se appagaM niruMbhittA / ithaM Nopa bhikkhU, No sayapANiNA NilijjejjA // 20 // 298. suvisuddhalesse medhAvI, parakiriyaM ca vajjate NANI / maNasA vayasA kAyeNaM, savvaphAsasahe aNagAre // 21 // 299. iccevamAhu se vIre, dhUtarae dhUyamohe se bhikkhU / tamhA ajjhatthavisuddhe, suvimukke AmokkhAe parivvajjAsi // 22 // tti bemi / // itthIpariNNA sammattA cautthamajjhayaNaM // 182 78
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra97. AvAM bhayo sArAM nathI, mATe temano virodha kare, potAne mATe na strI, ke na pazu ke potAnA hAthanuM paNa bhikSu varjana kare. 298. jJAnI zukla legyAthI parakriyAo tyAge, te aNagAra mana, vacana ane kAyAthI sarva jAtanA upasargo sahana kare. 299. Ama te vIra bhagavAne kahyuM che, temane karma dhoI mohane paNa dUra karyo che. tyAre bhikSu adhyAtmathI zuddha thaI, sArI rIte mukta thaI mokSa mArge cAlI jAya. Ama huM kahuM chuM. bIjo uddeza pUro thayo. cothuM adhyayana samApta thayuM. IS
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcamaM ajjhayaNaM 'NirayavibhattI' paDhamo uddesao 300. pucchissa haM kevaliyaM mahesi, kahaM'bhitAvA NaragA puratthA / ajANato me muNi bUhi jANaM, kahaM Nu bAlA NaragaM uveMti // 1 // 301. evaM mae puDhe mahANubhAge, iNamabbavI kAsave AsupaNNe / pavedaissaM duhamaTThaduggaM, AdINiyaM dukkaDiyaM puratthA // 2 // 302. je kei bAlA iha jIviyaTThI, pAvAiM kammAiM kareMti ruddA / te ghorarUve timisaMdhayAre, tivvAbhitAve narae paDaMti // 3 // 303. tivvaM tase pANiNo thAvare ya, je hiMsatI AyasuhaM pdduccaa| je lUsae hoti adattahArI, Na sikkhatI seyaviyassa kiMci // 4 // 304. pAganbhi pANe bahuNaM tivAtI, aNivvuDe ghAtamuveti bAle / Niho NisaM gacchati aMtakAle, aho siraM kaTTa uveti duggaM // 5 // 305. haNa chiMdaha bhiMdaha NaM dahaha, sadde suNettA paradhammiyANaM / te nAragAU bhayabhinnasaNNA, kaMkhaMti kaM nAma disaM vayAmo // 6 // 306. iMgAlarAsiM jaliyaM sajoti, tatovamaM bhUmi aNokkamaMtA / te DajjhamANA kaluNaM thaNaMti, arahassaga tattha ciradvitIyA // 7 // 80
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. adhyayana pAMcamuM "narako" prathama uddeza 300. meM kevaLI maharSine pUchyuM ke narakamAM kevI jAtanAM duHkho che? huM te nathI jANato ke mUDha mANaso kevI rIte narakamAM upaje che? jyAre muni mane kaheze tyAre huM te jANIza. 301. jyAM meM te prabhAvazALI mahAtmAne pUchayuM tyAre temaNe kahyuM mANasoe pUrve karelAM duSkRtyothI bahuja durga duHkho meLave che. 302. je koI mUDha mANaso jIvavA mATe kharAba kRtyo kare che, te bahuja ghora aMdhArAyukta kaThaNa duHkhovALA narake jAya che. 303. je potAnA sukha mATe ahIM je ghaNAMe trasa ane sthAvara jIvonI hiMsA kare che. te hiMsA karI, na ApeluM khAya che, te jarApaNa zreyaskara nathI zIkhatAM. 304. dhRSTa mANaso ghaNI ja jIvahiMsA kare che. te mUDha vrata vinAnA hoI, ghaNAM ghAta upajAve che. chevaTe aMtakALe te nIce narakamAM jAya che, jyAM mAthuM namAvI bhayaMkara duHkho veThe che. 305.mAra, chaMda, biMdI nAkha, bALI kADha, AvA zabdo bolatA nArakI adhikArIothI bhayabhinna thAya che. ane kaI dizAe javuM te nathI jANatA. 306. tyAM agninA DhagalAo jvALA sAthe bhaDake che, te jAtanI bhUmi temane oLaMgavI paDe che. baLavAthI te karuNAjanaka thanathane che. tyAMnA te rahevAsI nathI chatAM tyAM cirakALa sthiti prApta thAya che.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 307. jai te sutA vetaraNI'bhiduggA, nisito jahA khura iva tikkhasotA / taraMti te veyaraNi bhiduggaM, usucoditA sattisu hammamANA // 8 // 308. kolehiM vijjhaMti asAhukammA, nAvaM uveMte sativippahUNA / anne ttha sUlAhiM tisUliyAhiM, dIhAhiM viddhUNa ahe kareMti // 9 // 309. kesiMca baMdhittu gale silAo, udagaMsi boleMti mahAlayaMsi / kalaMbuyAvAluya mumpure ya, loleMti paccaMti yA tattha anne // 10 // 310. asUriyaM nAma mahambhitAvaM, aMdhaMtamaM duppataraM mahaMtaM / uDDuM ahe ya tiriyaM disAsu, samAhito jattha'gaNI jhiyAti // 11 // 311. jaMsi guhAe jalaNe'tiyaTTe, ajANao Dajjhati luttapaNe / sayA ya kaluNaM puNa ghammaThANaM, gADhovaNIyaM atidukkhadhammaM // 12 // 312. catAri agaNIo samArabhittA, jahiM kUrakammA'bhitaveMti bAlaM / tattha cita'bhitappamANA, macchA va jIvaMtuvajotipattA // 13 // 313. saMtacchaNaM nAma mahambhitAvaM, te nAragA jattha asAhukammA / hatthehi pAehi ya baMdhiUNaM, phalagaM va tacchaMti kuhADahatthA // 14 // 314. ruhire puNo vaccasamUsiyaMge, bhinnuttamaMge pariyattayaMtA / payaMti NaM Neraie phuraMte, sajIvamacche va aokavale // 15 // 82
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 307, tyAMnI dustara vaitaraNI nadI vize sAMbhaLyuM che? teno pravAha tINA charAnI jema duHkhadAyI che. temane zaktithI ghaNuM ja mAre che ane dhamakAve che. nadImAMthI pasAra thavA kahe che. 308. tyAM te duSkarmIonAM gaLAM vadhe che. smRtihIna thayelA te jIvo nAvamAM Upaje che. te ghaNA ja nabaLA thAya che. anya nArakIone zULa ane trizULa vaDe bhoMke che ane nIcA pADe che. 309. keTalAka pApIonA gaLe zilAo bAMdhe che pachI taLAvanA pANImAM DUbAve che. tyAMnI garama maramara karatI vALamAM pherave che ane pakAve che. 310. asUriyaM nAme atyaMta duHkhavALo naraka che. tyAM ghaNuM aMdhAruM che. te ghaNo moTo paNa che. tyAM upara nIce ane tirya dizAo agni vaDe pUrI bharAyelI che ane te baLyAM kare che. 311. tenI guphAmAM bahu ja agni baLe che, aNajANyo tethI dAjhI jAya che. te naraka duHkhe bharelo, karuNA karavA jevo che. tyAM hamezAM gADha duHkha varte che. 312. krUra karmIone cAre bAjuthI agni vaDe tapAve che. tyAM te UbhAUbhA tape che, jANe ke mAchalAM agni najIka AvatAM mUkyAM hoya. 313. saMtakSaNa nAme mahAduHkhI naraka che. te narakamAM kharAba kRtyo karelAMne hAthapage bAMdhI nAkhe che. pachI phaLiyAMnI mAphaka kuhADA vaDe kApe che. 314. temanA lohI bharelAM caLakatAM aMgo ane bhedelAM mAthAo sAthe te dhaDone pheravyAM kare che. temane pachI pakAve che jANe ke jIvatAM mAchalAM na hoya tema hale vaLe che. 83
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 315. No ceva te tattha masIbhavaMti, Na mijjatI tivvabhivedaNAe / tamANubhAgaM aNuvedayaMtA, dukkhaMti dukkhI iha dukkaDeNaM // 16 // 316. tahiM ca te lolaNasaMpagADhe, gADhaM sutattaM agaNiM vayaMti / na tattha sAtaM labhatI'bhidugge, arahitAbhitAvA taha vI taveMti // 17 // 317. se suvvatI nagaravahe va sadde, duhovaNItANa padANa tattha / udiNNakammANa udiNNakammA, puNo puNo te sarahaM duheti // 18 // 318. pANehi NaM pAva vijojayaMti, taM bhe pavakkhAmi jahAtaheNaM / daMDehi tatthA sarayaMti bAlA, savvehiM daMDehi purAkaehiM // 19 // 319. te hammamANA Narae paDaMti, puNNe durUvassa mahabbhitAve / te tattha cidaMtI durUvabhakkhI, tuti kammovagatA kimIhiM // 20 // 320. sadA kasiNaM puNa ghammaThANaM, gADhovaNIyaM atidukkhadhammaM / aMdUsu pakkhippa vihattu dehaM, veheNa sIsaM se'bhitAvayaMti // 21 // 321. chidaMti bAlassa khureNa nakkaM, uTTe vi chiMdaMti duve viknnnne| jinbhaM viNikkassa vihatthimettaM, tikkhAhiM sUlAhiM tivAtayaMti // 22 // 322. te tippamANA talasaMpuDa vva, rAtidiyaM jattha thaNaMti bAlA / galaMti te soNitapUyamaMsaM, pajjovitA khArapadiddhitaMgA // 23 // 84
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 315. tyAM te kAjaLa jema kALAM na thAya, ke tIvra vedanAothI chUTe nahi. potAnAM bhAganAM duHkho potAnAM duSkRtyo vaDe te nArakIo vedanAo sahana karI bhogave che. 316. tyAM prakhara agnimAM ALoTe che, tyAM zAtA na maLe, tyAM temanA yogya duHkho lAMbA kALa sudhI te veThe che. 317. tyAM temanAM duHkha bharelAM zabdo ane raDato avAja ghaNe dUranA nagara sudhI saMbhaLAya che. nArakIyonA udaye khAvelAM karmothI te vAraMvAra duHkha pAme che. 318. pAponA zikSAnI yojanA, prANa vaDe thAya che. huM te jema che tema kahuM chuM. tyAM zikSA pAmatA nArakI daMDAnuM smaraNa kare che. tene sarva rIte daMDAthI pUro khalAsa kare che. 319. tyAM te haNAtAM narake paDe che. moTA tApamAM baLatA kadarUpA thAya che. tyAM te gaMduM khAya che. temanA zarIro kamIo vaDe khavAya che. 320. te pUrepUruM duHkhonuM dhAma che. tyAM duHkha gADha thaI Upaje che. tyAM dehane kuMDAmAM nAkhI dehano nAza kare che. kApeluM mAthuM tapAve che. 321. te nArakIonA nAka, hoTha ane banne kAna chUrA vaDe kapAya che. jIbhane kheMcI toDe che. tINa zUlI vaDe teno nAza kare che. 322. tene tADapatramAM paDikAnI jema tapAve che. dinarAta te nArakI jIvo thanathane che. temanA zarIromAMthI pU ane mAMsa gaLI paDe che. 85
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 323. jai te sutA lohitapUyapAtI, bAlAgaNIteyaguNA prennN| kuMbhI mahaMtAdhiyaporusIyA, samUsitA lohitapUyapuNNA // 24 // 324. pakkhippa tAsuM papayaMti bAle, aTTassaraM te kaluNaM rasaMte / taNhAitA te tau taMbatattaM, pajjijjamANa'TTataraM rasaMti // 25 // 325. appeNa appaM iha vaMcaittA, bhavAhame puvva sate sahasse / ciTuMti tatthA bahukUrakammA, jahA kaDe kamme tahA si bhAre // 26 // 326. samajjiNittA kalusaM aNajjA, iTehi kaMtehi ya vipphuunnaa| te dunbhigaMdhe kasiNe ya phAse, kammovagA kuNime AvasaMti // 27 // ||nrgvibhttiie paDhamo uddesao sammatto // 86
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 323. tame lohIthI ane pUvaDe bharAyelA pAtra vize sAMbhaLyuM che? te maMda agni para tapAve che. te pAtra (kuMbha) eka puruSathI vadhAre UMcuM che. te lohI ane pUthI pUruM bharAyeluM che. 324. temAM te mUDhone pheMkI de che, pakAve che. Artasvare te karuNA thAya tema raDe che. tarasa lAge tyAre temane, ogaLelA tAMbAne pivarAve che. pratyAya thAya tema te rudana kare che. 325. tetrIsa sAgaropama sudhI jAte, potAne ThagI te krUra karmIo tyAM hoya che. jema karma kya hoya tema teno bhAra UMcakavo ja paDe che. duHkho bhogavavAM ja paDe che. 326. he anArya! kalezavALA karmone jANI le, tuM iSTa ane priya cIjothI vaMcita thayo chuM. te durgadhI ane pUrepUrA phAMsonA pAzamAM tuM narakamAM AvI rahyo Ama huM kahuM chuM. prathama uddeza pUro thayo. (adhyayana pAMcamuM) 87
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIo uddesao 327. ahAvaraM sAsayadukkhadhamma, taM bhe pavakkhAmi jahAtaheNaM / bAlA jahA dukkaDakammakArI, vedeti kammAiM purekaDAiM // 1 // 328. hatthehi pAehi ya baMdhiUNaM, udaraM vikattaMti khurAsiehiM / geNhetu bAlassa vihanna dehaM, vaddhaM thiraM piTThato uddharaMti // 2 // 329. bAhU pakattati ya mUlato se, thUlaM viyAsaM muhe ADahaMti / rahaMsi juttaM sarayaMti bAlaM, Arussa vijhaMti tudeNa paTTe // 3 // 330. ayaM va tattaM jalitaM sajoti, tatovamaM bhUmi aNokkamaMtA / te DajjhamANA kaluNaM thaNaMti, usucoditA tattajugesu juttA // 4 // 331. bAlA balA bhUmi aNokkamaMtA, pavijjalaM lohapahaM va tattaM / jaMsI'bhiduggaMsi pavajjamANA, pese va daMDehiM purA kareMti // 5 // 332. te saMpagADhaMsi pavajjamANA, silAhiM hammaMti'bhipAtiNIhiM / saMtAvaNI nAma ciradvitIyA, saMtappati jattha asAhukammA // 6 // 333. kaMdUsu pakkhippa payaMti bAlaM, tato viDaDDA puNaruppataMti / te uDDhakAehiM pakhajjamANA, avarehiM khajjaMti saNaephaehiM // 7 // 334. samUsitaM nAma vidhUmaThANaM, jaM sogatattA kaluNaM thaNaMti / aho siraM kaTTa vigatiUNaM, ayaM va satthehiM samosaveMti // 8 // 335. samUsiyA tattha visUNitaMgA, pakkhIhiM khajjaMti ayomuhehiM / saMjIvaNI nAma ciradvitIyA, jaMsi payA hammati pAvacetA // 9 // 88
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana pAMcamuM : udeza bIjo 327. A pramANe zAzvata duHkhavALA narako vize te jema che tema kahIza. tyAMnA mUDha pApIo pahelA karelA sarve karmo tyAM veThe che. 328. temanA hAtha-paga bAMdhI temanuM peTa tIkSaNa dhAravALI taravArathI kApe che. te pApIonA viMdhAyelA dehane sthira bAMdhI pITha para mAre che. 329. tenA bAhune mULathI kApe che, tenuM mukha ughADI dajhADe che. pachI tene ratha sAthe joDI roSathI cAbakA mAre che, IjAo kare che, duHkhI kare che. 330. jema vALAthI loDhuM rAtA pravAhamAM varte che, tevI garamAgarama bhUmi para tene calAve che. dAjhelA page te dayAjanaka thanathane che, pachI temane dhamakAvI tapelI dhurIe joDI haMkAre che. 331. te pApIone baLajabarIthI caLakatA garama loDhAnA mArga upara calAve che. te kaThIna mArge jatAM jatAM tyAMnA sevako daMDAthI pUrA mArI nAkhe che. 332. jyAre te pApIo te bhayaMkara mArge jAya che tyAre uparathI paDatI zilAo vaDe te haNAya che. te saMtApaNI nArake cira sthitinAM duHkho hoya che, tyAM pApIo ghaNA ja tapAya che, duHkha pAme che. 333. kUMDAmAM pheMkI te pApIone pakAve che. tyAM baLyA pachI te pharI pharI Upaje che. tyAM UDatAM paMkhIo temane bacakAM bhare che. vaLI tIkSNa nakhovALAM jAnavaro paNa temane kharaDI nAkhe che. 334. have tyAM dhumADAthI bhareluM samuzitA nAme naraka che. zokathI trAselA jIvo karuNAjanaka thanathane che. temanA zira nIcA karI kApI nAMkhe che. loDhAnAM zastro vaDe temano nAza kare che. 335. tyAM vikharAyelAM aMgo hoya tene loDhA jevI cAMcovALAM pakSIo bacakAM bhare che. saMjIvanI nAme naraka cira sthitimAM tyAM che. te pApIo tyAMnI jagyAe haNAya che. 89
