________________
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષાર્થ સહિત પ્રમાણે શરીરાદિ ચાર પિંડપ્રકૃતિની (શરીર ૩, ઉપાંગ ૩, સંસ્થાન ૬, અને સંઘયણ ૬ એ) ૧૮ ઉત્તરપ્રકૃતિ, ઉપઘાત, સાધારણ, (રૂબા) પ્રત્યેક, ઉદ્યોતાદિ ૩ (ઉદ્યોત, આતપ, પરાઘાત), એ ૩૬ પ્રકૃતિ પુત્વ પાવી છે. તથા પ્રકૃતિબંધ, સ્થિતિબંધ, રસબંધ અને પ્રદેશબંધ (ત્તિ) ઈતિ એ પ્રમાણે कर्मबन्ध ४ प्रकारनो छे.
વિરોષાર્થ_એ ૩૬ પ્રકૃતિએ પિતાનું ફળ મુખ્યત્વે યથાસંભવ પાંચ દેહપણે પરિણમતાં પુદ્ગલે પ્રત્યે જ દર્શાવે છે, માટે પુડ્ડસ્ટવિપછિી જાણવી. અહીં પુદ્ગલ એટલે પાંચ શરીર જ જાણવાં. પરંતુ ભાષા, ઉચ્છવાસ આદિ પુદ્ગલે નહિ, અને તે કારણથી ઈન્દ્રિય–સ્વર–ઉચ્છવાસ ઈત્યાદિ કર્મો પુદ્ગલ આશ્રયી હોવા છતાં પણ પુદ્ગલવિપાકી ન જાણવાં.
॥ षोडशं पुद्गलविपाकि२६ प्रकृतिद्वारं समाप्तम् ॥
૪ પ્રકારના બંધનું મેદક દષ્ટાન્ત વિશેષ સ્વરૂપ કર્મ વિપાકાદિ ગ્રંથમાંથી જાણી લેવું. (શબ્દાર્થ માત્ર તે પહેલી ગાથાના અર્થ પ્રસંગે ૨૬ દ્વારેના વર્ણનમાં કહ્યો છે.) ૨૧.
૨૯. પંચસંગ્રહમાં દેવિપાર અને રવિ એમ ૨ પ્રકારના વિપાક કહ્યા છે. તેમાં આ ચાર પ્રકારના હેતુવિપાકના કહ્યા. તથા ઘાતીઅઘાતી, શુભ-અશુભ તથા એક સ્થાનિકાદિ ભેદ રવિપાકના જાણવા. તે પ્રથમ કહ્યા છે, અને હજી આગળ કહેવાશે.