Sutra Vyakhayan Vidhi Shatakam

Author(s): Dharmsagar Gani, Labhsagar
Publisher: Mithabhai Kalyanchand Pedhi

Page 50

शतकम्।
xY
एकत्राऽसत्यजं पापं, पापं निःशेषमेकतः ।
द्वयोस्तुलावधृतयो-राद्यमेवातिरिच्यते ॥१॥ इति योगशास्त्रवृत्तौ। एवं तीर्थमतीर्थमतीर्थं च तीर्थमिति भाषणं सर्वोस्कृष्टमृषाभाषणं तीर्थप्रतिपक्षत्वाभिव्यञ्जकम् । एवं सर्वेऽप्युत्सूत्रभाषिणस्तीर्थप्रतिपक्षा एव इत्यग्रे वक्ष्यते इति गाथार्थः ।।४५।।
अथोक्तप्रकारेण मृषाभाषणस्य मूलकारणमाह--- जेणं जिणतणेणं, णिअणामविगप्पिसं सबुद्धीए । तं सच्चंति कयट्ठा, तित्थमतित्थं महामोहा ॥४६॥
व्याख्या--येन कारणेन स्वबुद्धया-वयं जैना इत्येवंरूपेण जैनत्वेन निजनाम कल्पितं तन्नाम सत्यमिति कृत्यर्थं-करणार्थ तीर्थमतीर्थत्वेनातीर्थं च तीर्थत्वेन भाषणं महामोहात्-उत्कृष्टमिथ्यात्वमोहनीयोदयादवसातव्यम् । अयं भावः-जैनानां मते उत्सूत्रभाषिणो मिथ्यादृष्टित्वेन प्रवचनबाह्याः। तेन-ते न जैनाः, नान्यतीथिका वा, हरिहरादीनां देवत्वेनाऽनभ्युपगमात् । नापि गृहस्थाः, यतिलिङ्गधारित्वात् । अपि तु व्यक्तनाम्ना वक्तुमशक्यत्वात् अव्यक्ताः। यदि च मिथ्यादृष्टित्वेऽपि जैना भवन्ति, तहि जैनाः सम्यग्दृशो मिथ्यादृशश्चेति द्वविध्येन वक्तव्याः स्युः। तच्चाद्य यावत्केनापि नोक्तं, न वा श्रुतं, उत्सूत्रभाषिणो मिथ्याप्टित्वं च वचोमात्रेण सर्वसम्मतम् । तेन यदि आत्मानं जैनत्वेन नाऽमणिष्यत् , तर्हि ते जैनमजैनत्वेनाजैनं च जैन वेन नाऽमणिष्यत् , प्रयोजनाभावात् , यथा सौगतादयः । प्रयोजनं चात्मनो जैनत्वेन सिद्धिरेव । जैनत्वं च तीर्थान्तर