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336. tikkhAhiM sUlAhi bhitAvayaMti, vasovagaM soariyaM va laddhaM / te sUlaviddhA kaluNaM thaNaMti, egaMtadukkhaM duhao gilANA // 10 // 337. sadA jalaM ThANa nihaM mahaMtaM, jaMsI jalaMtI agaNI akaTThA / citI tatthA bahukUrakammA, arahassarA kei ciradvitIyA // 11 // 338. citA mahaMtIu samArabhittA, chunbhaMti te taM kaluNaM rasaMtaM / AvadRti tattha asAhukammA, sappi jahA patitaM jotimajhe // 12 // 339. sadA kasiNaM puNa dhammaThANaM, gADhovaNIyaM atidukkhadhammaM / hatthehiM pAehi ya baMdhiUNaM, sattuM va daMDehi samArabhaMti // 13 // 340. bhaMjaMti bAlassa vaheNa paTThi, sIsaM pi bhiMdaMti ayodhaNehiM / te bhinnadehA va phalagAvataTThA, tattAhiM ArAhiM NiyojayaMti // 14 // 341. abhimuMjiyA rudda asAhukammA, usucoditA hatthivahaM vahati / egaMduruhittu due tayo vA, Arussa vijhaMti kakANao se // 15 // 342. bAlA balA bhUmi aNokkamaMtA, pavijjalaM kaMTailaM mahaMtaM / vibaddha tappehiM vivaNNacitte, samIriyA koTTa baliM kareMti // 16 // 343. vetAlie nAma mahabbhitAve, egAyate pvvtmNtlikkhe| hammati tatthA bahukUrakammA, paraM sahassANa muhuttagANaM // 17 // ... 90
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336. tIkSNa zUlo vaDe temane bhoMke che, jANe ke te sUvara vaza thayuM hoya tema. te zUlathI viMdhAyelA, dayAjanaka rudana kare che. bahu ja du:kha ane tethI thato roga Ama te be rIte pIDAya che. 337. sadAjala nAme tyAM nIco naraka che, te moTo che. tyAM agni lAkaDAM vinA baLe che. bhale te nArakI tyAMnA rahevAsI na hoya chatAM tyAM te ci2 sthitimAM varte che. 338. jyAre tyAM moTI citA race che tyAre kSobhathI nArakI jIvo raDe che. tyAM te pApIo vartAya che, jANe ke homanI jvALAmAM ghI naMkhAya tema lAge che. 339. sarvadA tyAM duHkhonuM sthAna hoya che. tyAM duHkho ghaNA ja gADha rIte UpajatA thAya che. pApIonA hAtha-paga bAMdhI, zatrunI jema daMDA vaDe mAre che. 340.te pApIonI pITha mArI mArI bhAMgI nAkhe che, loDhAnA hathoDAthI zirone bhAMge che. te bhedelA dehone phaLInI mAphaka UbhA rAkhe che. pachI tapAvelAM tIkSNa zastrothI nAza kare che. 341. rUdra asAdhu karmo temanA arthe yoje che, pachI dhamakAvI hAthInI jema vahana karAve che. ekane caDhAvI, tenI upara be ane traNane caDhAve che. pachI roSathI temanA aMDAMone viMdhe che. 342. te pApIone baLathI caLakatI kAMTAvALI moTI bhUmi para calAve che. baMdhAyAthI tapelA, vikharAyelA manathI te sarveno jANe ke koTamAM baLI kare tema, bALe che. 343. vetAlika nAmano naraka bahu ja duHkhadAyaka che. te eka ja parvata aMtarikSe che. tyAM ghaNAM ja krUra karmIo anaMta kALa sudhI haNAya che. 91
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344. saMbAhiyA dukkaDiNo thaNaMti, aho ya rAto pritppmaannaa| egaMtakUDe narae mahaMte, kUDeNa tatthA visame hatA u // 18 // 345. bhaMjaMti NaM puvamarI sarosaM, samuggare te musale gahetuM / te bhinnadehA ruhiraM vamaMtA, omuddhagA dharaNitale paDaMti // 19 // 346. aNAsitA nAma mahAsiyAlA, pagambhiNo tattha sayAyakovA / khajjati tatthA bahukUrakammA, adUrayA saMkaliyAhiM baddhA // 20 // 347. sadAjalA nAma nadI bhiduggA, pavijjalA lohavilINatattA / jaMsI bhiduggaMsi pavajjamANA, egAiyA'NukkamaNaM kareMti // 21 // 348. eyAI phAsAiM phusaMti bAlaM, niraMtaraM tattha ciradvitIyaM / Na hammamANassa tu hoti tANaM, ego sayaM paccaNuhoti dukkhaM // 22 // 349. jaM jArisaM puvvamakAsi kamma, taheva Agacchati saMparAe / egaMtadukkhaM bhavamajjiNittA, vedeti dukkhI tamaNaMtadukkhaM // 23 // 350. etANi soccA NaragANi dhIre, na hiMsate kaMcaNa savvaloe / egaMtadiTThI apariggahe u, bujjhijja logassa vasaM na gacche // 24 // 351. evaM tirikkhe maNuyAmaresuM, caturaMta'NaMtaM tadaNuvivAgaM / sa savvameyaM iti vedayittA, kaMkhejja kAlaM dhuvamAcaraMto // 25 // tti bemi / ||nrgvibhttii sammattA //
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344. te bAMdhelA ane duSkRtya karelA tyAM thanathane che. te dinarAta pIDAya che. eka ja ThagArA kRtyathI te moTA narake jAya che ane viSama rIte haNAya che. 34pa.te nArakI devo hAthamAM musaLa pakaDI, te pApIone pUrvenA zatru mAnI roSathI haNe che. te chinna thayelA dehavALA, lohInI vAta kare che. tethI te dharaNI upara UMcA moDhe paDe che. 346. tyAM anAzItA nAme moTuM zIyALa che, te dhRSTa sadAe roSa bharelo che. te tyAM bahu dUra karmIone bacakAM bhare che. te sAMkaLa vaDe najIka ja baMdhAyelo che. 347. sadAkhalA nAme dustara nadI che. teno pravAha pIgaLelA loDhAnI jema caLakato ane garama che. tene oLaMgavA, anukramathI ekaekane mokale che. 348. AvA saMkaTothI pApIo pIDAya che. tyAM sadAye cirakALa duHkho hoya che. jyAre pApI haNAya che tyAre tene rakSaNa nathI. darekane A duHkha pratyakSa bhogavavuM paDe che. 349. jema pApa karyuM hoya tema ja te A saMsAre Ave che. kharAbamAM kharAba duHkhane meLavI, A bhave te anaMta du:kho bhogave che, veThe che. 350. dhIra puruSa sarve narako vize sAMbhaLI, sarva loke jarA paNa hiMsA kare nahi. aparigrahanI zreSTha dRSTi rAkhI buddhimAna lokavaza thAya nahi. 351. have tiryaMca, manuSya ane devonA caturaMta anaMta karma vipAkone barAbara jANI, kALa karavA icche ane cirakALa sAruM AcaraNa karato vicare. Ama huM kahuM chuM. bIjo uddeza pUro thayo. (adhyayana pAMcamuM). 93
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. chaTThe ajjhayaNaM 'mahAvIratthavo' 352. pucchiMsu NaM samaNA mAhaNA ya, agAriNo yaM paratitthiyA ya / se ke iNegaMtahiya dhammamAhu, aNelisaM sAdhusamikkhayAe // 1 // 353. kahaM ca NANaM kaha daMsaNaM se, sIlaM kahaM nAtasutassa AsI / jANAsi NaM bhikkhu jahAtaheNaM, ahAsutaM bUhi jahA NisaMtaM // 2 // 354. kheyaNNae se kusale Asupanne, anaMtaNANI ya anaMtadaMsI / jasaMsiNo cakkhupahe Thiyassa, jANAhi dhammaM ca dhiraM ca pehA // 3 // 355. uDDuM ahe ya tiriyaM disAsu, tasA ya je thAvara je ya pANA / se NiccaNiccehi samikkha paNNe, dIve va dhammaM samiyaM udAhu // 4 // 356. se savvadaMsI abhimUya NANI, nirAmagaMdhe dhiimaM ThitappA / aNuttare savvajagaMsi vijjaM, gaMthAtIte abhae aNAU // 5 // 357. se bhUtipaNe aNieyacArI, ohaMtare dhIre anaMtacakkhU / aNuttaraM tappati sUrie vA, vairoyaNide va tamaM pagAse // 6 // 358. aNuttaraM dhammamiNaM jiNANaM, NetA muNI kAsave AsupaNNe / iMde va devANa mahANubhAve, sahassanetA divi NaM visiTTe // 7 // 94
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. adhyayana chaThThuM "mahAvIra stavana'' 352. koI zramaNa brAhmaNa ke pa2paMthIne pUchIzuM ke koNe ahIM sarvazreSTha hitakara dharma te paNa sArA vicArathI bhAkhyo che. 353. te jJAta putranA jJAna, darzana ane zIla kevI jAtanA hatA? he bhikSu te je pramANe sAMbhaLyA tema ja zAMtipUrvaka kahe. 7 354. te AzuprajJa ghaNA jANakAra ane kuzaLa hatA, temanuM jJAna anaMta hatuM, tema ja darzana paNa anaMta hatuM. je temanI nizrAmAM yazasvI thayA, te dharma ane dhRti jANatAM thayA. 355. u52 nIce ane tiryak dizAomAMnA trasa ane sthAvara jIvone saMyamayukta dharmopadeza dIvAnI mAphaka spaSTa karatA. 356. te sarvadarzI ane jabarA jJAnI hatA. gaMdha mATe phikara vinAnA ane dhRtiyukta hatA. sarva jagane zreSTha rIte jANI, graMthi vinAnA saghaLAne abhaya karatA. 357. te sarvajJa ekala vihArI hatA, saMsAranA pravAhamAM dhIra, sarvadarzI hatA. temanuM tapa sahuzreSTha hoI te kaThaNa sUryanI jema tejasvI hatuM. te vairocana iMdranI jema aMdhAre prakAza karatAM. 358. A jina bhagavAnano dharma anuttara che, tenA netA AzuprajJa kAzyapa muni, iMdro ane devothI pUjAyelA, A loke zreSTha netA hatA. 95
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 359. se paNNasA akkhaye sAgare vA, mahodadhI vA vi aNaMtapAre / aNAile vA akasAyi mukke, sakke va devAhipatI jutImaM // 8 // 360. se vIrieNaM paDipuNNavIrie, sudaMsaNe vA nngsvvsette| surAlae vA vi mudAgare se, virAyate'NegaguNovavete / / 9 / / 361. sayaM sahassANa u joyaNANaM, tigaMDe se paMDagavejayaMte / se joyaNe NavaNavate sahasse, uDDhussite hetu sahassamegaM // 10 // 362. puDhe Nabhe ciTThati bhUmie Thite, jaM sUriyA aNupariyaTTayaMti / se hemavaNNe bahuNaMdaNe ya, jaMsI rati vedayaMtI mahiMdA // 11 // 363. se pavvate saddamahappagAse, virAyatI kaMcaNamaTThavaNNe / aNuttare girisu ya pavvadugge, girIvare se jalite va bhome // 12 // 364. mahIya majjhammi Thite NagiMde, paNNAyate sUriya suddhalesse / evaM sirIe u sa bhUrivaNNe, maNorame joyati accimAlI // 13 // 365. sudaMsaNassesa jaso girissa, pavuccatI mahato pavvatassa / etovame samaNe nAyaputte, jAtI-jaso-daMsaNa-NANasIle // 14 // 366. girIvare vA nisahA''yatANaM, ruyage va seDhe valayAyatANaM / tatovame se jagabhUtipaNNe, muNINa majjhe tamudAhu paNNe // 15 // 367. aNuttaraM dhammamuIraittA, aNuttaraM jhANavaraM jhiyAI / susukkasukkaM apagaMDasukkaM, saMkheMdu vegaMtavadAtasukkaM // 16 //
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 359. temanuM akhaMDa jJAna sAgara jevuM hatuM. mahAsAgaranA pANI karatAM paNa vadhAre hatuM. kaSAyamukta, te devAdhipati zakra jevA tejasvI hatA. 360. te zaktithI paripUrNa vIryavAna hatA, sarvazreSTha parvatanI jema dekhAvaDA hatA. te surAlaye hoya ke ArAgRhe hoya, tyAM te aneka guNo vaDe zobhatA hatA. 361. te eka lAkha yojanAvALo UMco parvata traNa bhAge sonAnI jema dIsato. tenA navANuM hajAra yojana jamIna upara ane eka hajAra yojana bhoMya nIce che. / 362. te jamIna parathI AkAzane aDato hoya tema lAgato, sUraja tene pradakSiNA kare che. te suvarNa raMge ghaNo ja suMdara lAge che. tenI upara mahendra rati krIDA kare che. 363. te parvata para zabdo moTethI cokhkhA saMbhaLAya che, te ATha varNanA sonerI raMge zobhe che. A moTo parvata sarva parvatothI zreSTha che. bhUmi 52 te jvALAnI jema caLakato dIse che. 364. pRthvInA madhya bhAge A zreSTha parvata sthapAyo che. sUryakiraNothI te sarasa dIse che. tenA bhUrA raMganAM zikharo, caLakatI mALAonI jema ramya dekhAya che. 365. te sarva parvatothI moTo ane ghaNo ja dekhAvaDo che. te upamAnI jema zramaNa jJAtaputra jAti, yaza, darzana, jJAna ane zIlathI sahuzreSTha che. 366. niSadha parvata sauthI vistAramAM moTo che. te rocaka che ane tenA vaLano vistA2vALA che. tevA ja te zreSTha jJAnI, muniomAM prajJAthI zreSTha che. 367. sarvazreSTha rIte dharma kahetA, sarvazreSTha dhyAna dhare che. temanuM zukala vIrya sAruM che, temanuM yovana zukala che. te vIryavAna che, zaMkha ane caMdramAnI jema vIrya zveta varNanuM che ane tejasvI che. 97
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368. aNuttaraggaM paramaM mahesI, asesakammaM sa visohitaa| siddhiM gatiM sAimaNaMta pate, nANeNa sIleNa ya daMsaNeNaM // 17 // 369. rukkhesu NAte jaha sAmalI vA, jaMsI rati vetayaMtI suvaNNA / vaNesu yA naMdaNamAhu seDhe, NANeNa sIleNa ya bhUtipanne // 18 // 370. thaNiyaM va saddANa aNuttare tu, caMdo va tArANa mhaannubhaage| gaMdhesuyA caMdaNamAhu seDhe, seTe muNINaM apaDiNNamAhu // 19 // 371. jahA sayaMbhU udahINa seDhe, NAgesu yA dharaNiMdamAhu setthe| khotodae vA rasavejayaMte, tavovahANe muNivejayaMte // 20 // 372. hatthIsu erAvaNamAhuNAte, sIhe miyANaM salilANa gaMgA / pakkhIsu yA garule veNudeve, NivvANavAdINiha NAyaputte // 21 // 373. johesu NAe jaha vIsaseNe, pupphesu vA jaha araviMdamAhu / khattINa seDhe jaha daMtavakke, isINa seDhe taha vaddhamANe // 22 // 374. dANANa seDhe abhayappadANaM, saccesu yA aNavajjaM vadaMti / tavesu yA uttamabaMbhaceraM, louttame samaNe nAyaputte // 23 // 375. ThitINa seTThA lavasattamA vA, sabhA sudhammA va sabhANa seTThA / nivvANaseTThA jaha savvadhammA, NaNAyaputtA paramatthi NANI // 24 // 376. puDhovame dhuNati vigatagehI, na sannihiM kuvvati aasupnnnne| tarituM samudaM va mahAbhavoghaM, abhayaMkare vIre aNaMtacakkhU // 25 // 98
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368. te sarvazreSTha karmarahita ane zuddha che. Adi anaMta siddhivALI gati meLavI che, te jJAna, zIla ane darzanathI sarvazreSTha che. 369. zAlmalI sarva vRkSothI zreSTha che, tenA para suvarNa devo rati kare che. vanomAM naMdanavana zreSTha che. jJAna, darzana ane zIyaLamAM bhUtiprajJa jJAtaputra sarvazreSTha che. 370. avAjamAM meghagarjanA zreSTha che. caMdramA tArAgaNamAM sahuthI moTo che, vAsamAM caMdana zreSTha che, muniomAM apratiza sarvazreSTha che. 371. sarva samudromAM svayaMbhU zreSTha che. nAgomAM dharaNendra zreSTha che. rasomAM zeraDIno rasa zreSTha che. tapa karavAmAM kAzyapa muni vijayI che. 372. airAvata hAthIomAM prakhyAta che, jAnavaromAM siMha ane pANImAM gaMgA jANItA che. garUDomAM veNudeva pakSI ane nirvANavAdIyomAM jJAtaputra prakhyAta 373. vizvasena yodhdhAomAM jANItA che, araviMda puSpomAM jANItuM che, daMtavakra kSatriyomAM zreSTha che, RSiomAM vardhamAna zreSTha kahyAM che. 374. abhayadAna sarvadAnothI zreSTha che. satyamAM nabola (mauna) zreSTha che. tapamAM brahmacarya zreSTha kahyuM che. lokomAM jJAtaputra zramaNa zreSTha che. 375. lavasaptamA sarva sthitiomAM zreSTha kahevAya che, sabhAomAM sudharma sabhA zreSTha che. sarva dharmomAM nirvANa zreSTha che tyAre paramArthI jJAnI jJAtaputra jJAnIomAM zreSTha kahyAM che. 376. A aNagAra alaga rIte karmanAza kare che. te AzuprajJanI saMjJA karatA nathI. bhavarUpI mahAna pravAhane ane saMsArasamudrane tarI vIra bhagavAna anaMta cakSu, sarva jIvone abhaya Ape che.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 377. kohaM ca mANaM ca taheva mAyaM, lobhaM cautthaM ajjhatthadosA / etANi vaMtA arahA mahesI, Na kuvvati pAvaM Na kAravetI // 26 // 378. kiriyAkiriyaM veNaiyANuvAyaM, aNNANiyANaM paDiyacca tthaannN| se savvavAyaM iti veyaittA, uvahite saMjama dIharAyaM // 27 // 379. se vAriyA itthi sarAibhattaM, uvahANavaM dukkhakhayaTTayAe / logaM vidittA AraM paraM ca, savvaM pabhU vAriya savvavAraM // 28 // 380. soccA ya dhammaM arahaMtabhAsiyaM, samAhitaM aTThapaovasuddhaM / taM saddahaMtA ya jaNA aNAU, iMdA va devAhiva AgamissaMti // 29 // tti bemi / ||mhaaviisthvo sammatto / SaSThamadhyayanaM samAptam // 100
