________________
સર ઓલિવર લોજ કહે છે : એક એવો સમય અવશ્ય આવશે જયારે વિજ્ઞાન દ્વારા અજ્ઞાત વિષયનું અન્વેષણ થશે. વિશ્વનું-આપણે જેવું માનીએ છીએ તેના કરતાં ઘણું અધિક તો-આધ્યાત્મિક અસ્તિત્વ છે. વસ્તુસ્થિતિ તો એ છે કે આપણે તે આધ્યાત્મિક જગતની મધ્યમાં છીએ અને એ ભૌતિક જગતથી પર છીએ.
આવા તો બીજા ઘણા વૈજ્ઞાનિકોના મંતવ્યો રજૂ કરી શકાય તેમ છે. ચેતન, ચૈતન્ય કે અજ્ઞાત તત્ત્વ જેવા શબ્દો વડે તેઓ આત્માનો સ્વીકાર કરે છે. આ બધાં મંતવ્યોથી એમ લાગે છે કે વિજ્ઞાન પોતાના વિકાસની સાથે હવે આત્મવાદી પણ બનતું જાય છે.
ફીનિક્સ (એરીઝોના)ની એક ખાણ ના માલિક જેમ્સ કીડની કે જેઓ ૧૯૫૧માં મૃત્યુ પામ્યા છે, તેમણે પોતાના મૃત્યુ પૂર્વે કરેલા વીલમાં જણાવ્યું છે કે, “મૃત્યુ સમયે માનવ શરીરમાંથી આત્મા નીકળી જાય છે.” એ વાતનો - આત્માના સ્વતંત્ર અસ્તિત્વની વાતનો - જે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવો આપે તેને બે લાખ ડોલરનું ઈનામ આપવું.
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે અમેરિકાની આઠ સંસ્થાઓએ આ ઈનામ માટે પોતાની ઉમેદવારી નોંધાવી છે અને એરીઝોના રાજયની સર્વોચ્ચ કોર્ટમાં આત્માના અસ્તિત્વ સંબંધમાં પોતાના પુરાવાઓ રજૂ કર્યા છે. આમ, હવે આત્મા નામના તત્ત્વનો સર્વત્ર સ્વીકાર થવા લાગ્યો છે.
(વશીકરણથી આત્મસિદ્ધિ એલેકઝાન્ડર કેનને વશીકરણ (Hypnotism)ના પ્રયોગો દ્વારા પૂર્વજન્મની સિદ્ધિ કરી છે. એણે ૧૩૮૩ પ્રયોગો કર્યા છે, અને છેલ્લામાં છેલ્લા ગણાતા છઠ્ઠા નંબરના સૌથી ઊંડા વશીકરણ (Deepest hypnotism) થી એ આત્માઓ પાસે તેમના પોતાના પૂર્વજન્મોની સ્મૃતિ કરાવી છે. એમણે “ધી પાવર વિધીન' નામનું અંગ્રેજીમાં એક પુસ્તક લખ્યું છે. આ પુસ્તકના સોળમાં પ્રકરણમાં વશીકરણ વિદ્યાથી પુનર્જન્મની સિદ્ધિ કરતી માહિતીઓ આપી છે. તેમણે ત્યાં બહુ સ્પષ્ટ શબ્દમાં કહ્યું છે કે, “એક સમય એવો હતો જયારે ઘણાં વર્ષો સુધી પુનર્જન્મનો સિદ્ધાંત મારા માટે એક ભયંકર સ્વપ્ર સમો હતો. તે વખતે હું આ સિદ્ધાંતને તોડી પાડવા માટે સતત પ્રયત્નશીલ હતો. હું તો વશીકરણવિદ્યાનો નિષ્ણાત (hypnotist) હતો એટલે અવારનવાર અનેક વ્યક્તિઓ ઉપર વશીકરણવિદ્યાના પ્રયોગો કરતો અને તેઓને ઘણી ઘણી વાતો પૂછતો.
