________________
૯૧ પરાવર્તમાન પ્રકૃતિનું યત્ન
વિરોષાર્થ_એ ૯૧ પ્રકૃતિઓમાંની દરેક પ્રકૃતિ અન્ય એકાદિ સજાતીય પ્રકૃતિ સાથે વિરોધી શત્રુ સરખી છે, તેથી તે વિરોધી પ્રકૃતિને બંધાદિક અટકાવીને જ પિતે બંધાદિકમાં પ્રવર્તે છે, માટે પરાવર્તમાન કહેવાય છે.
પ્રશ્ન–કઈ પ્રકૃતિ કેની સાથે વિરોધી છે?
ઉત્તર–દરેક પરાવર્તમાન પ્રકૃતિ સ્વજાતીય અન્ય પ્રકૃતિ સાથે વિરેાધી હોય છે. જેમ ઔદારિક શરીર અન્ય બે શરીર સાથે વિરોધી છે, એક સંસ્થાન બીજા સંસ્થાન સાથે વિરોધી છે, એક સંઘયણ બીજા સંઘયણ સાથે વિરોધી છે. ઈત્યાદિ રીતે વિરોધ સ્વજાતીય પ્રતિભેદ સાથે યથાસંભવ વિચારે. તેમાં પણ કઈ બંધમાં કેઈ ઉદયમાં તે કઈ બંધ-ઉદય બન્નેમાં વિરેાધી હોય છે. તેનું સંક્ષિપ્ત કઇક આ પ્રમાણે–
९१ परावर्तमान प्रकृतिओनु यन्त्र
પ્રકૃતિઓ
કોની સાથે વિરોધી ?
કઈ બાબતમાં વિધી ?
પરસ્પર
બંધ-ઉદયમાં
ઔદારિક શરીર ૭ ઉપાંગ ૩ સંસ્થાન ૬ સંઘયણ ૬ અતિ પણ ગતિ ૪ - ખગતિ ૨