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 377. adhyAtmanA cAradoSate krodha, mAna, mAyA ane lobha che. A sarve kaSAyone dUra karI, te maharSi nathI karatA ke nathI karAvatA, pApa. 378. kriyAvAdI, akriyAvAdI, vinayavAdI ane ajJAnavAdIonAM sthAno jANI lIdhAM che. A saghaLA vAdone barAbara jANI laI dIrdha saMyamamAM te bhagavAna lIna thAya che. 379. temane strI ane rAtribhojanano tyAga karyo ane karmakSaya mATe tapazcaryA karI. A lokane zarUAtathI chelle sudhI jANIne prabhue sarva tyAga sarva rIte sadAya mATe karyo hato. 380. aSTapadavALI samAdhimAM zuddha A arihaMte bhASelo dharma sAMbhaLI temAM zraddhA karI mANaso aNAyu thaI siddha thAze athavA iMdra devAdhipatinI jema devaloka jAze. Ama huM kahuM chuM. chaThuM adhyayana samApta thayuM. 101.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7. sattamaM ajjhayaNaM 'kusIlaparibhAsiyaM' 381. puDhavI ya AU agaNI ya vAU, taNa-rukkha-bIyA ya tasA ya paannaa| je aMDayA je ya jarAu pANA, saMseyayA je rasayAbhighANA // 1 // 382. etAiM kAyAiM pavediyAiM, etesujANa paDileha sAyaM / etehiM kAyehi ya AyadaMDe, etesu yA vippariyAsurviti // 2 // 383. jAtIvahaM aNupariyaTTamANe, tasa-thAvarehiM viNighAyameti / se jAti-jAtI bahukUrakamme, jaM kuvvatI mijjati teNa bAle // 3 // 384. assiMcaloge aduvA paratthA, sataggaso vA taha annahA vA / saMsAramAvana paraM paraM te, baMdhaMti veyaMti ya duNNiyAiM // 4 // 385. je mAyaraM ca piyaraM ca heccA, samaNavvade agaNi samArabhejjA / ahAhu se loge kusIladhamme, bhUtAI je hiMsati AtasAte // 5 // 386. ujjAlao pANa tivAtaejjA, nivvAvao agaNi tivaatijjaa| tamhA u mehAvi samikkha dhamma, Na paMDite agaNi samArabhejjA // 6 // 387. puDhavI vi jIvA AU vi jIvA, pANA ya saMpAtima saMpayaMti / saMsedayA kaTThasamassitA ya, ete dahe agaNi samArabhaMte // 7 // 102
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7. adhyayana sAtamuM "kuzIla vize'' 381. pRthvI, pANI, agni, vAyu, ghAsa, vRkSa-biyAM ane trasa jIvo, aMDaja, potaja jIvo, parasevo ane rasomAM jIvatA jIvo. 382. ATalI kAyAo kahI che, A sarve jANI leva. temanA sukhanI upekSA karI AtmAne ja daMDo cho tethI, teomAM uparIta rIte Upajazo. 383. yathAkrame jAtivadha karI trasa sthAvara jIvo nAza pAme che. te jAtio bahu ja krUkarmI hoya che. tema karI maMda nAza pAme che. 384. A loke ke paraloke seMkaDovA2 ke anyathA, te saMsAramAM vAraMvAra Ave che. judI judI rIte karmabaMdhana kare che, vede che banne paNa rIte. 385. je mAtA-pitAne choDI zramaNa thaI agnine saLagAve che, te loko kuzIladharmI che. kahyuM che ke je Atma zAtA mATe jIvahiMsA kare che, te kuzIla che. 386. agnine ujALato jIvone mAre che. bujhAve tyAre paNa jIvahiMsA kare che. tethI he catura! dharmane dekha ! paMDita agnine samAraMbhe nahi. 387. pRthvI ane pANI jIva che. prANIone mArI te naSTa thAya che. 52sevAmAM ane kASTamAMnA jIvo agni saLagAve, dAjhI mare che. 103
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388. haritANi bhUtANi vilaMbagANi, AhAradehAiM puDho sitaaii| je chiMdatI AtasuhaM paDuccA, pAganbhi pANe bahuNaM tivAtI // 8 // 389. jAtiM ca vuDheica viNAsayaMte, bIyAdi assaMjaya AyadaMDe / ahAhu se loe aNajjadhamme, bIyAti je hiMsati AyasAte // 9 // 390. ganbhAi mijjati buyA-'buyANA, NarA pare paMcasihA kumArA / juvANagA majjhima theragA ya, cayaMti te Aukhae palINA // 10 // 391. saMbujjhahA jaMtavo mANusattaM, daTuM bhayaM bAliseNaM alaMbho / egaMtadukkhe jarite va loe, sakammuNA vippariyAsuveti // 11 // 392. ihege mUDhA pavadaMti mokkhaM, AhArasaMpajjaNavajjaNeNaM / ege ya sItodagasevaNeNaM, huteNa ege pavadaMti mokkhaM // 12 // 393. pAosiNANAdisuNatthi mokkho, khArassa loNassa annaasennN| te majja maMsaM lasuNaM ca bhoccA, annattha vAsaM parikappayaMti // 13 // 394. udageNa je siddhimudAharaMti, sAyaM ca pAtaM udagaM phusaMtA / udagassa phAseNa siyA ya siddhI, sijjhiMsu pANA bahave dagaMsi // 14 // 395. macchA ya kummA ya sirIsivA ya, maggU ya uTTA dagarakkhasA ya / aTThANameyaM kusalA vadaMti, udageNa je siddhimudAharaMti // 15 // 104
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388. harita, laTakatI vanaspati thoDA samaye judI judI jAtanAM khAvAnAM phaLo Ape che, je temane Atma sukha mATe ja chede che, tevA dhRSTa jIvo ghaNAne haNe che. 389. te dhRSTa, UgelA ane vadhelA biyAMno asaMyamathI nAza karI AtmAne ja daMDe che. te anArya loko che, ema kahyuM che ke te Atma sukha arthe biyAMno bahu nAza kare che. 390. jIvo garbhamAM mare che, bolatAM ke mUMgAM, mANaso, pAMca coTalI dhAratA kumAro, jAvAna, prauDha ane vRddha, Ayu khatama thaye cAlyA jAya che. 391. he prANIo! mAnavatAne jANI lo. bhaya dekhI bAliza thAva nahi. A loke bhayaMkara duHkhathI loko pIDAya che. potAnAM karmo vaDeja jIvo viparita thaI Upaje che. 392. AhAra na meLavI, mokSa maLe che ema koI mUDha kahe che. koI eka kahe che ThaMDA pANIthI, tyAre koI kahe che ke agni vaDe mokSa maLe che. 393. savAra ane sAMjanA snAnathI mokSa nathI ke khAra athavA mIThuM na khAvAthI paNa mokSa nathI. je madirA, mAMsa ane lasaNa khAya che te anya jagyAe rahevAnuM kahyuM che. 394. sAMje ane savAre pANImAM jaI pANIthI je siddhi batAve che, temane jo pANInA sparzathI siddhi maLe to saghaLAM jaLacaro tethI siddha thaze, jevA keH 395. mAchalAM, kAcabA, sarpo, magaro, UMTa ane daga rAkSasa vagere jaLacaro siddhi meLave. je pANIthI siddhi maLe ema kahe che te yukta nathI ema paMDita kahe che. - 105.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396. udagaM jatI kammamalaM harejjA, evaM suhaM icchAmettatA vA / aMdhavva NeyAramaNussarittA, pANANi cevaM viNihaMti maMdA // 16 // 397. pAvAI kammAiM pakuvvato hi, siodagaM tu jai taM harejjA / sijhiMsu ege dagasattaghAtI, musaM vayaMte jalasiddhimAhu // 17 // 398. huteNa je siddhimudAharaMti, sAyaM ca pAtaM agaNiM phusaMtA / evaM siyA siddhi havejja tamhA, agaNiM phusaMtANa kukammiNaM pi // 18 // 399. aparikkha diTuMNa hu eva siddhI, ehiti te ghaatmbujjhmaannaa| bhUtehiM jANa paDileha sAtaM, vijjaM gahAya tasa-thAvarehiM // 19 // 400. thaNaMti luppaMti tasaMti kammI, puDho jagA parisaMkhAya bhikkhU / tamhA vidU virate Ayagutte, darbu tase ya paDisAharejjA // 20 // 401. je dhammaladdhaM vi NihAya bhuMje, viyaDeNa sAhaTTa ya jo siNAti / jo dhAvati lUsayatI va vatthaM, ahAhu se NAgaNiyassa dUre // 21 // 402. kammaM pariNNAya daNaMsi dhIre, viyaDeNa jIvejja ya AdimokkhaM / se bIya-kaMdAti abhuMjamANe, virate siNANAdisu itthiyAsu // 22 // 403. je mAtaraM ca piyaraM ca heccA, gAraM tahA putta pasuMdhaNaM ca / kulAiMje dhAvati sAugAI, ahA''hu se sAmaNiyassa dUre // 23 // 106
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396. pANIthI karmamaLa dUra thAya ane sukha maLe te icchA che. te AMdhaLA netAnI pAchaLa javA jevuM che, mUrNa jIvahiMsA ja kare che. 397. pApI kRtyo karato hoya tenAM karma jo pANI vaDe dUra thAya to, je koI jaLacara jIvone khAI siddhi pAme, te asatya bole che ke jaLa vaDe siddhi maLe. 398. agnimAM Ahuti nAkhI siddhi maLe che ema kahe che, te sAMje ane savAre agnine aDe che. jo Ama siddhi maLe to kukarmI paNa agni cetAve che. 399. avicArI dRSTithI siddha na ja maLe. te ghAtanI ajJAnathI icchA kare che. prANIo zAtAnI paravA nathI karatA. trasa ane sthAvara jIvothI vidyA grahaNa kare. 400.pApI thanathane che, trAsa pAme che, ane lupta thAya che. bhikSu jagatane pRthak jANI le. trasa jIvone dekhI bhikSu pote Atmagupti sAdhI virati le. 401. je dharma meLavI, rAkheluM khAya, vikRtathI dUra rahI je snAna kare. jo te palAyana karatAM vastra phADe, tyAre te nagnatAthI dUra nathI ema kahyuM che. 402. dhIra purUSa karmone jANI tenuM damana kare che. kadarUpuM jIvana, mokSa zIdhra maLe te mATe jIve che. te kaMdamULAdi na khAya, jJAna ane strIothI virati le 403. je mAtapitA, ghara, putra, pazu ane dhanano tyAga kare che, paNa kuLamAM svAda arthe jAya che te zramaNyathI dUra che ema kahyuM che. 107
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404. kulAI je dhAvati sAdugAI, AghAti dhammaM udarANugiddhe / ahAhu se AyariyANa sataMse, je lAvaijjA asaNassa heuM // 24 // 405. nikkhamma dINe parabhoyaNammi, muhamaMgaliodariyANugiddhe / nIvAragiddhe va mahAvarAhe, adUra evehati ghAtameva // 25 // 406. annassa pANassihaloiyassa, aNuppiyaM bhAsati sevamANe / pAsatthayaM ceva kusIlayaM ca, nissArae hoti jahA pulAe // 26 // 407. aNNAtapiMDeNa'dhiyAsaejjA, no pUyaNaM tavasA AvahejjA / saddehiM rUvehiM asajjamANe, savvehiM kAmehiM viNIya hiM // 27 // 408. savvAiM saMgAI aicca dhIre, savvAiM dukkhAiM titikkhamANe / akhile agiddhe aNi yacArI, abhayaMkare bhikkhU aNAvilappA // 28 // 409. bhArassa jAtA muNi bhuMjaejjA, kaMkhejja pAvassa vivega bhikkhU / dukkheNa puTThe dhuyamAtiejjA, saMgAmasIse va paraM damejjA // 29 // 410. avi hammamANe phalagAvataTThI, samAgamaM kaMkhati aMtagassa / NiddhUya kammaM Na pavaMcuveti, akkhakkhae vA sagaDaM ti bemi // 30 // / / saptamamadhyayanaM samAptaM / / 108
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 je kuLamAM svAdiSTa arthe doDe che ane peTa bharavA dharma kahe che, te jo khAvA arthe upadeza kare che to AcAryanA zatAMza jevo che. 405.sadAye parabhojana arthe dInatA dAkhave, khAvAthI peTa bharAya te arthe mIThuM mIThuM bole, te sUvaranI jema nivArathI AkarSAI ghAtanI icchA ja kare che. 406. A loke je annapANI arthe tenuM sevana karatA, priyakara bole che tenuM kuzIla to jAvo. te saDelAM dhAnyanI jema bole che, ke je satya vinAnuM che. 407.ajJAna piMDanI AzA kare, tapathI pUjana na karAve, zabdo ane rUpathI bephikara rahe, sarva icchAone dUra kare te dhIra che. 408. dhIra sarva saMgano tyAga kare ane sarva duHkho sahana kare. sarva rIte nirlobhI ane ekalavihArI pavitra aNagAra lokone abhaya de che. 409. jyAre karma bhAre thAya tyAre teno nAza kare, vivekathI bhikSu zuddhatAno vicAra kare, jyAre duHkho aDe tyAre temane dhoIne sApha kare, jema ke saMgrAmanI vakhate zatrune zaraNe kare tema. 410. jyAre koI mAre tyAre pATiyAnI jema Ubho rahe. jIvananA aMtanI IcchA kare. karmone naSTa kare, Thage nahi, prapaMca upajAve nahi. jema gADAnI dhUrI tUTe tema nivRtta thAya. Ama huM kahuM chuM. adhyayana sAtamuM samApta thayuM. 109
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ .....8. aTThamaM ajjhayaNaM 'vIriyaM' 411. duhA ceyaM suyakkhAyaM, vIriyaM ti pavuccati / kiM nu vIrassa vIrataM, keNa vIro tti vuccati // 1 // 412. kammamege pavedeti, akammaM vA vi suvvatA / ___ etehiM dohiM ThANehiM, jehiM dissaMti macciyA // 2 // 413. pamAyaM kammamAhaMsu, appamAyaM tahA'varaM / tabbhAvAdesato vA viM, bAlaM paMDitameva vA // 3 // 414. satyamege susikkhaMti, ativAyAya pANiNaM / ege maMte ahijjaMti, pANabhUyaviheDiNo // 4 // 415. mAiNo kaTTa mAyAo, kAmabhoge samArabhe / haMtA chettA pakattittA, AyasAyANugAmiNo // 5 // 416. maNasA vayasA ceva, kAyasA ceva aMtaso / Arato parato yAvi, dahA vi ya asaMjatA // 6 // 417. verAiM kuvvatI verI, tato verehiM rajjatI / pAvovagA ya AraMbhA, dukkhaphAsA ya aMtaso // 7 // 418. saMparAgaM NiyacchaMti, attadukkaDakAriNo / roga-dosassiyA bAlA, pAvaM kuvvaMti te bahuM // 8 // 419. etaM sakammaviriyaM, bAlANaM tu paveditaM / etto akammaviriyaM paMDiyANaM suNeha me // 9 // 110
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana AThamuM "vIrya" 411. zrutamAM be jAtanuM vIrya kahyuM che. vIranuM vIratva te kevuM hoya ane kone vIra kahevAya? 412. karmothI vIra thavAya ema koI kahe che, tyAre suvatI akarmathI vIra thAya ema paNa kahe che. A banne sthAno te mRtyulokanA che. 413. pramAdane karma kahyuM che. temAM jAgRti paNa samAya che. te bhAva kaheto maMda hoya ke paMDita paNa hoya. 414. zastravidyA koI zIkhe che, te jIvahiMsA karavA arthe. tyAre koI eka maMtro bhaNe che, jethI te jIvahatyA kare che. 415. ThagAro Thage che ane kAmabhAgo Acare che. haNe che, chede che, kApe paNa che, te sarve potAnAM sukha arthe kare che. 416. te mana, vacana ane chevaTe kAyAthI rAga-dveSathI bharAIne banne rIte asaMyamI vartana kare che. 417. verathI vera kare che ane tethI raMjAya che. hiMsAthI pApa Upaje che aMta sudhI, te dukhano pAza che. 418. jAte duSkRtyo karato te laDAIo Icche che. rAga-dveSathI bharelo mUDha ghaNAM ja pApo kare che. 419. A thayuM karmovALuM mUDha mANasanuM vIrya, te meM kahyuM che. have tuM sakarma vIrya je paMDito kare che, te sAMbhaLa. 11
