________________
તેણે એવું સુંદર પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય બાંધ્યું કે જેના પ્રભાવે તે શ્રેણિક મહારાજાના મેઘકુમાર નામના પુત્ર તરીકેનો માનવભવ પામ્યો, એટલું જ નહિ પણ પ્રભુ મહાવીર દેવનો તે શિષ્ય બની શક્યો. કટોકટીના સમયે પ્રભુવીર પોતે જ તેના સંયમ રથના સારથિ બન્યા.
પુણયના અનુબંધને તૈયાર કરવાના ઉપાયો જેમ મોક્ષલક્ષ, નિઃસ્વાર્થભાવે થતું પરાર્થકરણ વગેરે છે, તેમ પાપના અનુબંધને તૈયાર કરવામાં નિષ્ફરતા, વિરાધકભાવો, અપ્રાયશ્ચિત્તનો અધ્યવસાય વગેરે કારણો છે. ' સામયિક નામના મુનિવરે પોતાની સંસારી પત્નીની સાથે દીક્ષા સ્વીકારી હતી. એક વાર એક ગામમાં પોતાના પૂર્વના સંસારી પત્ની એવા સાધ્વીજીને જોતાં મનોમન કામવિકાર જાગ્યો. પરન્તુ તે પાપનું તેમણે પ્રાયશ્ચિત ન ર્યું. લાગે છે કે તેના કારણે તૈયાર થયેલા પાપાનુબંધે તેમને આદ્રકુમાર તરીકે અનાર્ય દેશમાં ધકેલી દીધા ! જયાં ધર્મનું નામનિશાન પણ ન મળે !!! - સુકુમાલિક સાધ્વીએ ગુવંજ્ઞાનો નિધુરતાપૂર્વક દ્રોહ કર્યો. ગુરુની ના હોવા છતાં, નિષ્ફરતાપૂર્વક આતાપના લેવા ગઈ. તેની તે નિષ્કર પરિણતીએ જાણે કે આત્મામાં એવો પાપાનુબંધ તૈયાર કર્યો કે જેના કારણે તેના દ્રૌપદી તરીકેના ભવમાં તેને પાંચ પુરુષો પ્રતિ વિકારભાવ પેદા થયો. પાંચે ય પાંડવો તેના પતિ બન્યા. ઈતિહાસમાં આ ઘટના અભૂતપૂર્વ ગણાઈ !
ઉપરોક્ત વાતો જાણ્યા પછી, હવે ક્યારેય પાપાનુબંધ તૈયાર ન થઈ જાય અને પુણ્યાનુબંધ જોરદાર તૈયાર થઈ જાય તેની પ્રતિ પળે કાળજી લેવાનું નક્કી કરવું પડશે. કેમ કે જો ભૂલમાં ય પાપાનુબંધ તૈયાર થઈ ગયો તો કદાચ પુણ્યના ઉદયે સુખી બનીશું તો ય તે પાપાનુબંધ તે સુખમાં આસક્ત બનાવ્યા વિના નહિ રહે. તે આસક્તિ પુષ્કળ પાપો બંધાવીને આપણી ભવપરંપરાને વધારી દેશે. તે ન થવા દેવા પુણ્યાનુબંધ તૈયાર થાય તેવા પ્રયત્નો કરવા પડશે. તેમ થતાં આગામી ભવોનાં પુણ્યના ઉદયે સુખી થવાની સાથે, તે પુણ્યના અનુબંધના કારણે આપણે વિરાગી પણ રહી શકીશું. કદાચ પાપના ઉદયે દુ:ખી થયા હોઈશું તો ય આ પુણ્યનો અનુબંધ આપણને તે દુઃખમાં દીન નહિ બનાવે. આપણી સમાધિને ટકાવી રાખશે.
બંધ કરતાં પણ અનુબંધની મહત્તા જાણ્યા પછી આપણા જીવનમાં હાલ પુણ્યના અનુબંધનો ઉદય છે કે પાપના અનુબંધનો? તેની પણ આપણે ચકાસણી કરી લેવી જોઈએ.
અને તે ચકાસણી કરતાં આપણને ખ્યાલ આવે કે જો પુણ્યાનુબંધ
