________________
૩૧૨
પુદ્ગલાસ્તિકાય
ઘરે મહેમાન આવ્યા છે. મીઠો આવકાર આપ્યા બાદ તેમના માટે બાબા પાસે ચા મંગાવી.
બાબો કપ-રકાબીમાં ચા લઈને આવી રહ્યો છે. અચાનક તેના હાથમાંથી કપ પડી ગયો, ફૂટી ગયો. તેવા સમયે તમારી શું હાલત થાય ? ધારો કે અગત્યના કાગળોની એક ફાઈલ તમારા ટેબલ ઉપર પડી છે. લાઈટ જતાં મીણબત્તીનો પ્રકાશ ફેલાઈ રહ્યો છે. ત્યાં જ રમતી રમતી તમારી બેબીનો હાથ અચાનક મીણબત્તીને લાગતા તે મીણબત્તી પડી ગઈ, તમારા અત્યંત અગત્યના કાગળોને આગ લાગતાં તે સળગી ગયા. તે સમયે શું થાય ?
ઘણા સમયથી તમારી પત્ની જેના માટે વારંવાર કહ્યા કરતી હતી, તે લેટેસ્ટ સુંદર ઘડિયાળ ખરીદીને આજે તમે લઈ આવ્યા. તમારી ઘણી આવક તમે તેની પાછળ ખર્ચી છે. અને ઘડિયાળ દેખતા જ ગાંડીઘેલી બનેલી તમારી પ્રાણપ્યારી પત્ની હાથમાં લઈને તે ઘડિયાળને જોઈ રહી છે. અને ધારો કે ઘડિયાળ તેના હાથમાંથી છટકી. નીચે પડી. તૂટી ગઈ. તે વખતે શું થાય ? ઉપર જણાવ્યા તેવા અનેક પ્રસંગો જીવનમાં જ્યારે બને ત્યારે સમાધિ ટકે છે ? મુખના ભાવો વિકૃત થતા નથી ને ? ગુસ્સો તો આવતો જ નથી ને ? મોઢામાંથી ઠપકો દેવાના શબ્દો સરી પડતા નથી ને?
કે પછી આ બધા કરતાં કંઈક વિપરીત પરિસ્થિતિનું સર્જન થાય છે ? ૭૦ થી ૮૦ વર્ષનું મળ્યું છે આપણને આ માનવજીવન. સ્વજનો સાથે ગયા ભવમાં કોઈ સંબંધ હતો કે નહિ ? તે જાણતા નથી, અને આવતા ભવમાં પાછો સંબંધ ચાલુ રહેશે કે કેમ ? તેમાં પૂરી શંકા છે ત્યારે આ જીવનની પ્રત્યેક પળ શા માટે પ્રસન્નતામાં પસાર ન કરવી ? નાની નાની બાબતમાં શા કાજે અકળાઈ જવું ? મુખ ઉપરની મસ્તીને પુરબહારમાં કેમ ખીલવા ન દેવી ?
અકળાઈ જવાય તેવા પ્રસંગોમાં પણ પ્રસન્નતા સાચવવી હોય, મુખ ઉપરની મસ્તી સદા ટકાવી રાખવી હોય, જીવનમાં દુઃખો આવવા છતાંય દુ:ખી ન બનવું હોય; તમામ પરિસ્થિતિમાં આનંદમય રહેવું હોય તો જૈનશાસનના તત્ત્વજ્ઞાનને સમજી સમજીને જીવનમાં પચાવવું જોઈએ.
૧૧૩