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420. davie baMdhaNummukke, savvato chiNNabaMdhaNe / paNola pAvagaM kammaM, salUkaMtati aMtaso // 10 // 421. NeyAuyaM suyakkhAtaM, uvAdAya samIhate / bhujjo bhujjo duhAvAsaM, asubhattaM tahA tahA / / 11 / / 422. ThANI vivihaThANANi, caissaMti na sNso| aNItite ayaM vAse, NAyaehi ya suhIhi ya // 12 // 423. evamAyAya mehAvI, appaNo giddhimuddhare / AriyaM uvasaMpajje savvadhammamakoviyaM // 13 // 424. sahasammuie NaccA, dhammasAraM suNettu vA / samuvaTTite aNagAre, paccakkhAyapAvae // 14 // 425. jaM kiMcuvakkama jANe, Aukkhemassa appaNo / tasseva aMtarA khippaM, sikkhaM sikkhejja paMDite // 15 // 426. jahA kumme saaMgAI, sae dehe samAhare / evaM pAvAI medhAvI, ajjhappeNa samAhare // 16 // 427. sAhare hattha-pAde ya, maNaM savveMdiyANi ya / pAvagaM ca parINAmaM, bhAsAdosaMca tArisaM // 17 // 428. aNu mANaM ca mAyaM ca, taM pariNNAya paMDie / sAtAgAravaNihute, uvasaMte'Nihe care // 18 // 429. pANe ya NAivAtejjA, adiNNaM pi ya NAdie / sAdiyaM Na musaM bUyA, esa dhamme vusImato // 19 // 112
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420. te dravita thayelo, baMdhanothI mukta, sarva karmabaMdhanone chedI pAkelAM pApa karmone zalya mAnI kApe che jIvananA aMta sudhI. 421. netAe sUtromAM kahyuM che ke homa karavA baLataNa meLavavuM te duHkhamAM rahevA jevuM sAce ja azubhatva che. 422. vividha sthAne rahetA, A lokathI cAlyA jAya che temAM zaMkA nathI. A saMsAravAsa anitya che, Ama buddhimAna jJAtaputre kahyuM che. 423. he buddhimAna! have tuM mAyAthI Asakti choDa, Arya dharmane prApta kara, sarva dharmo para krodha na kare. 424. sarva saMmatithI dharmano sAra sAMbhaLe. dharmasthita aNagAre pAponuM paccakhANa karavuM joIe. 425. jyAre jarApaNa jIvanano aMta Avato jANe tyAre vacalA samayamAM bhikSa, paMDita pAse, yogya zikSaNa, te arthe zIkhe. 426. jema kAcabo potAnAM aMgone zarIramAM kheMcI le che, te pramANe paMDita pApone adhyAtma vaDe dUra kare. 427. hAtha-paga, mana ane sarva indriyo para kAbu meLavI pavitratAmAM pariName. bhASAnA doSa paNa te ja prakAre kAbumAM rAkhe. 428. jyAre paMDita mAna ke mAyA jarApaNa UpajelI jANe ane zAtA gaurava nAza thAya tema jANI, bephikara zAMtithI vicare. 429. jIvahiMsA kare nahi ke na ApeluM le nahi, mAyA kare nahi ane pote jUThuM bole nahi. A dharmano zreSTha mata che. 113
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430. atikkamaM ti vAyAeM, maNasA vi Na patthae / savvato saMvuDe daMte, AyANaM susamAhare // 20 // 431. kaDaM ca kajjamANaM ca, AgamessaM ca pAvagaM / savvaM taM NANujANaMti, AtaguttA jiiMdiyA // 21 // 432. je yA'buddhA mahAnAgA, vIrA asammattadaMsiNo / asuddhaM tesi parakkaMtaM, saphalaM hoi savvaso // 22 // 433. je ya buddhA mahAnAgA, vIrA sammattadaMsiNo / suddhaM tesiM parakkaMtaM, aphalaM hoti savvaso // 23 // 434. tesiM pi tavo'suddho, nikkhaMtA je mahAkulA / jaM neva'nne viyANaMti, na silogaM pavedae // 24 // 435. appapiMDAsi pANAsi, appaM bhAsejja suvvate / khaMte'bhinivvaDe daMte, vItagehI sadA jate // 25 // 436. jhANajogaM samAhaTTu, kAyaM viusejja savvaso / titikkhaM paramaM NaccA, AmokkhAe parivvajjAsi // 26 // tti bemi / // vIriyaM sammattaM / aSTamamadhyayanaM samAptam // 114
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430.vAcAthI ayogya ane doSavALuM bolavuM te manathI paNa na icche. sarva rIte suvrato pALI dAMta thAya, potAnA AtmAne samyakatvathI dhAre. 431. koI jAtanA pApI kRtyo karavAM ke karAvavAM ane bhaviSyanA pApI karmone saMmati na Ape. te jitendriya jAte guptione dhAre. 432. je bodha vinAnA moTA nAgo (purUSo) che te vIra, samyaka darzanavinAnA che. temanAM kRtyo azuddha che paNa te saphaLa thAya che, sarva rIte. 433. je nAgo samyaka jJAnI che te vIra, samyaka darzanayukta che. temanAM kRtyo zuddha che, paNa te koI paNa vakhate sarva rIte phaLa meLavatAM nathI. 434. je mahAkuLomAM janmelA che temanA tapo paNa azuddha thAya che. jene anya koI nathI jANatA ke temanI stuti nathI karatA. 435. te thoDuMka ja khAya ane pIve che. te suvatI alpa bole che. te zAMta ane dAMta hoI nivRtti le che. te ghara vagaranA sadAye vicare che. 436. dhyAnayogane AcaratA, kAyAno utsarga kare che. sarva rIte ane sadA mATe sahanatAne zreSTha mAnI mokSamArge cAlI jAya che. Ama huM kahuM chuM. adhyayana AThamuM samApta thayuM. -115
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamaM ajjhayaNaM 'dhamme' 437. katare dhamme akkhAte mAhaNeNa matImatA / aMju dhammaM ahAtaccaM jiNANaM taM suNeha me // 1 // 438. mAhaNA khattiyA vessA, caMDAlA adu bokkasA / esiyA vesiyA suddA, je ya AraMbhaNissitA // 2 // 439. pariggahe niviTThANaM, veraM tesiM pavaDDaI / AraMbhasaMbhiyA kAmA, na te dukkhavimoyagA // 3 // 440. AghAtakiccamAdhAtuM nAyao visesinno| anne haraMti taM vittaM, kammI kammehiM kaccati // 4 // 441. mAtA pitA NhusA bhAyA, bhajjA puttA ya orasA / NAlaM te tava tANAe, luppaMtassa sakammuNA // 5 // 442. eyamaTuM sapehAe, paramaTThANugAmiyaM / nimmamo nirahaMkAro, care bhikkhU jiNAhitaM // 6 // 443. ceccA vittaM ca putte ya, NAyao ya pariggahaM / ceccANa aMtagaM soyaM niravekkho parivvae // 7 // 444. puDhavI''U agaNi vAU taNa rukkha sbiiygaa| aMDayA poya-jarAU-rasa-saMseya-ubbhiyA // 8 // 445. etehiM chahi kAehi, taM vijjaM prijaanniyaa| maNasA kAyavakkeNaM, NAraMbhI Na pariggahI // 9 // 116
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana navamuM "dharma" 437. buddhimAna brAhmaNe kayo dharma bhAkhyo che? te jinano suMdara dharma jema che tema huM kahIza te tuM sAMbhaLa. 438. brAhmaNo, kSatriyo, vaizyo, caMDALo ane kasAIo, ezitA vezyAo, zudro ke je hiMsA kare che. 439. je parigraha kare che tenuM vera vadhe che. hiMsAthI UpajatI icchAthI duHkhomAMthI mukta na thavAya. 440.khATikanuM kAma hAtha dhare te viSanI IcchA kare che te jANa. anya tenuM dhana harI jAya che, paNa karmI karmanAM kRtyo kare jAya che. 441. mAtA-pitA, vahu ke bhAI, bhAryA ke putra athavA orasa A sarve rakSaNa karavA pUratA nathI. svakarme dareka nAza pAme che. 442. paramArthI jIva A artha jANI le ane vicAra kare. bhikSu jinAjJAthI kahyA mujaba mAyA ane mamatA vinA ke ahaMkAra vinA vicare. 443. dhana-dolata putro, ane jJAtione tyAgI parigraha paNa tyAge. jIvanA aMta viSeno zoka tyAge ane nirapekSa vicare. 444 pRthvI, pANI, agni, vAyu, ghAsa ane bI sAthe vRkSa paNa. aMDaja, potaja, jarAya, rasa ane parasevAmAM thatAM jIvo. 445. A cha kAyA viSenI vidyAne jANa. A che kAyAo ja vidyamAna che te jANa. teno mana, vacana ane kAyAthI hiMsA ke parigraha na kare. 117
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 446. musAvAyaM bahiddhaM ca, uggahaM ca ajAiyaM / satthAdANAiM logaMsi, taM vijjaM parijANiyA // 10 // 447 paliuMcaNaM ca bhayaNaM ca, thaMDilussayaNANi ya / dhUNA''dANAiM logaMsi, taM vijjaM parijANiyA // 11 // 448. dhoyaNaM rayaNaM ceva, vatthIkamma vireyaNaM / vamaNaMjaNa palimaMthaM, taM vijjaM parijANiyA // 12 // 449. gaMdha malla siNANaM ca, daMtapakkhAlaNaM tahA / pariggahitthi kammaM ca taM vijjaM parijANiyA // 13 // 450. uddesiyaM kItagaDaM, pAmiccaM ceva AhaDaM / pUrti aNesaNijjaM ca taM vijjaM parijANiyA // 14 // 451. AsUNimakkhirAgaM ca, giddhuvaghAyakammagaM / uccholaNaM ca kakkaM ca, taM vijjaM parijANiyA // 15 // 452. saMpasArI kayakirio, pasiNAyataNANi ya / sAgAriyapiMDaM ca taM vijjaM parijANiyA // 16 // 453. aTThApadaM Na sikkhejjA, vedhAdIyaM ca No vade / hatthakampaM vivAdaM ca taM vijjaM parijANiyA // 17 // 454. pANahAo ya chattaM ca, NAliyaM vAlavIyaNaM / parakiriyaM annamannaM ca, taM vijjaM parijANiyA // 18 // 455. uccAraM pAsavaNaM, haritesu Na kare muNI / viyaDeNa vA vi sAhaTTu, NAyamejja kayAi vi // 19 // 118
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 446. mRSAvAda, abrahmacarya (mathuna), na ApelI vastuo upADavI te na kare. A loke zastra dhAravAM, te paNa ayogya ane tyAjya che A barAbara jANI le. 447.vastuo UMcakI levI, bhaya pamADavo, spaMDilano nAza karavo, lokomAM dhUNa levI A sarve varksa kahyuM te jANa. 448. dhovAnuM, raMgavAnuM, ane jhADA karAvavA, UlaTI karAvavI, julAba devo, loko samakSa vAMtinuM maMthana karavuM A sarve varjya kahyuM che te jANI le. 449 sugaMdhI dravyo, mALAo, snAna, dAtaNa karavuM, parigraha ane maithuna AvAM karmo varyu che te jANI le. 450. uddezita bhojana, taiyAra karI rAkheluM bhojana, meLaveluM ke bajArathI ke bahArathI lAveluM khAvAnuM, bhojana pUratuM thAya te mATenI pUrti karavI A sarvenI icchA na karavI. A varya kahyuM che te barAbara jANI le. 451. AMkhanuM aMjana karavuM, gIdhano vadha karavA jevuM kAma, kalphane cholavAnuM kAma, A saghaLAM varra kahyAM che te jANI le. 45ra. saMsArI kAma karavAM, prAjhika thaI javAba devA, gRhasthanA ghare khAvuM, A sarve varya che te jANI le. 453. jAgAra ramavA na zIkhe, koInuM bhaviSya bhAkhe nahi, hasta karmo ane vivAda karavA, te sarve varyu che te jANI le. 454. pagarakhAM, chatrI, vINA ane paMkho paNa na le, parakriyAo ekabIjAnI karavI te paNa varyu che te jANa. 455. muni hariyALImAM pezAba ke mAtru? na kare eTale jhADe na jAya. vikRtathI dUra thAya, te ThaMDA pANIne cUme paNa nahi. 119
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 456. paramatte annapANaM ca, Na bhuMjejja kayAi vi / paravatthamacelo vi, taM vijjaM parijANiyA // 21 // 457. AsaMdI paliyaMke ya, NisijjaM ca gihatare / saMpucchaNaM ca, saraNaM ca taM vijjaM parijANiyA // 21 // 458. jasaM kittiM silogaM ca, jA ya vaMdaNapUyaNA / savvaloyaMsi je kAmA, taM vijjaM parijANiyA // 22 // 459. jeNehaM Nivvahe bhikkhU, anna-pANaM tahAvihaM / aNuppadANamannesi, taM vijjaM parijANiyA // 23 // 460. evaM udAhu niggaMthe, mahAvIre mahAmuNI / aNaMtaNANadaMsI se, dhammaM desitavaM sutaM // 24 // 461. bhAsamANo na bhAsejjA, Neya vaMphejja mammayaM / mAtiTThANaM vivajjejjA, aNuviti viyAgare // 25 // 462. tatthimA tatiyA bhAsA, jaM vadittA'NutappatI / jaM channaM taM na vattavvaM, esA ANA niyaMThiyA // 26 // 463. holAvAyaM sahIvAyaM, gotAvAyaM ca no vde| tumaM tumaM ti amaNuNNaM, savvaso taM Na vattae // 27 // 464. akusIle sayA bhikkhU, No ya saMsaggiya bhae / suharUvA tatthuvassaggA paDibujjhejja te vidU // 28 // 465. NaNNastha aMtarAeNaM, paragehe Na NisIyae / gAmakumAriyaM kiDaM, nAtivelaM hase muNI // 29 // 120
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4pa6. bIjAnAM pAtromAM annapANI khAya nahi, paravastra nagna hoya chatAM dhAre nahi. A saghaLuM varya kahyuM che te jANa. 457.paraghare, gharanI aMdara, palaMga ke khurasI para bese nahi. vaLI pUchaparacha ke smaraNa na kare ke karAve, A sarve varyu che te jANa. 458, yaza, kIrti ane stuti, vaLI pUjana satkAranI icchA thavI, ane A lokamAMnI sukhecchAo varjya che, te jANI le. 459. je khAvA-pIvAnI cIjo bhiluM potAnA mATe vApare che te jAtanuM khAvA. pIvAnuM bIjAne Ape nahi. te varyu che te jANI le. 460. mahAmuni mahAvIra bhagavaMte Ama nigraMthone kahyuM che. te anaMta jJAna ane darzana yukta hoI temaNe A dharmadezanA kahI che zrutanA rUpe te jANa. 461. bolavA khAtara na bola.vaLI mamatA ke mAyAvALuM bake nahi ke DaMphAza mAre nahi. ghaNI jagyAne choDe nahi paNa yathAkrame dharma jAgRti kare. 462. jema jarUra paDe tevI bhASA vApare, je bolavAthI krodha Upaje tevI bhASA na bole. je gupta vAta che te prasiddha na kare. A che nigraMthanI AjJA. 463. hoLIno vAda, mitrano vAda, gotrano vAda vade nahi. tuM tuM kahevuM sAruM nathI, tethI te pramANe na bole. te pravarte nahi tema jANa. 464. bhikSu sadA sArA zIlavALo rahe. bhayanA saMsarge Dare nahi. tyAM je kAMI sArA ke narasA upasargo hoya te sarve jANI le. 465. aMtarAya vinA koI paNa kAraNe paradhare bhikSu na bese. gAmanA kumAro kriIDA kare tyAM muni bahuvAra hase nahi. 121
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 466. aNussuo urAlesu, jayamANo parivvae / cariyAe appamatto, puTTho tattha'hiyAsate // 30 // 467. hammamANo na kuppejjA, vuccamANo na saMjale / sumaNo ahiyAsejjA, Na ya kolAhalaM kare // 31 // 468. laddhe kAme Na patthejjA, vivege esmaahie| AriyAI sikkhejjA, buddhANaM aMtie sayA // 32 // 469. sussUsamANo uvAsejjA, suppaNNaM sutavassiyaM / vIrAje attapaNNesI, dhitimaMtA jitiMdiyA // 33 // 470. gihe dIvamapassaMtA, purisAdANiyA narA / te vIrA baMdhaNummukkA, nAvakaMkhaMti jIvitaM // 34 // 471. agiddhe sadda-phAsesu, AraMbhesu aNissite / savvetaM samayAtItaM, jametaM lavitaM bahuM // 35 // 472. atimANaM ca mAyaM ca, taM pariNNAya paMDite / gAravANi ya savvANi, nivvANaM saMghae muNi ||36||tti bemi // ||dhmmo sampatto / navamamadhyayanaM samAptam // 122
