________________
તરીકે આપણે તે અવળચંડા દીકરાને ગણીએ, પણ આવો અવળચંડો દીકરો તેમના ત્યાં જ કેમ જન્મ્યો ? તેમના ત્યાં સારો, આજ્ઞાંકિત દીકરો કેમ ન જન્મ્યો ?
કુપથ્ય લેવાથી પેટમાં દુઃખાવી થયો એટલે એમ જરૂર કહી શકાય કે આ પેટમાં દુઃખાવો કુપથ્યના કારણે પ્રો. પણ વળી સવાલ એ ઊભો થાય કે આના કરતાં ય વધારે પ્રમાણમાં કુપથ્ય કરનારા લોકોને ક્યારેય પેટમા દુખવા નથી આવ્યું તેનું શું ? હવે દુ:ખાવાના કારણ તરીકે માત્ર કુપથ્યને શી રીતે ગણી શકાય ?
દુનિયામાં જે જે દુઃખો આવે છે, તેના કારણ તરીકે આપણે ભલે બહારની કોઇપણ ચીજ, વસ્તુ કે પ્રાણીને ગણતા હોઇએ, પણ તે બધાં તો માત્ર નિમિત્ત છે. હકીકતમાં તો તે વ્યકિતના પાપકર્મનો ઉદય થાય તો જ તેના જીવનમાં દુઃખ આવે. બાકી પાપકર્મનો ઉદય ન થાય તો ગમે તેવું વિપરીત જીવન જીવે તો ય તે દુ:ખી ન થઈ શકે. તેનો અવળો પુરુષાર્થ પણ સવળો થઈ જાય. તેના જીવનમાં દુઃખ પ્રવેશી જ ન શકે.
આમ, દુ:ખો પાપકર્મના ઉદયે આવે છે, તેમ નક્કી થયું, માટે તો શ્રીપાળને ધવલ શેઠે દરિયામાં મારી નાંખવા ફેંકી દીધો, તો મગરમચ્છે તેને પોતાની પીઠ ઉપર લઇને પેલે પાર પહોંચાડ્યો અને ત્યાં તેને સામેથી રાજપાટ મળ્યું !!! તેના પાપકર્મનો ઉદય નહોતો તેથી મરવાના બદલે તેને રાજા તરીકેનું જીવન મળ્યું !
આપણને દુઃખો જરાય ગમતાં નથી અને આ દુઃખો પાપકર્મના ઉદય વિના આવી શકતાં નથી, તેથી જો દુઃખો જોઈતા ન હોય તો આપણે પાપકર્મો બાંધવાં જ ન જોઇએ એમ નક્કી થયું.
જો પાપકર્મો બાંધશું જ નહિ, તો તે ઉદયમાં નહિ આવી શકે. અને જો તે પાપકર્મો ઉદયમાં નહિ આવે તો આપણે દુ:ખી પણ નહિ જ થઈએ. માટે જેણે પણ દુઃખ ન જોઇતાં હોય તેણે જીવનમાં પાપકર્મો બંધાઇ ન જાય તેની પળે પળે જાગૃતિ રાખવી જોઇએ .
જેનાથી નકાદિ ગતિમાં આવનારા ભયંકર દુઃખો ખમી શકાય તેમ હોય તેણે જ તેવાં પાપો કરવાં. પરન્તુ જેનાથી તાવ ઉતારતો ડૉકટરના ઇંજેકશનની સોયનો ગોદો પણ ખમી શકાય તેમ ન હોય તેણે તો મનમાં ય પાપ ન કરવું જોઇએ.
જેઓની ગુંડા સાથે લડવાની, તેમની જેમ ગાળાગાળી કરવાની તેવડ ન હોય તેમનાથી ગુંડા સાથે કદી પણ બગાડાય નહિ; તેમ જેનામાં
૧૪૮
