________________
૩૨ ૬
શતનામા પંચમ કર્મચ-વિશેષાર્થ સહિત
રાતના -૭ મૂળ પ્રકૃતિ બાંધનાર અને ઉત્કૃષ્ટગી સમ્યગદષ્ટિને વા મિથ્યાષ્ટિને ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ.
વઝર્વમનારા-૭ મૂળ પ્રકૃતિ બાંધતાં તથા નામકર્મની તિર્યંચગતિગ્ય અથવા મનુષ્યગતિગ્ય ૨૯ ઉત્તરપ્રવૃતિઓ બાંધતાં ઉત્કૃષ્ટયેગી સમ્યગદષ્ટિ અથવા મિથ્યાદષ્ટિ છે ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ કરે. (નામકર્મની ૩૦ ઉત્તરપ્રકૃતિબંધકને પણ એ બંધાય છે, પરંતુ ભાગ ઘણું થવાથી ઉ૦ પ્રદેશબંધ ન હોય.) निद्दापयलादुजुयल-भयकुच्छातित्थ सम्मगो सुजई । आहारदुगं सेसा, उक्कोसपएसगा मिच्छो ॥१२॥
જાથાર્થ-નિદ્રા-પ્રચલા, ૨ યુગલ (હાસ્ય, રતિ, શેક, અરતિ એ જ પ્રકૃતિ), ભય-જુગુપ્સા અને તીર્થંકરનામકર્મ એ ૯ પ્રકૃતિઓને ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ કરનાર સભ્યો સમ્યગદષ્ટિએ (૪થાથી ૮ મા ગુણસ્થાનપર્યન્તના જી) છે. આહારક દિકને ઉછપ્રદેશબંધ કરનાર સુમતિ (૭-૮ મા ગુણસ્થાનવાળા મુનિ) છે અને શેષ ૬૬ ઉત્તરપ્રકૃતિઓને ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ કરનાર મિથ્યાદષ્ટિ જીવે છે. ૯૨.
વિશેષાર્થ–નિરિ ૯ પ્રકૃતિઓમાં ઉ. પ્રદેશબંધને વિધિ આ પ્રમાણે
નિતા-ત્રી-૪ થી ૮ ગુણસ્થાનના પ્રથમ ભાગ સુધીના ઉત્કૃષ્ટગી જીવે ૭ મૂળ પ્રકૃતિને બાંધતા ઉ.પ્રદેશબંધ કરે. અહીં આયુષ્યને ભાગ અધિક પ્રાપ્ત થાય છે. મિત્ર-સાસ્વાદને ઉત્કૃષ્ટગ નથી, અને મિથ્યાત્વમાં સ્થાનધિંત્રિક બંધાયા તેથી ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ એ ત્રણ ગુણસ્થાને ન હોય.