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 466. jyAre jAnavaro dekhe tyAre temanI pAchaLa yatanApUrvaka jAya. vartanamAM pramAda kare nahi, upasargo aDe to te sahana kare. 467. haNAya to kopAyamAna na thAya, bolatA krodha kare nahi, sArA manathI du:kho sahe, paNa kolAhala na ja kare. 468. kAmecchA thAya, te raste na jA, vivekathI te zAMta kare, AryothI zIkhe, hamezAM jJAnIonA samIpe rahe. 469. sArA jJAnI ane zrutavatsala vidvAnanI suzruSA kare te vIro Atma prajJAvAn, dhRtimAn ane jitendriya hoya che. 470.temanAM ghere dIpaka na hoya chatAM e te puruSonA AkarSaka che. te vIra baMdhanothI mukta che, temane jIvavAnI AzA nathI hotI. 471. te zabdonAM pAzamAM paDatA nathI ane AraMbha samAraMbhathI dUra che. A saghaLuM sidhdhAMtamAM kaheluM che ke je meM ahIM ghaNuM kahyuM che. 472. paMDita jyAre jANe ke bahu ja mAna ane mAyA thAya che tyAre A saghaLAne tyAge ane muni nirvANa sAMdhe. Ama huM kahuM chuM. adhyayana navamuM samApta thayuM. 123
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10. dasamaM ajjhayaNaM 'samAhI' 473. AghaM maimaM aNuvIti dhammaM, aMjU samAhiM tamiNaM suNeha / apaDiNNe bhikkhu tu samAhipatte, aNiyANabhUtesu parivvajjaH // 1 // 474. uDDhaDhaM ahe ya tiriyaM disAsu, tasA ya je thAvara je ya pANA / hatthehi pAehi ya saMjamettA, adiNNamannesu ya no gahejjA // 2 // 475. suakkhAtadhamme vitigicchatiNNe, lADhe care Ayatule payAsu / AyaM na kujjA iha jIviyaTThI, cayaM na kujjA sutavassi bhikkhU // 3 // 476. savviMdiya'bhinivvuDe payAsu, care muNI savvato viSpamukke / pAsAhi pANe ya puDho vi satte, dukkheNa aTTe paripaccamANe // 4 // 477. etesu bAle ya pakuvvamANe, AvaTTatI kammasu pAvasu / ativAtato kIrati pAvakammaM, niuMjamANe u kareti kammaM // 5 // 478. AdINabhoI vi kareti pAvaM, maMtA tu egaMtasamAhimAhu / buddhe samAhIya rate vivege, pANAtipAtA virate ThitappA // 6 // 479. savvaM jagaM tU samayANupehI, piyamappiyaM kassai no karejjA / uTThAya dINe tu puNo visaNe, saMpUyaNaM ceva siloyakAmI // 7 // 480 AhAkaDaM ceva nikAmamINe, nikAmasArI ya visaNNamesI / itthIsu satte ya puDho ya bAle, pariggahaM ceva pakuvvamANe // 8 // 124
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10. adhyayana dasamuM "samAdhi" (dharmaciMtana) 473. huM ahIyA pahelAthI saMsthApita ane sAro dharma kahuM chuM. bahu sArI samAdhi vize tuM ahIM sAMbhaLa. apratijJa bhikSu jyAre samAdhi prApta thAya che tyAre niyANA choDI vicare che. 474.upara, nIce ane tirya dizAomAM je trasa' ane sthAvara jIvo che, hAtha ane paga vaDe saMyamathI temanA tarapha varte. bIjAe na ApelA jIvonuM grahaNa kare nahi. 475. zrutamAM kahelA dharmamAM zaMkApAra thaI, AnaMdathI bIjAone potAnI jema mAnI vicare, jIvavA arthe Avaka kare nahi, ke vece paNa nahi. Ama zrutavatsala bhikSu varte. 476. sarva indriyone nivRtta karI, jagamAM muni sarva rIte mukta thaI varte. bhale prANIyo pRthak pRthak hoya te sarve maratAM duHkha Ave, tyAre rudana kare che. 477.ahIM mUDha mANaso roSa bharelA thAya tyAre, pApanAM kRtyo karatAM jAya che. ghAta karI pApakarma kare che. hiMsA karavAnI yojanAthI paNa pApo kare che. 478. doSayukta bhojana karato paNa pApa kare che, tethI te bahu ja samAdhAna mAne che. jJAnI samAdhithI vivekapUrvaka ramaNa kare che. te sthitAtmA jIvahiMsAthI virati le che. 479. sarva jagane tuM samatAthI jo. priya ke apriya kazAne paNa na kahe. garIbonuM utthAna karavA tuM nArAja thAya che, pUjana ane satkAranI ucchA kare che. 480. AdhAkRta khAvAnuM ghaNuM ja icche che. jyAre samAdhAna dUra thAya tyAre duHkhI thAya che. pRthak pRthak strIyomAM Asakti pAme che. vaLI te parigraha paNa karato rahe che. " - . . --125 SS
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 481. verANugiddhe NicayaM kareti, ito cute se duhamaTThaduggaM / tamhA tu medhAvi samikkha dhammaM, care muNI savvato vimukke // 9 // 482. AyaM na kujjA iha jIvitaTThI, asajjamANo ya parivvajjA / NisammabhAsI ya viNIya giddhi, hiMsaNNitaM vA Na kahaM karejjA // 10 // 483. AhAkaDaM vANa NikAmaejjA, NikAmayaMte yA saMthavejjA / dhuNe urAlaM aNuvehamANe, ceccANa soyaM aNapekkhamANe // 11 // 484. egattameva abhipatthaejjA, evaM pamokkhI Na musaM ti pAsa / esappamokkho amuse vare vI akohaNe saccarate tavassI // 12 // 485. itthIsu yA Arata mehuNA u, pariggahaM ceva akuvvamANe / uccAvaesu visaesu tAI, NissaMsayaM bhikkhU samAhipatte // 13 // 486. aratiM ratiM ca abhibhUya bhikkhu, taNAiphAsaM taha sItaphAsaM / unhaM ca daMsaM ca hiyAsaejjA, subbhiM ca dubbhiM ca titikkhaejjA // 14 // 487. gutto vaIe ya samAhipatte, lesaM samAhaTTu parivvajjA / gihaM na chAe Na vi chAvaejjA, saMmissabhAvaM pajahe payAsu // 15 // 488. je kei logaMsi u akiriyAyA, aNNeNa puTThA dhutamAdisaMti / AraMbhasattA gaDhitA ya loe, dhammaM na yANaMti vimokkhaheuM // 16 // 126
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 481. verathI bharAI te parigraha kare che. pachI ahIMthI maraNa pAmyA pachI bahu kaparI jagyAe (narake) jAya che. tethI he buddhimAna! dharmano vicA2 ka2 ane sarvadA mukta thaI muni vicarato rahe. 482. jIvavA arthe Avaka na kare, te mATe taiyA2 thayA vinA pharato rahe. samatAyukta bole, lobhano nAza kare ane jethI hiMsA thAya tevI vArtA na kathe. 483. AdhAkRta khAvApIvAnuM icche nahi. icchA thAya to paNa te rAkhe nahi. chedAyeluM jAnavara hale che. te pramANe jeno dhanadolatano pravAha apekSA vinA nAza pAme te paNa du:khathI hale che. 484. tuM ekatvanI prArthanA kare, tethI mokSa maLe te jAThuM nathI te samaja. ahIM mokSa sAco hoI, tapasvI krodha ke kaSAyomAM paDe nahi ane satyamAM lIna thAya. 485. strI sAthe maithuna tyAge, parigraha na kare, UMcAnIcA viSayono rakSaka ane tAraka hoya, te bhikSune nizcayathI, zaMkA vinA samAdhi prApta thAya che. 486. rAgano prema na karI, te zaktizALI bhikSu ghAsanI aNIyo bhoMke, jabarI ThaMDI ke garamI, maccharonA daMza, vigere upasargo sahana kare. suvAsa ane durgaMdhane paNa sahe. 487. traNa guptio dhArato samAdhi prApta kare che, kharAba lezyAone tyAgI vicarato rahe. ghara chAde nahi ke chadAve paNa nahi. paNa prajA sAthe saMmizra bhAve varte. 488. A loke je akriyAvAdI che, jyAre bIjA paMthanA pUche tyAre te vairAgyanI vAta kare che. hiMsAthI Asakta, A loke ghaNAya che. te mukti arthe dharmane nathI jANatA. 127
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 489. puDho ya chaMdA iha mANavA u, kiriyAkirINaM ca puDho ya vAyaM / jAyassa bAlassa pakuvva dehaM pavaDatI veramasaMjatassa // 17 // , 490. AukkhayaM ceva abujjhamANe, mamAti se sAhasakAri maMde / aho ya rAto paritappamANe, aTTe sumUDhe ajarAmara vva // 18 // 491. jahAhi vittaM pasavo ya savve, je bAMdhavA je ya pitA ya mittA / lAlappatI so vi ya er3a mohaM, anne jaNA taM si haraMti vittaM // 19 // 492. sIhaM jahA khuddamigA caraMtA, dUre caraMtI parisaMkamANA / evaM tu medhAvi samikkha dhammaM, dUreNa pAvaM parivajjaejjA // 20 // 493. saMbujjhamANe tu Nare matImaM, pAvAto appANa nivaTTaejjA / hiMsappasUtAiM duhAI maMtA, verANubaMdhINi mahatbhayANi // 21 // 494. musaM na bUyA muNi attagAmI, NivvANameyaM kasiNaM samAhiM / sayaM na kujjA na vi kAravejjA, kareMtamannaM pi ya nANujANe // 22 // 495. suddhe siyA jAe na dUsaejjA, amucchite Na ya ajjhovavaNNe / ghitimaM vimukke Na ya pUyaNaTThI, na siloyakAmI ya parivvajjA // 23 // 496. nikkhamma gehAu nirAvakakhI, kAyaM viosajja niyANachiNNe / no jIvitaM no maraNAbhikaMkhI, carejja bhikkhU valayA vimuk // 24 // bemi / // samAhI sammattA / dazamamadhyayanaM samAptam // 128
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 489. judA jAdA matavALA mANaso hoya che. kriyA ane akriyAno pRthakuvAda hoya che. jANe ke navA janmelA bALakano deha kApyo che, tenI mAphaka te asaMyamI mANasonuM vera vadhAre che. 490. hiMsAkhora jIvo sAhaso kare che. te ajJAne, AyuSyano kSaya nathI jANatA. te ekabIjAnI mamatA kare che. dinarAta te saMtApa kare che, jANe ke te ajarAmara che tema mAnI, saMsAramAM bhramaNa kare che. 491. te dhana-dolata, jAnavaro ane sarve tyAgI, bAMdhavo, pitA, mitronA mohamAM paDe che. lalacAya paNa che. tyAre anya mANaso temanuM vitta haraNa kare che. 492. jyAM siMha che, tyAre nAnAM jAnavaro bhayanI zaMkAthI dUra care che. te buddhimAna! te ja pramANe tuM dharmano vicAra kara, ane pApothI dUra thavA teno sarvadA tyAga kare. 493. buddhithI vicAra karI ane tuM pApone AtmAthI dUra karI nivRtta thA. hiMsAthI vera baMdhAya che ane te moTA bhaya upajAve che, tethI hiMsA na kare. 494. AtmArthi, muni khoTuM na bole. pUrepUrI samAdhithI nirvANa maLe che. pote kharAba kare nahi ke karAve nahi. anya karato thAya tene saMmati na Ape. 495. zuddha thaI doSa na kare. adhyAtma meLavavA mUccha na kare. dhRtithI mukta thaI pUjana satkAra icche nahi. Ama muni pravajyA karato thAya. 496, koI jAtanI pote icchA na karI, kAyAno utsarga kare, niyANA chede. jIvana ke maraNanI icchA na kare. bhikSu vaLavAthI mukta thaI vicare. Ama huM kahuM chuM. adhyayana dasamuM samApta thayuM. 129
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11. egArasamaM ajjhayaNaM 'magge' 497. kayare magge akkhAte, mAhaNeNa matImatA / jaM maggaM ujju pAvittA, ohaM tarati duttaraM // 1 // 498. taM maggaM aNuttaraM suddhaM, savvadukkhavimokkhaNaM / jANAsi NaM jahA bhikkhU, taM Ne bUhi mahAmunI // 2 // 499. jar3a Ne kei pucchijjA, devA aduva mANusA / siM tu kataraM maggaM, Aikkhejja kahAhi Ne // 3 // 500. jar3a vo kei pucchijjA, devA aduva mANusA / tesimaM paDisAhejjA, maggasAraM suNeha me // 4 // 501. aNupuvveNa mahAghoraM, kAsaveNa pavediyaM / jamAdAya io puvvaM, samudde va vavahAriNo // 5 // 502. atariMsu taraMtege, tarissaMti aNAgatA / taM soccA paDivakkhAmi, jaMtavo taM suNeha me // 6 // 503. puDhavIjIvA puDho sattA, AujIvA tahA'gaNI / vAujIvA puDho sattA, taNa rukkha sabIyagA // 7 // 504. ahAvarA tasA pANA, evaM chakkAya AhiyA / ittAva tAva jIvakAe, nAvare vijjatI kAe // 8 // 505. savvAhiM aNujuttIhiM, matimaM paDilehiyA / savve akaMtadukkhA ya, ato savve na hiMsayA // 9 // 130
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11. adhyayana agiyAramuM '"mArga'' 497.buddhimAna brAhmaNe kayo mArga bhAkhyo che ? ke te saraLa mArga prApta karI A saMsArano dustara pravAha mANaso tarI jAya che. 498. te sarvazreSTha dharma zuddha hoI sarva duHkhone dUra kare che. he bhikSu! jema te mahAmunie bhAkhyo che, te jANelo mArga temaja mane kahe. 499. jo koI pUche, deva athavA mANasa, tene kayo mArga kahIza ? teja amane kahe. 500. jyAre koI deva athavA mANasa pUche to te mArga sAdhavo kema ? huM te mArga kahuM chuM te sAMbhaLa. 501. pUrvethI ja te mahAghora mArga kAzyapa munie pravegho che. tene prApta ka2vo te jema vepArI samudra kheDe tema, kaThaNa che. 502. bhUtakALe tarI gayA che ane bhaviSyamAM paNa tarI jaze, aMtaramAM je tare che, temane kaheluM, he jIvo ! te mArAthI sAMbhaLo ! 503. pRthvI, pANI, agni ane vAyunA jIvo pRthak pRthak che. vaLI vRkSa, bIja ane ghAsa paNa judA judA jIvo che. 504.te ja pramANe trasajIvo judA judA che. A cha kAya jIvo kahyAM che. ATalAja jIvakAyo che. bIjA koI vidyamAna nathI. 505. sarva yuktio vaDe manamAM te dhArI le. badhA jIvo duHkhathI raDe che mATe te sarve jIvonI hiMsA jarAye na kare. 131
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 506. eyaM khu NANiNo sAraM, jaM na hiMsati kaMcaNaM / ahiMsA samayaM ceva, etAvaMtaM vijANiyA // 10 // 507. uDDuM ahe tiriyaM ca, je kai tasa - thAvarA / savvattha viratiM vijjA, saMti nivvANamAhiyaM // 11 // 508. pabhU dose nirAkiccA, Na virujjhejja keNati maNasA vayasA ceva, kAyasA ceva aMtaso // 12 // 509. saMvuDe se mahApaNe, dhIre dattesaNaM care / esaNAsamie NiccaM, vajjayaMte asaNaM / / 13 / / 510. bhUyAI samAraMbha, samuddissa ya jaM kaDaM / tArisaM tu Na geNhejjA, annaM pANaM susaMjate // 14 // 511. pUtikammaM Na sevejjA, esa dhamme vusImato / jaM kiMci abhikaMkhejjA, savvaso taM Na kappate // 15 // 512. haNaMtaM nANujANejjA, Atagutte jiiMdie / ThANAiM saMti saDDINaM, gAmesu Nagaresu vA // 16 // 513. tahA giraM samAraMbha, asthi puNNaM ti no vade / ahavA Natthi puNNaM ti, evameyaM mahabbhayaM // 17 // 514. dANaTTayAe je pANA, hammaMti tasa - thAvarA / tesiM sArakkhaNaTThAe, tamhA asthi tti No vae // 18 // 515. jesiM taM uvakappeMti, aNNa-pANaM tahAvihaM / tesiM lAbhaMtarAyaM ti, tamhA Natthi tti No vade // 19 // 132
