________________
તેરમું ગુણસ્થાનક
૪૨૫
લબ્ધિઓ પ્રાપ્ત થાય છે, અને તે ૧૩ મું ગુણસ્થાન સવિટી નામનું પ્રાપ્ત થાય છે. અહીં મન, વચન, કાયારૂપ ત્રણે ચોમાં પ્રથમથી જે પ્રવર્તે છે તે ચાલું છે, પરંતુ પોતાના જ્ઞાન માટે ચિંતવનરૂપ મનેયેગ નથી, અનુત્તર દેવાદિકે પૂછેલા પ્રશ્નના ઉત્તર આપવા (મને વર્ગણોને ગ્રહણ કરી મનપણે પરિણમવી ઉત્તર આપવા) પૂરતો મનેયેગ છે.
જ્ઞાન-દર્શનની સમયાન્તર પરાવૃત્તિ. ૧૨ મા ગુણસ્થાન સુધીમાં છદ્મસ્થપણું હોવાથી જ્ઞાનદર્શન નની પરાવૃત્તિ અન્તર્મુહૂર્ત અન્તર્મુહૂર્તના અન્તરે થતી હતી તે હવે પ્રતિસમય થાય છે, જેથી ૧૩ મા ગુણસ્થાનના પ્રથમ સમયે જ્ઞાનેગ, બીજા સમયે દર્શને પગ, ત્રીજે સમયે જ્ઞાને પગ, ચોથે સમયે દર્શને પગ ઈત્યાદિ રીતે યાવત્ સિદ્ધિગતિના પ્રથમ સમયે જ્ઞાને પગ, બીજા સમયે દર્શને પગ તે પણ અનન્તકાળ પર્યન્ત એ જ પરાવૃત્તિ ચાલતી રહે છે, એમાં જીવસ્વભાવ એ જ કારણ છે.
પૂવકેટ વર્ષ કેવલિવિહાર. આ ગુણસ્થાન ૮ વર્ષથી અધિક વયના મનુષ્યને અને તે પણ ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વક્રોવર્ષના આયુષ્યવાળા મનુષ્યને ક્ષપકશ્રેણિવડે પ્રાપ્ત થાય છે, માટે ભવસ્થ કેવલિ ભગવંત સાધિક ૮ વર્ષ જૂના પૂર્વ ક્રિોડ વર્ષ સુધી આ પૃથ્વીતલને પવિત્ર કરતા વિચરે છે અને ટૂંકા આયુષ્યવાળા (તે પણ સાધિક ૮ વર્ષના આયુષ્યવાળા ) મનુષ્યને અથવા તે ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્યવાળા અંતગડ કેવલિને (આયુષ્યના અને કેવળજ્ઞાન પામનારને) ૧૩ મા ગુણસ્થાનને કાળ જઘન્યથી અન્તર્મુહૂર્ત પણ હોય છે.
