________________
7 આલોયણાવિંશિકા ઉ
ન કરવામાં આવે તો દુર્લભબોધિપણું અને અનંત સંસારની પ્રાપ્તિ થાય છે.
અહીં વિશેષ એ છે કે યોગ્ય ગુરુને પ્રાપ્ત કરીને મારે મારા અપરાધોની આલોચના કરવી છે તેવા અધ્યવસાયવાળો કોઇ જીવ, કદાચ આલોચના કર્યા વગર કાળ કરે તો પણ તે આરાધક છે. પરંતુ જો કોઇ જીવ થયેલા અપરાધોની ગુરુ પાસે આલોચના કર્યા વગર માત્ર પશ્ચાત્તાપાદિ કરે તો તે સશલ્ય ઘા ઉપર ઔષધપ્રયોગ જેવું થાય છે, તેથી તે વિરાધક છે.
||૧૫-૧૩||
અવતરણિકા:
ગાથા ૧૩માં કહ્યું કે ત્રણે પ્રકારનાં શલ્ય અપરાધરૂપ છે આથી, પ્રયત્નપૂર્વક ગુરુ પાસે તેનો ઉદ્ધાર કરવો જોઇએ. તેને જ દૃઢ કરવા અર્થે શલ્યોની અનર્થકારિતા અનેક દૃષ્ટાંતોથી બતાવે છે -
नय तं सत्थं व विसं व दुप्पउत्तु व्व कुण 'वेयालो | जंतं व दुप्पउत्तं सत्तु व्व पमाइओ कुद्धो || १४ | न च तच्छत्रं वा विषं वा दुष्प्रयुक्तो वा करोति वेतालः । यन्त्रं वा दुष्प्रयुक्तं शत्रुर्वा प्रमादितः क्रुद्धः ॥१४॥ जं कुणइ भावसलं अणुद्धियं उत्तिमट्ठकालम्मि । दुल्लहबोहीयत्तं अणं तसं सारियत्तं च ॥ १५ ॥ यत्करोति भावशल्यमनुद्धृतमुत्तमार्थकाले
दुर्लभबोधिकत्वमनन्तसंसारिकत्वं
-
च
અન્વયાર્થ:
સË વ ય અને શસ્ત્ર અથવા વિસ વૅ વિષ કે ટુવ્વસત્તુ વ વેચાતો દુષ્પ્રયુક્ત=દુઃસાધિત વેતાલ કે અંત વ યુઘ્ધનાં દુષ્પ્રયુક્ત-દુર્વ્યાપારી એવું યન્ત્ર કે પમાઓ ૐદ્દો સત્તુ પ્રમાદિત=અવગણના કરાયેલો ક્રોધિત શત્રુ તં ન ળફ તે નથી કરતો કે ગેં જે યુદ્ધ નોહીયાં દુર્લભબોધિપણું અનંતસંસારચિત્ત ચ અને અનંતસંસારીપણું ઉત્તિમકામ્મિ ઉત્તમાર્થકાળમાં અનુન્દ્રિય માવસછું અનુઘ્ધરિત એવું ભાવશલ્ય ઝુળરૂ કરે છે.
Jain Education International
Є9
||||
* ઓઘનિર્યુક્તિમાં પમાઓ શબ્દના બદલે માફળો શબ્દ છે, અને પંચાશકમાં પમાઓ શબ્દના બદલે પાવિક શબ્દ છે. પંચાશકનો પાવિત શબ્દ અને અહીંનો પમાઓ શબ્દ બન્ને પ્રાકૃત પ્રમાણે એકાર્થવાચી છે. તે પ્રમાણે અર્થ કરીએ તો માફ્ક નો અર્થ પ્રમાદિત
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