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 506. jJAnIno kahelo sAra Ama che ke koInI paNa nAnI sarakhI hiMsA na kare. ahiMsAno sidhdhAMta ja ahIM varte che te jANa. 507. UMce, nIce ane tiryaka dizAomAM je koI trasa ane sthAvara jIvo che tyAM badhI rIte virati kare. te ja zAMti ane nirvANa che, ema kahyuM che. 508. moTA doSa dUra kare, koIno virodha na kare. A pramANe mana, vacana, kAyA vaDe jIvananA aMta sudhI pALe. 509. te suvratadhArI jJAnI, dhIra thaI ApelI bhikSAno AhAra kare che. nitya eSaNA samiti pALI, icchAo tyAge che. 510. jIvahiMsA karI, uddezathI je karyuM che, tevuM annapANI tuM grahaNa na kare ane saMyamane sArI rIte jALave. 511. vadhu meLavI khAvA pivAnuM na ja kare, A dharmano zreSTha mata che. jarA paNa te mATe meLavavAnuM sarva rIte na ja kahyuM. 512. AtmAnI gupti dhArato jitendriya, haNavA saMmati na Ape, te sthAnanI, gAmanI ke nagaranI zAMti arthe paNa na ja Ape. 513. tyAM zabdo upara kAbu rAkhe ane temAM puNya che ema na kahe, athavA puNya nathI ema kahevuM te ja ghaNuM bhayajanaka che. 514. je mANaso dAna ApavA arthe, trasa sthAvara jIvonI hiMsA kare che temanuM rakSaNa karavA mATe puNya che, tema na kahe. 515. je viSe te vicAre che te jAtanuM anna paNa (hiMsAvALuM) tethI lAbhAMtarAya thAya mATe puNya nathI, tema paNa kahe nahi. 133 -
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 516. je ya dANaM pasaMsaMti, vahamicchaMti pANiNaM / je ya NaM paDisehaMti, vitticcheyaM kareMti te // 20 // 517. duhao vi te Na bhAsaMti, asthi vA natthi vA puNo / AyaM rayassa heccANaM, NivvANaM pAuNaMti te // 21 // 518. NivvANaM paramaM buddhA, NakkhattANa va caMdimA / tamhA sayA jate daMte, nivvANaM saMdhate muNI // 22 // vujjhamANANa pANANaM, kaccaMtANa sakammuNA / AghAti sAhu taM dIvaM, patiDhesA pavuccatI // 23 // 520. Ayagutte sayA daMte, chiNNasoe aNAsave / je dhammaM suddhamakkhAti, paDipuNNamaNelisaM // 24 // 521. tameva avijANaMtA, abuddhA buddhamANiNo / buddhA mo tti ya maNNaMtA, aMtae te samAhie // 25 // 522. te ya bIodagaM ceva, tamuddissA ya jaMkaDaM / bhoccA jhANaM jhiyAyaMti, akhetaNNA asamAhitA // 26 // 523. jahA DhaMkA ya kaMkA ya, kulalA maggukA sihI / macchesaNaM jhiyAyaMti, jhANaM te kalusAdhamaM // 27 // 524. evaM tu samaNA ege, micchaddiTThI aNAriyA / visaesaNaM jhiyAyaMti, kaMkA vA kalusAhamA // 28 // 525. suddhaM maggaM virAhittA, ehamege u dummatI / ummaggagatA dukkhaM, ghaMtamesaMti te tadhA // 29 // 134
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 516. je AvA dAnanI prazaMsA kare che, te jIvahiMsA icche che. je teno virodha kare che, te vRtticcheda kare che. 517. mATe, banne rIte puNya che ke nathI, tema bole nahi. AtmarakSA arthe te tyAge ke jethI nirvANa prApta thAya. 518. jema nakSatromAM caMdra che tema jJAnIo mATe nirvANa zreSTha che. tethI indriyonuM damana karato, muni nirvANa meLave che. 519. karmothI saMsAramAM vahI jatA jIvo mATe, sAdhu pratiSThA rUpe dvIpa che ema kahyuM che. pa20. Atmagupti dhArato, viSayonuM damana kare che, te jJAnI AzravIrahita che. te pUro zuddha dharma kahe che. para1. dharmane na jANatAM te buddha nathI chatAMye potAne buddha mAne che. jJAnI muktine mAne che ane chevaTe te samAdhi meLave che. parara. te na jANatA, bIja ane pANI vApare che. temanA arthe kareluM khAya che ane dhyAna dhare che. te jANakAra nathI ane saMtoSavinAnA che. para3. DhaMka, kaMka, kUtaruM ke bagalo, vicAra sAthe mAchalAM te khAvAM dhyAna dhare che. A jAtanuM dhyAna kharAba kahyuM che te adhama che. pa24. mithyAtvI anArya zramaNa viSanI icchA kare che. tethI te kaMkapakSInI jema adhama hoya che. tenuM dhyAna adhama che. pa25. zuddha mArgane grahaNa karavo e tene mATe durmati che. unmArge jaI te duHkha pAme che. tethI te tyAre ghAtanI icchA kare che. 135
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 526. jahA AsAviNi nAvaM, jAtiaMdhe durUhiyA / icchatI pAramAgaMtuM, aMtarA ya visIyatI // 30 // 527. evaM tu samaNA ege, micchaddiThThI aNAriyA | soyaM kasiNamAvaNNA, AgaMtAro mahabbhayaM // 31 // 528. imaM ca dhammamAdAya, kAsaveNa paveditaM / tare soyaM mahAghoraM, attattAe parivva // 32 // 529. virate gAmadhammehiM, je kei jagatI jagA / tesiM attuvamAyAe, thAmaM kuvvaM parivva // 33 // 530. atimANaM ca mAyaM ca taM pariNNAya paMDite / savvameyaM nirAkiccA, nivvANaM saMdhae muNI // 34 // 531. saMdhate sAhudhammaM ca, pAvaM dhammaM NirAkare / uvadhANavIrie bhikkhU, kohaM mANaM na patthae // 35 // 532. je ya buddhA atikkaMtA, je ya buddhA aNAgatA / saMti tesiM patidvANaM, bhUyANaM jagatI jahA // 36 // 533. aha NaM vatamAvaNNaM, phAsA uccAvayA phuse / Na tesu viNihaNNejjA, vAteNeva mahAgirI // 37 // 534. saMvuDe se mahApaNNe, dhIre dattesaNaM care / nivvuDe kAlamAkaMkhI, evaM kevaliNo mayaM // 38 ||ti bemi / // maggo samatto ekAdazamadhyamanam // 136
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa26. jyAre jharatI nAvamAM AMdhaLo mANasa caDe che ane te pAra javA icche che, paNa te adhavacce DUbI jAya che. , para7. he mithyAtvI anArya zramaNa ! bhaviSyamAM AvatA moTA bhaya vaDe ke saMkaTa vaDe moTo zoka pAmIza. pa28. A dharmano aMgIkAra kare Ama kAzyapa munie kahyuM che. tethI tuM saMsAranA mahAghora pravAhane tarI jaIza. tuM adhyAtma vicarato rahe. pa29. je koI A lokamAM jIve che, te grAmadharmathI virati le. tyAM jAte vicAra karI, jarA paNa thobhavAnuM varja. pa30. paMDita jyAre jANe ke bahu ja mAna ane mAyA thAya che tyAre A saghaLAne tyAga ane muni nirvANa sAMdhe. 531. samyaphadharmathI joDAya ane pApI dharmane choDe. tapanA baLathI muni krodha ane mAnane tyAge. pa32. je buddha thaI gayA che ane bhaviSyamAM thaze, teoe A jagamAM rahetAM jIvomAM zAMti sthApI che ane sthApaze paNa. pa33. have ahIM ja vaMToLiyuM AvyuM che, te ucca ane nIca mANasone (jIvone) aDe che. jema vAyuthI parvata na hale tema tuM tethI haNAya nahi te vicAra. pa34. vIra suvatI muni potAne ApeluM ja khAya. kALanI icchA karI nivRtti le. A che kevaLI bhagavAnano mata. Ama huM kahuM chuM. agiyAramuM adhyayana samApta thayuM.
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12. bArasamaM ajjhayaNaM 'samosaraNaM' 535. cattAri samosaraNANimANi, pAvAduyA jAiM puDho vayaMti / kiriyaM akiriyaM viNayaM ti taiyaM, aNNANamAhaMsu cautthameva // 1 // 536. aNNANiyA tA kusalA visaMtA, asaMthuyANo vitigichtinnnnaa| akoviyA Ahu akoviyAe, aNANuvIyIti musaM vadaMti // 2 // 537. saccaM asaccaM iti ciMtayaMtA, asAhu sAhu tti udAharaMtA / jeme jaNA veNaiyA aNege, puTThA vi bhAvaM viNaiMsu nAma // 3 // 538. aNovasaMkhA iti te udAhu, aDhe sa obhAsati amha evaM / lavAvasaMkI ya aNAgatehi, No kiriyamAhaMsu akiriyaAyA // 4 // 539. sammissabhAvaM sagirA gihIte, se mummaI hoti annaannuvaadii| imaM dupakkhaM imamegapakkhaM, AhaMsu chalAyataNaM ca kammaM // 5 // 540. te evamakkhaMti abujjhamANA, virUvarUvANi akiriyAtA / jamAdidittA bahavo maNUsA, bhamaMti saMsAramaNovataggaM // 6 // 541. NAicco udeti Na atthameti, Na caMdimA vaDhatI hAyatI vA / salilA Na saMdaMti Na vaMti vAyA, vaMjhe Niyate kasiNe hu loe // 7 // 138
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12. adhyayana bAramuM samosaraNa'' 535. cA2 dharmonA prAvAdiko bhegA thaI judI judI vArtAo kare che. te che kriyAvAdI, akriyAvAdI, trIjo vinayavAdI ane cotho ajJAnavAdI. 536. ajJAnavAdI kuzaLa che paNa te zaMkA pAra nathI ane saMsthApita thayA nathI. acatura abhaNa sAthe amAnya anukrama vinAnuM asatya kahe che. 537. te asatyane satya mAne che, ane duSTane sAdhu kahe che. ahIM je vinayavAdI che temane bhAva pUche, to kahe che ke vinaya amAruM nAma che. 538. tAtparya jANyA vinA te kahe che ke artha amArI jema ja dIse che. te bhaviSya vize thoDuMka kahe che. akriyAvAdI kriyA che ema kahetA nathI. 539. potAnuM kahevuM mizra bhAvayukta hoya che. ajJAnavAdI kazuM bolatA nathI. Ama bIjo pakSa e ja teno pakSa che. te ThagArA jevI vAta kare che. 540. akriyAvAdI judA judA prakAranI vAto ajJAnathI kare che. ghaNAe mANaso te pahelAthI laI A saMsAre upatarkathI bhamyA kare che. 541. sUraja Ugato nathI ane Athamato paNa nathI. caMdramA vadhato nathI ke ghaTato nathI. pANI halatuM nathI, pavana phUMkAto nathI. A sarve dhruva jagata vAMjhaNuM che. -139
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 542. jahA ya aMdhe saha jotiNA vi, rUvAiMNo passati hINanete / saMtaM pi te evamakiriyaAtA, kiriyaMNa passaMti niruddhapaNNA // 8 // 543. saMvaccharaM suviNaM lakkhaNaM ca, nimittaM dehaM uppAiyaM ca / aTuMgametaM bahave ahittA, logaMsi jANaMti aNAgatAiM // 9 // 544. keI nimittA tahiyA bhavaMti, kesiMci taM vippaDieti NANaM / te vijjabhAvaM aNahijjamANA, Ahesu vijjApalimokkhameva // 10 // 545. te evamakkhaMti samecca logaM, tahA tahA samaNA mAhaNA ya / sayaMkaDaM NaNNakaDaM ca dukkhaM, Ahesu vijjAcaraNaM __pamokkhaM // 11 // 546. te cakkhu logaMsiha NAyagA tu, maggA'NubhAsaMti hitaM payANaM / tahA tahA sAsayamAhu loe, jaMsI payA mANava! saMpagADhA // 12 // 547. je rakkhasAyA jamaloiyAyA, je yA surA gaMdhavvA ya kAyA / AgAsagAmI ya puDhosiyA ya, puNo puNo vippariyAsuveti // 13 // 548. jamAhu ohaM salilaM apAragaM, jANAhi NaM bhavagahaNaM dumokkhaM / jaMsI visannA visayaMgaNAhiM, duhato vi loyaM aNusaMcaraMti // 14 // 549. Na kammuNA kamma khaveMti bAlA, akammuNA ukamma khati dhIrA / medhAviNo lobhamayAvatItA, saMtosiNo No pakareMti pAvaM // 15 // 140
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 542. AMdhaLo netra na hovAthI kazAne paNa joI na zake. akriyAvAdI paNa A ja rIte kriyA che chatAM te virUddha prajJAthI jotA nathI. 543. jyotiSI sapanAM, lakSaNo, nimitto, zarIranAM cinho, utpAto vagere ATha jAtanI vidyAo, ghaNI bhaNI karI lokonuM bhaviSya jANe che ane kahe che. 544. keTalAka nimitto sAcAM paDe che tyAre bIjAM sAcAM paDatAM nathI te jANa. te vidyA bhaNatA, jANakAranI jema mokSe javAnI vAto kare che. 545. te loko pAse Ama kahe che. zramaNa brAhmaNa sAcA che. jAte duHkha kareluM hoya na ke bIjAe. vidyAnuM AcaraNa karI mokSa maLe che, ema te kahe che. 546. ahIM te lokonAM cahyuM che ane nAyaka paNa che. hitakara mArga viSe te pravede che. A loka zAzvata che ane te sAcuM che ema kahe che. temanAM caraNo pAse agAdha mANasa vase che. 547. rAkSasonA AtmA, yamalokanA AtmAo, devo, asuronAM zarIro ane AkAzamAM pharatAM ema judA judA AtmAo che ane te viparIta thaI Upaje che. 548. apArapANInA pravAha jevo saMsAra che te jANa ane temAM bhavagrahaNa karI mokSa pAmavo muzkela che. ahIM kAmI strIo duHkhI thAya che, te pharIpharI A jagamAM saMcAra kare che. 549. mUDha, karmathI karma na khapAvI zake, dhIra puruSa, akarmathI karma khapAve che. DAhyA puruSo lobhano mela dUra kare che. saMtoSathI te zuddha thAya che. 141
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 550. te tIta-uppaNNa-maNAgatAiM, logassa jANaMti thaagtaaii| NetAro aNNesi aNaNNaNeyA, buddhA hu te aMtakaDA bhavaMti // 16 // 551. teNeva kuvvaMti Na kAraveMti, bhUtAbhisaMkAe duguNchmaannaa| sayA jatA vippaNamaMti dhIrA, viNNattidhI(vI)rA ya bhavaMti ___ ege // 17 // 552. Dahare ya pANe vuDDe ya pANe, te Atato pAsati svvloe| uvehatI logamiNaM mahataM, buddha'ppamattesu parivvaejjA // 18 // 553. je Atato parato yAviNaccA, alamappaNo hoti alaM paresiM / taM jotibhUtaM ca satA(satatA?)''vasejjA, je pAdukujjA aNuvIyi dhammaM // 19 // 554. attANa jo jANati jo ya logaM, AgaiMca jo jaanni'nnaagiNc| jo sAsayaM jANai asAsayaM ca, jAtI maraNaMca jaNovavAtaM // 20 // 555. aho vi sattANa viuTTaNaMca, jo AsavaM jANati saMvaraM ca / dukkhaM ca jo jANati nijjaraM ca, ___ so bhAsitumarihati kiriyavAdaM // 21 // 556. saddesu rUvesu asajjamANe, gaMdhesu rasesu adussamANe / No jIviyaM No maraNAbhikaMkhI, AdANagutte valayAvimukke // 22 // tti bemi // ||smosrnnN sammattaM / dvAdazamadhyayanaM samAptam // 142
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 550 tathAgata bhUta, vartamAna ane bhaviSyakALanA A lokane jANe che. te bIjAo mATe ananya netA che. jJAnI jIvanano aMta karatA thAya che. 551. te karmo karatA ke karAvatA nathI. hiMsAnI zaMkAe aNagamo kare che. sadAye dhIro yatnopUrvaka pranamana kare che, koI vijJaptithI dhIra thAya che. papara. A sarva loke te, jAvAna ane vRddha mANasone potAnA samAna gaNe che. te A moTA lokanI upekSA kare che. jJAnI apramatta thaI vicare che. papa3. je potAne ane bIjAne paNa jANe che, te potAnA ane bIjAnA mATe pUrA che, tevA divyajJAnI pAse sadAye AvI vase, te kramathI dharma prakAze che. 554. je potAne jANe che te jagatane jANe che. je A bhava jANe che te parabhava paNa jANe che. je zAzvatane jANe che te azAzvatane paNa jANe che. te janma, maraNa ane lokamAM utpAto thAya, te paNa jANe che. papapa. je nIce hoI UThavAnuM jANe che, te Azrava ane saMvarane jANe che. je duHkhane jANe che te nirjarAne paNa jANe che. te kriyAvAda kahevA yogya che. 556. zabdo ane rUpo mATe te taiyAra nathI. te gaMdha ane rasamAM na mAne. jIvana ke maraNanI icchA na kare. je karma meLavavAthI dUra che te pharI saMsAramAM vaLavAthI mukta che. Ama huM kahuM chuM. bAramuM adhyayana samApta thayuM. - 143
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13. terasamaM ajjhayaNaM 'AhattahiyaM' 557. AhattahiyaM tu paveyaissaM, nANappakAraM purisassa jAtaM / satoya dhammaM asato ya sIlaM, saMtiM asaMtiM karissAmi pAuM // 1 // 558. aho ya rAto ya samuTThitehiM, tahAgatehiM paDilabbha dhammaM / samAhimAghAtamajhosayaMtA, satthArameva pharusaM vayaMti // 2 // 559. visohiyaM te aNukAhayaMte, je AtabhAveNa viyAgarejjA / aTThANie hoti bahUguNANaM, je NANasaMkAe musaM vadejjA // 3 // 560. je yAvi puThThA paliuMcayaMti, AdANamaTTaM khalu vaMcayaMti / asAhuNo te iha sAdhumANI, mAyaNNi esiMti aNaMtaghaMtaM // 4 // 561. je kohaNe hoti jagadRbhAsI, viosiyaM je u udIraejjA / aMdhe va se daMDapahaM gahAya, aviosie ghAsati pAvakammI // 5 // 562. je viggahIe annAyabhAsI, na se same hoti ajhaMjhapatte / ovAyakArI ya hirImaNe ya, egaMtadiTThI ya amAirUve // 6 // 563. se pesale suhume purisajAte, jaccaNNie ceva suujjuyAre / bahuM pi aNusAsite je tahaccA, same hu se hoti ajhaMjhapatte // 7 // 564. je Avi appaM vasumaM ti maMtA, saMkhAya vAdaM apariccha kujjA / taveNa vA haM sahite tti maMtA, aNNaM jaNaM passati biMbabhUtaM // 8 // 565. egaMtakUDeNa tu se paleti, Na vijjatI moNapadaMsi gote / je mANaNaNa viukkasejjA, vasumaNNatareNa abujjhamANe // 9 // 144
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13. adhyayana teramuM "satya kathana" 557. huM ahIM satya kathana prakAzamAM lAvIza. aneka jAtanA puruSo Upaje che. koI dharmavAna to koI kuzIla, huM azAMtinI pharIthI sarvatra zAMti karIza. 558. dharma jANavA ane pAmavA tathAgata samIpe dinarAta rahe che te samAdhi bhaMga karAvatA ke karatA harSa pAmatA nathI paNa zastranI jema tIvra bole che. 559. zodhana kareluM te kahe che, te bIjAne AtmabhAvathI jAgrata kare che. AvA | guNo dhAratAM je zaMkAyukta thaI jJAnane khoTI rIte kahe che, te asthAne che. pa60. je puSTa che, te dekhAya te UMcakI jAya che ane levA arthe Thage che. te duSTa potAne sajjana mAne che. ThagAro anaMta ghAta icche che. pa61. je krodhathI jagano uddeza kahe che te doSavALuM kahe che. jema koI AMdhaLo khoTo (avaLo) mArga le che, te potAnA doSavALAM karma karI ghasAya che. pa6ra. je jhaghaDAkhora aNajANyuM bole che te zAMti maLe sarakho na thAya. te nIce paDato, zarame bharAya che. tenI eka ja daSTi te mApa vagaranI che. 563. te kuzaLa paNa nAno puruSa hoya che, je saraLa rIte gujarANa meLave che. tene ghaNuM sAcuM kahyA pachI, zikhAmaNa Ape tyAre zAMta thaI jAya che. pa64. je potAne zrImaMta mAne che, vAdane jANI karI na jovAya tema kare che. tapane te hitakara mAne che, anya jIvone te biMbanI jema jove che. 565. te kharAba kUDakapaTathI pralipta thayo che, gotramAM mauna dhArato nathI. je garvanAza thAya tyAre utkarSa pAme che, te dhanane anya rIte jANato nathI. 145
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 566. je mAhaNe jAtie khattie vA, taha uggaputte taha lecchatI vA / je pavvaite paradattabhoI, gotte Na je thabbhati mANabaddhe // 10 // 567. Na tassa jAtI va kulaM va tANaM, NaNNattha vijjA-caraNaM suciNNaM / Nikkhamma je sevati'gArikammaM, Na se pArae hoti __ vimoyaNAe // 11 // 568. NikkiMcaNe bhikkhU sulUhajIvI, je gAravaM hoti siloygaamii| AjIvameyaM tu abujjhamANe, puNo puNo vippariyAsuveti // 12 // 569. je bhAsavaM bhikkhu susAdhuvAdI, paDihANavaM hoti visArae ya / AgADhapaNNe suvibhAvitappA, aNNaM jaNaM paNNasA paribhavejjA // 13 // 570. evaMNa se hoti samAhipatte, je paNNasA bhikkhu viukkasejjA / ahavA vi je lAbhamayAvalitte, aNNaM jaNaM khisati bAlapaNNe // 14 // 571. paNNAmayaM ceva tavomayaM ca, NiNNAmae goyamayaM ca bhikkhU / AjIvagaM ceva cautthamAhu, se paMDite uttamapoggale se // 15 // 572. etAI madAI vigiMca dhIre, Na tANi sevaMti sudhIradhammA / te savvagottAvagatA mahesI, uccaM agottaM ca gatiM vayaMti // 16 // 573. bhikkhU muyaccA taha diTThadhamme, gAmaM ca(va?)NagaraM ca(va?) __annuppvissaa| se esaNaM jANamaNesaNaMca, aNNassa pANassa aNANugiddhe // 17 // 146
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa66. je jAtithI brAhmaNa ke kSatriya che, vaLI ugraputra ke lacchavI hoya, je pravajyA laI bIjAe ApeluM khAya che, te gotramAM garvane laI thobhato nathI. pa67. tene jAti ke kuLa rakSaNa na kare, koI paNa arthe vidyAnuM AcaraNa lAMbuM Take nahi. je gRhasthI kAma kare che te mukti mATe pAra thAya nahi. pa68. te akiMcana bhikSuyogya paNa rukSa khAI jIve che. te gaurava mATe stuti icche che. AkhI jiMdagI sudhI ajJAnathI yukta rahe che ane tethI te viparyAsa vAraMvAra upajAve che. 569. je sajjananI jema bole che. te vAda karI vizArada thAya che. tenuM jJAna agAdha hoI te sAro bhAvayukta thAya che. te anya jaNone temanA jJAnane bAliza mAnI parAjita kare che. 570. AthI tene samAdhi prApta na thAya, jyAre jJAnanA ghamaMDathI potAno utkarSa kare che. athavA jo te lobhanA melathI lIMpAya che to te anya jaNone temanA thoDA jJAna mATe khIjave che. 571. jJAnano mada, tapano mada, nAmano mada, gotranA madavALo bhikSu te tyAge. AjIva cothA vate rahe che. te paMDita uttama zarIrI che. 572. A sarve madano, dhIra puruSa tyAga kare, dharmasthita muni te naja seve. A sarva gotro upara thayelA maharSi, te sarvene jANI, te agotrane ucca gati mAne che ane tema ja kahe che. 573. jyAre bhikSu gAma ke nagare praveze tyAM dekhAtA dharmane arthe te mRtyu thayAnI jema varte. te eSaNAne aneSaNA kare vaLI anna pANI mATe gRddhi na kare. 147
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 574 aratiM ratiM ca abhibhUya bhikkhU, bahUjaNe vA taha egacArI / etamoNeNa viyAgarejjA, egassa jaMto gatirAgatI ya // 18 // 575. sayaM sameccA aduvA vi soccA, bhAsejja dhammaM hitadaM payANaM / je garahiyA saNiyANappaogA, Na tANi sevaMti sudhIradhammA // 19 // 576. kesiMci takkAi abujjha bhAvaM, khuDuM pi gacchejja asaddahANe / Ayussa kAlAtiyAraM vaghAtaM, laddhANumANe ya paresu aTThe // 20 // 577. kammaM ca chaMdaM ca viviMca dhIre, viNaejja u savvato AyabhAvaM / rUvehiM luppaMti bhayAvahehiM, vijjaM gahAya tasathAvarehiM // 21 // 578. na pUyaNaM ceva siloyakAmI, piyamappiyaM kassati No kahejjA / savve aNaTTe parivajjayaMte, aNAule yA akasAi bhikkhU // 22 // 579. AhattahiyaM samupehamANe savvehiM pANehiM nihAya daMDaM / no jIviyaM no maraNAbhikaMkhI, parivvajjA valayAvimukke // 23 // // AhattahitaM sammattaM / trayodazamadhyayanam // 148
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa74. zreSTha bhilu rAgane dUra kare. bahujanomAM ekalavihArI thAya. zreSTha mauna dhArI jAgrati kare. jIvane eka ja gati maLaze, te jANe. pa75. potAno jANelo ke sAMbhaLelo dharma, je hitakara che, te kahe. je niyANAyukta prayogo che, te dharmadhIra sevatA nathI. pa76. koI na samajAto bhAva hoya teno tarka karI, kSudra paNa zraddhA karato nathI. AyuSyano kALa TUMko thAya che ema jANe tyAre tenuM anumAna bIje arthe kare. pa77.dhIra mANasa karma ane chaMdane jANe. sarva rIte AtmabhAva badheya lAve. jIvonA potAnAM rUpano, bhayathI nAza thAya che te trasa sthAvara jIvothI zIkhe. 578. bhikSu pUjana, satkAranI icchA na kare, kazAne paNa priya ke apriya ema kahe nahi. artha vagaranuM saghaLuM varpa kare. bhikSu anAkula ane akaSAI thAya. 579. kahelA satyane sArI rIte joI ane jANI sarva prANIonI hiMsA na kare ke zikSA na de. jIvavA ke maraNanI icchA na kare. te pharI A saMsAre vaLavAnuM choDI mukta thAya tema vicAre, ane pravajyA kare. Ama huM kahuM chuM. adhyayana teramuM samApta thayuM. 149.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14. cauddasamaM ajjhayaNaM 'gaMtho' 580. gaMthaM vihAya iha sikkhamANo, uTThAya subaMbhaceraM vasejjA / ovAyakArI viNayaM susikkhe, je chee vippamAdaM nakujjA // 1 // 581. jahA diyApotamapattajAtaM, sAvAsagA paviDaM maNNamANaM / tamacAiyaM taruNamapattajAtaM, DhaMkAdi avvattagamaM harejjA // 2 // 582. evaM tu sehaM pi apuTThadhammaM, nissAriyaM vusimaM maNNamANA / diyassa chAvaM va apatajAtaM, hariMsu NaM pAvadhammA aNege // 3 // 583. osANamicche maNue samAhiM, aNosite NaMtakare ti NaccA / obhAsamANo daviyassa vitaM, Na Nikkase bahitA AsupaNe // 4 // 584. je ThANao yA sayaNAsaNe yA, parakkame yAvi susAdhujutte / samitIsu guttIsu ya AyapaNNe, viyAgareMte ya puDho vadejjA // 5 // 585. saddANi soccA adu bheravANi, aNAsave tesu parivvajjA / niddaM ca bhikkhU na pamAya kujjA, kahaMkahaM pI vitigicchati // 6 // 586. DahareNa vuDDheNa'NusAsite U, rAtiNieNAvi samavvaeNaM / sammaM tagaM thirato NAbhigacche, NijjaMtae vA vi apArae se // 7 // 150
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14. adhyayana caudamuM ''graMtha'' 580. graMthane choDI zIkha, ahIMja jAgrati karavA sAruM brahmacarya pALe. lokavAdane sArI rIte jANe ane tene dUra karavA pramAda na kare. 581. jyAM paMkhInuM pIluM pAMkha vinAnuM janme, tyAM UDavA arthe game tema avAja kare che. tyAre tene pAMkho vinAnuM jANI avyakta rIte DhaMka jevA pakSIo tene harI jAya che. 582. bhale tane pa2paMtha game, tuM te vize manamANyo chUTathI bole che. jema pakSInuM pIluM pAMkha vagaranuM hoya tene pApIo harI jAya tema tane mithyAtvIo harI jaze. 583. baLavA sivAya aMta nathI te jANI mANasa samAdhithI aMta karavA mAMge che. dayAyukta vRttano sAkSAtkAra karato te AzuprajJathI dUra nathI javA mAMgato. 584. je sArA sajjana sAthe potAnA sthAne ke zayanAsane parAkramI kRtyo kare che, te samiti pALato, guptio dhArato, AtmaprajJAthI jAgRti karavA juduM jAduM bole che. 585. bhayaMka2 zabdo sAMbhaLe chatAM tenAthI na Dage ane pApa vinAno thaI pravajyA kare. UMghamAM bhikSu pramAda na kare vaLI kema kema kahI pRcchA na kare. 586. nAnA ke moTA vaDe, ke samAna uMmaranA gurU vaDe, zikSaNa apAya tyAre samatAthI tyAM ja sthira thAya, te choDI jAya nahi. vaLI jo te pUruM na thayeluM hoya, chatAMya tyAMthI kyAMya jAya nahi, choDe nahi. sthira thaI rahe. 151
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 587. viuTThiteNaM samayANusaTTe, DahareNa vuDDheNa va cotite tu / accuTThitAe ghaDadAsie vA, agAriNaM vA samayANusaTTe // 8 // 588 . Na tesu kujjhe Na ya pavvajjA, Na yAvi kiMci pharusaM vadejjA / tahA karissaM ti paDissuNejjA, seyaM khu meyaM Na pamAda kujjA // 9 // 589. varNasi mUDhassa jahA amUDhA, maggANusAsaMti hitaM payANaM / teNAvi majjhaM iNameva seyaM, jaM me buhA samma'NusAsayaMti // 10 // 590. aha teNa mUDheNa amUDhagassa, kAyavva pUyA savisesajuttA / etovamaM tattha udAhu vIre, aNugamma atthaM uvaNeti sammaM // 11 // 591. yA jahA aMdhakAraMsi rAo, maggaM Na jANAi apassamANe / se sUriyasa abbhuggameNaM, maggaM vijANAti pagAsiyaMsi // 12 // 592 evaM tu sehe vi apuTThadhamme, dhammaM na jANAti abujjhamANe / se kovie jiNavayaNeNa pacchA, sUrodae pAsati cakkhuNeva // 13 // 593 . uDDuM ahe ya tiriyaM disAsu, tasA ya je thAvara je ya pANA / sayA jate tesu parivvajjA, maNappadosaM avikaMpamANe // 14 // 594. kAleNa pucche samiyaM payAsu, AikkhamANo daviyassa vittaM / taM soyakArI ya puDho pavese, saMkhA imaM kevaliyaM samAhiM // 15 // 595. assiM suThiccA tiviheNa tAyI, etesu yA saMti nirohamAhu / te evamakkhaMti tilogadaMsI, Na bhujjametaM ti pamAyasaMgaM // 16 // 152
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 587. jyAre jAvAna ke vRddha dharmanuM zikSaNa bhaNavA prere tyAre tyAMthI UThI jAya nahi, jema gharanI dAsI ghaNI ja gusse bharAya paNa ghara choDI jAya nahi tema te tyAMthI jAya nahi. 588. mATe tuM krodha na kare ke tyAMthI na cAlI jAya, vaLI jarApaNa udhdhata bole nahi ke kharAba zabdothI javAba na Ape. temanI AjJA dhArI te ja pramANe varte. bhUla karavA karatAM A zreSTha che. 589. vanamAM DAhyA mANasane mUDha mANasa hitakara mArga kahe che tethI A mArA mATe zreyaskara che. jyAre mane vidvAna, dharmanuM zIkhavADe che, te mArA hitamAM che. 590. have te mUDha mANasanI DAhyA mANase kAyAthI pUjA karavI ane tyAM te vizeSa rIte karavI ghaTe. A upamA kahI bhagavAna mahAvIre kahyuM che ke sidhdhAMta meLavavA arthane jANI le. . 591. jyAre aMdhArAmAM jatAM rAtanA mArga dekhAya nahi, pachI jyAre sUraja Uge te ja mArge prakAza thavAthI sAruM dekhAya che. 592. bhale tane parapaMtha game paNa ajJAnathI dharma jANe nahi. jyAre jJAnI jinanAM vacanothIsUryodayanI jema AMkhothI spaSTa dekhe tema sAruM ane spaSTa dharmajJAna thAya te dekhe. 593. UMce, nIce ane tirya dizAomAM je koI trasa ane sthAvara jIvo che. sadAya temanI yatanA kare ane manane doSa na lagADI ke dhrujAvI, pravajyA kare. 594. kevaLInI samAdhi jANI, yogya kALe prajAne pUche. dravelA mANasanuM vRtta joI, te sAMbhaLavA jAdA judA zrotAo praveza kare che. 595. ahIM sthiratAthI rahI traNa rIte rakSaNa Ape che. Ane zAMtino nirodha kahe che. traNa lokane jonArA kahe che ke Ano upayoga pramAdathI na kare. 153
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 596. Nisamma se bhikkhusamIhama, paDibhANavaM hoti visArate yA / AyANamaTThI vodANa moNaM, uvecca suddheNa uveti mokkhaM // 17 // 597. saMkhAya dhammaM ca viyAgareMti, buddhA hu te aMtakarA bhavaMti / te pAragA doNha vi moyaNAe, saMsodhitaM paNhamudAharaMti // 18 // 598. no chAdate no vi ya lUsaejjA, mANaM Na sevejja pagAsaNaM c|| Na yAvi paNNe parihAsa kujjA, Na yA''sisAvAda viyAgarejjA // 19 // 599. bhUtAbhisaMkAe duguMchamANo, Na Nivvahe maMtapadeNa gottaM / NakiMci micche maNuo payAsu, asAhudhammANiNa saMvadejjA // 20 // 600. hAsaM pi No saMdhaye pAvadhamme, oe tahiyaM pharusaM viyANe / no tucchae no va vikaMthatijjA, aNAile yA akasAi __ bhikkhU // 21 // 601. saMkejja yA'saMkitabhAva bhikkhU, vibhajjavAdaM ca viyAgarejjA / bhAsAdugaM dhamma samuDhitehiM, viyAgarejjA samayA supaNNe // 22 // 602. aNugacchamANe vitahaM bhijANe, tahA tahA sAhu akakkaseNaM / Na katthatI bhAsa vihiMsaejjA, niruddhagaMvA vi nadIhaejjA // 23 // 603. samAlavejjA paDipuNNabhAsI, nisAmiyA samiyA atttthdNsii| ANAe suddhaM vayaNaM bhiuMje, bhisaMdhae pAvavivega bhikkhU // 24 // 154
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa96, tyAga arthe te bhikSu zAMta rahe che, potAnA teja vaDe te vizArada thAya che. AtmArthI thaI mauna pALe che. zuddha thaI mokSe jAya che. 597. dharmane jANI jAgrati kare che. jJAnI hoya te aMta karatA thAya che. te saMzodhana karI praznono javAba de che, te banne karmanAza karI mukta thavA ane saMsAra pAra thavA mAMge che. pa98. te ghara chAje nahi ke koIne IjA paNa na kare. mAna ane kIrtine icche nahi. te potAnA jJAna vaDe koInI mazkarI na kare, vaLI koIne AzIrvAda ApI jAgrati kare nahi. 599. jarA paNa hiMsAnI zaMkAthI tene aNagamo thAya che, te potAnA gotranuM jIvananirvAha maMtrothI kare nahi, prajA pAsethI te jarA paNa icche nahi, mithyAtvI dharmo vize kazuMye na kahe. 600. mithyAtvIonA hasavAmAM saMdhAya nahi. nIca paNa sAcuM ane karkaza paNa jANI le. koIne halako mAne ke kare paNa nahi. bhikSu AkuLa na thAya ane kaSAyothI dUra rahe. 601. bhikSu zaMkA vinAnA bhAvamAM zaMkA kare. te bolavAmAM syAdvAdano upayoga kare. dharmamAM sthira rahI be jAtanI bhASAno paNa upayoga kare. potAnI hoMziyArI ane jJAnathI jAgrati ANe. 602. samaya jAya tema asatyane paNa jANe. sAcuM sAcuM che ema karkaza thaI na bole. hiMsAnI vArtA na kare. niruda hoya tene laMbAve nahi. 603. samitio pALI zAMta thaI arthayukta ane paripUrNa rIte sidhdhAMtanuM kahe. AjJA zuddha vacane kare, bhikSu pApano vivekathI vicAra kare ane te dUra kare. 155
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 604. ahAbuiyAI susikkhaejjA, jaejja yA NAtivelaM vdejjaa| se didvimaM didviNa lUsaejjA, se jANati bhAsiuM taM samAhiM // 25 // 605. alUsae No pacchaNNabhAsI, No suttamatthaM ca karejja taaii| satthArabhattI aNuvIti vAyaM, suyaM ca sammaM paDivAtaejjA // 26 // 606. se suddhasutte uvahANavaM ca, dhammaM ca je viMdati tattha tattha / Adejjavakke kusale viyatte, se arihati bhAsiuM taM samAhiM // 27 // ti bemi / ||cturdshmdhymnN samAptam // 156
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 604. sArI rIte yogya rIte, bole ane zIkhavADe paNa. bahu na bolavA yatanA kare. te dRSTimAM potAnI daSTine hAni kare nahi. te bhikSu samAdhine jANI tene kahevA samartha che. 605. jethI duHkha thAya tevuM pITha pAchaLa na bole, rakSaNahAra sUtrArtha kare nahi. zAstra ane zruta bhaktithI kramavAra bole, te rIte ja zrata ane samyakatvanuM pratipAdana kare. 606. te sUtrone zuddha rIte jANe che, tapa kare che, te dharmopadeza sAcI rIte de che. te zreSTha vaktA kuzaLa che ane jAdo tarI Ave che. tevo muni samAdhi vize bolavA pAtra che. Ama huM kahuM chuM. adhyayana caudamuM samApta thayuM. 157
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15. paNNarasamaM ajjhayaNaM 'jamatItaM' 607. jamatItaM paDuppaNNaM, AgamissaM ca NAyago / savvaM maNNati taM tAtI, daMsaNAvaraNaMtae // 1 // 608. aMtae vitigichAe, se jANati aNelisaM / aNelisassa akkhAyA, Na se hoti tarhi tahiM // 2 // 609. tahiM tahiM suyakkhAyaM, se ya sacce suyAhie / sadA sacceNa saMpaNNe, mettiM bhUtehiM kappate // 3 // 610. bhUtehiM na virujjhejjA, esa dhamme vusImao / vusImaM jagaM pariNNAya, assiM jIvitabhAvaNA // 4 // 611. bhAvaNAjogasuddhappA, jale NAvA va AhiyA / nAvA va tIrasaMpattA, savvadukkhA tiuTTati // 5 // 612. tiuTTati tu medhAvI, jANaM logaMsi pAvagaM / tiuTuMti pAvakammANi, navaM kammamakuvvao // 6 // 613. akuvvato NavaM natthi, kammaM nAma vijANai / vinAya se mahAvIre, jeNa jAti Na mijjatI // 7 // 614. na mijjati mahAvIre, jassa natthi purekaDaM / vAU va jAlamacceti, piyA logaMsi ithio // 8 // 615. ithio je Na sevaMti, AdimokkhA hu te jaNA / te jaNA baMdhaNummukkA, nAvakaMkhaMti jIvitaM // 9 // 158
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15. adhyayana paMdaramuM "jamatIta" 607. bhUtakALanA, vartamAnakALanA ane bhaviSyanA nAyako jyAre darzanAvaraNI karmo nAza thAya tyAre te saghaLA rakSaNakartA manAya che. * ** 608. jyAre sarva zaMkA nAza pAme tyAre te pUrepUruM jANe che. paripUrNa jJAnI jyAM tyAM thAya nahi ema kaheluM che. te yathAtathya che. 609. je satya zrutane bhAkhe che te ja sAcuM zruta kahe che. te satyathI sadApUrNa che, sarva sAthe maitrI vicAravI yogya che. 610. koI paNa jIvano virodha karavo nahi ema zAstramAM kahyuM che te zreSTha mata che. A jagane zreSTha rIte jovAnI A dareka jIvanI bhAvanA che. 611. bhAva ane yogathI zuddha AtmA, te jaLamAM nAvanI jema kahyo che. nAvathI tIra prApta thAya che tema sarva duHkho tUTe che. 612. vidvAna potAnAM karmo ane pApone jANI toDe che. pApa karmo te toDe che ane navAM karmo karato nathI. 613. te navAM karmo karato nathI, nAma karma paNa na kare. bhagavAna vIre te jANI lIdhuM che, temane janma ane mRtyu nathI. 614. mahAvIrane mRtyu nathI, temane pUrvenA karmo ja rahyAM nathI. vAyu vALAne arce che tema strIyo A loka priya che. 615. je strIone seve nahi te loko prathama mokSe jAya che. te loko baMdhanothI mukta che ane jIvavA icchA nathI karatA. 159 - -
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 616. jIvitaM piTThato kiccA, aMtaM pArvati kammuNA / kammuNA saMmuhIbhUyA, je maggamaNusAsati // 10 // 617. aNusAsaNaM puDho pANe, vasumaM pUyaNAsate / aNAsate jate daMte, daDhe ArayamehuNe // 11 // 618. NIvAre ya na lIejjA, chinnasote aNAile / aNAile sayA daMte, saMdhi pate aNelisaM // 12 // 619. aNelisassa khetaNNe, Na virujjhejja keNai / maNasA vayasA ceva, kAyasA ceva cakkhumaM // 13 // 620. se hu cakkhU maNussANaM, je kaMkhAe tu aMtae / aMteNa khuro vahatI, cakkaM aMteNa loTTati // 14 // 621. aMtANi dhIrA sevaMti, teNa aMtakarA ihaM / iha mANussae ThANe, dhammamArAhiuM NarA // 15 // 622. niTThitaThThA va devA vA, uttarIe imaM sutaM / sutaM ca metamegesiM, amaNussesu No tahA // 16 // 623. aMtaM kareMti dukkhANaM, ihamegesi AhitaM / AghAyaM puNa egesiM, dullubhe'yaM samussae // 17 // 624. ito viddhaMsamANassa, puNo saMbohi dullabhA / dullabhA u tahaccA NaM, je dhammaTTha viyAgare // 18 // 625. je dhammaM suddhamakkhaMti, paDipuNNamaNelisaM / aNelisassa jaM ThANaM, tassa jammakA kuto // 19 // 160
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 616. jIvanane pITha batAvI, karmano nAza kare che. je mArgane zikhavADe che te karmono sAmano kare che. 617. jAdA jAdA mANasone dharmanI dezanA ApI A loke pUjananI AzA kare che. te AzA vinAnI yatanA kare che, zAMta thAya che, te draDha thaI maithuna sevavuM baMdha kare che. 618. nivArane na le. jJAnI ke je anAkuLa che, pavitra che, te sadA zAMta hoya che. te pUrepUrI siddhi meLave che. 619. te saMpUrNa jJAnI kuzaLa hoya che, te kazAno paNa virodha mana, vacana ane kAyAthI ane AMkhothI joI, karI na zake. 620. te A loke mANasonAM cakSu jevA che. je aMtanI icchA kare che. aMtathI ja chUro vadha kare che. cAka paNa aMtathI ja goLa goLa pherave che (phare che). 621. dhIra puruSa aMtane seve che. tethI ja te aMtakara thAya che. A loke mANaso dharmanuM ArAdhana kare che. 622. te devanI jema nizcita arthe dekhAya che. meM chelle chelle Ama sAMbhaLyuM che. meM A eka ja sAMbhaLyuM che ke amanuSya mATe te sAcuM nathI. 623. te duHkhano aMta kare che ema kahe che. vaLI ema kahe che ke ahIMthI ucca gatie javAnuM durlabha che. 624. ahIMnAza karanArane pharI samyakatva prApti durlabha che tema ja tyAM sAcA dharma jAgrati karanArA maLavA paNa muzkela che. 625. je zuddha dharmane pUrepUro akhaMDa kahe che te akhaMDa jJAnIne je sthAna che tene punarjanma kyAMthI hoya? 161
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 626. kuto katAI medhAvI, uppajjaMti tahAgatA / tahAgatA ya apaDiNNA, cakkhU logassa'NuttarA // 20 // 627. aNuttare ya ThANe se, kAsaveNa pavedite / jaM kiccA NivvuDA ege, niTTaM pAvaMti paMDiyA // 21 // 628. paMDie vIriyaM laddhuM, nigghAyAya pavattagaM / dhuNe puvvakaDaM kammaM navaM cAvi na kuvvati // 22 // 629. na kuvvatI mahAvIre, aNupuvvakaDaM rayaM / rayasA saMmuhIbhUte, kammaM heccANa jaM mataM // 23 // 630. jaM mataM savvasAhUNaM, taM mayaM sallakattaNaM / sAhaittANa taM tiNNA, devA vA abhavisu te // 24 // 631. abhavisu purA vIrA, AgamissA vi suvvatA / duNNibohassa maggassa, aMtaM pAdukarA tiNNa // 25 // tti bemi // ||jmtii(tN) sammattaM paJcadazamadhyayanam // 162
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 626. kyAM ane keTalA buddhimAna tathAgata rUpe Upaje che? tathAgata apratijJa che te lokonAM zreSTha netra jevAM che. 627. je sthAna vize kAzyapa munie kahyuM che te sthAnasarva zreSTha che. paMDito te kRtyo karavAM nivRtta thAya che ane te cokkasa meLave che. 628. paMDita potAnI zaktithI pravartatAM karmono nAza kare che. pachI te pUrve karelAM karmo te dhoI nAkhe che. navAM karmo te karatAM nathI. 629. mahAvIra anupUrvathI karelAM karmonA rajano sAmano karI te sarve karmone tyAge che. evo mata che. 630. karmonA melano zalyanI jema nAza karavo te mata sarve sAdhuono che. te sAdhya karI te tare che ane deva thAya che. 631. pUrve vIra thaI gayA che ane bhaviSyamAM paNa suvratadhArI thaze. te banne samyak jJAnano mArga ja chevaTe prakAzamAM lAvaze ane saMsAra tarI jaze. Ama huM kahuM chuM. adhyayana paMdaramuM samApta thayuM. 163
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16. solasamaM ajjhayaNaM 'gAhA' 632. ahAha bhagavaM-evaM se daMte davie vosaTTakAe ti vacce mAhaNe tivA 1 samaNe ti vA 2, bhikkhU ti vA 3, NiggaMthe ti vA 4 / (1) 633. paDiAha-bhaMte! kahaM daMte davie vosaTThakAe ti vacce mAhaNe ti vA samaNe ti vA bhikkhUti vA NiggaMthe ti vA? taM no bUhi mahAmuNI! (2) 634. iti viratasavvapAvakamme pejja-dosa-kalaha-abbhakkhANa-pesunna paraparivAya-aratirati-mAyAmosa-micchAdasaNasale virae samite sahite sadA jate No kujjhe No mANI mAhaNe ti vacce / (3) 635. ettha vi samaNe aNissite aNidANe AdANaM ca ativAyaM ca musAvAyaM ca bahiddhaM ca kohaM ca mANaM ca mAyaM ca lobhaM ca pejjaM ca dosaMca iccevaM jato jato AdANAto appaNo padosahetuM tato tao AdANAto puvvaM paDivirate virate pANAivAyAo daMte davie vosaTThakAe samaNe tti vacce / (4) 636. ettha vi bhikkhU aNunnae nAvaNae NAmae daMte davie vosaTThakAe saMvidhuNIya virUvarUve parIsahovasagge ajjhappajogasuddhAdANe uvaTThite ThitapyA saMkhAe paradattabhoI bhikkhutti vacce / (5) 164
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16. adhyayana soLamuM "gAthA'' 632. Ama bhagavAna bolyA H Ama te zAMta, velo, kAyAthI kAryotsarga karelo, tene brAhmaNa, zramaNa, bhikSu ke nigraMtha kahyo che. (1) 633. ziSye kahyuM: he bhagavaMta! tene kema karI zAMta dravelo, kAyAthI kAryotsarga karelo hoya, to te brAhmaNa, zramaNa, bhikSu ke nigraMtha kahevAya? te he mahAmuni ! tame kahyuM nathI. (2) 634. je ahIM sarva pApothI virati kare che, rAga, dveSa, kalaha, Aropa karavo, paizUnya, pa2parivAda, arita, ciMta, mAyA, khoTuM bolavuM, mithyAdarzana zalya, A sarvethI virati kare, samiti pALe, svahite yatanA kare, krodha ke garva na kare te brAhmaNa kahevAya. (3) 635. ahIM paNa, zramaNa nizrAmAM na rahe, niyANuM na kare, krodha, mAna, mAyA ne lobha na kare, rAgadveSa TALe, yatanA kare, potAnA doSa varjana kare. hiMsA na kare, tene zAMta, velo, kAyAthI kAryotsarga karelAM, te zramaNa kahevAya. (4) 636. je Ama unnati vinAno, nAmathI name nahi. te dAMta, dravelo ane zarIrathI kAryotsarga karelo, judA judA upasargone sahe che. adhyAtma, zuddha thaI prApta kare che. zuddha yoga kare che. te paradatta bhojana jANe che. tene bhikSu kahevAya. (5) 165
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 637. ettha vi NiggaMthe ege egaviU buddhe saMchiNNasote susaMjate susamite susAmAie AyavAyapatte ya vidU duhato vi soyapalicchiNNe No pUyA-sakkAra-lAbhaTThI dhammaTThI dhammavidU NiyAgapaDivaNNe samiyaM care daMte davie vosaTTakAe niggaMthe tti vacce / (6) se evameva jANaha jamahaM bhayaMtAro tti bemi / ||gaathaa SoDazamadhyayanaM samAptama // ||pddhmo suyakkhaMgho sammatto // 166
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 637. nigraMtha ekalavihArI, ekala jJAnI, bodha pAmelo, zruta jANakAra, sAro saMyama pALe che. samitiyukta, sAmAyikamAM varte che. te vidvAna, AtmavAdI ane zokavinAno che. pUjana satkArathI dUra rahe che. te dharmamAM sthira, vidvAna, niyAga meLave che. te dAMta, dvavelo ane kAryotsarga karato nigraMtha kahevAya che. (6) A sarve tuM jANa, tene huM bhayatAraka kahuM chuM. adhyayana soLamuM samApta thayuM. prathama zrutaskaMdha pUro thayo. 167
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
_