________________
૧૯૪
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્ય-વિશેષાર્થ સહિત મનુષ્યપ્રાગ્ય પ્રકૃતિઓ જ બંધાય છે, તેથી મનુષ્ય ભવમાં જિનનામકર્મને બંધ પ્રારંભ કરી અનુત્તરવિમાનમાં ઉત્પન્ન થયેલ છવઆશ્રયી મનુષ્યગતિ મનુષ્યાનુપૂર્વી જિનનામકર્મ વર્ષભસંઘયણ અને ઔદારિક ઉપાંગ એ ૫ પ્રકૃતિઓને સતતબંધકાળ ૩૩ સાગરોપમ સંપૂર્ણ કહ્યો છે અને જઘન્યથી તે જિનનામ સિવાય ૪ પ્રકૃતિઓને બંધકાળ ૧ સમય તથા જિનનામને જઘન્યબંધકાળ અન્તર્મુહૂર્ત છે. અહીં સર્વત્ર અધવબંધિપ્રકૃતિઓને જઘન્યબંધકાળ ૧ સમય હોય છે. તે સંબંધમાં પ્રશ્નને અવકાશ આ પ્રમાણે છે –
પ્રશ્ન:–સર્વ અધુવબંધિપ્રકૃતિઓને જઘન્યબંધકાળ ૧ સમય છે કે કોઈને ૧ સમયથી અધિક પણ છે?
ઉત્તર:–અધુવબંધિપ્રકૃતિઓમાં જિનનામકર્મ અને આયુષ્ય ૪ એ ૫ પ્રકૃતિઓને જઘન્યબંધકાળ ઉત્કૃષ્ટથી અને જઘન્યથી બન્ને રીતે અન્તર્મુહૂર્ત છે. ત્યાં આયુષ્યને જઘન્યબંધકાળ અંતર્મુહૂર્ત પ્રસિદ્ધ છે. પરંતુ નિનના કર્મને જઘન્યબંધકાળ અન્તર્મુહૂર્ત કેવી રીતે હોય? તે આ પ્રમાણે –
તીર્થંકર નામકર્મને બંધક મનુષ્ય ઉપશમશ્રેણિમાં આઠમા ગુણસ્થાનના છઠ્ઠા ભાગથી આગળ વધી ૯ મું, ૧૦ મું, ૧૧ મું, ગુણસ્થાન પામે ત્યાં સર્વત્ર જિનનામને બંધ ન હોય, કારણ કે
૯૭. નિકાચિત જિનનામકર્મના બંધનો પ્રારંભ મનુષ્યગતિમાં હોય છે, અને ત્યારબાદ ચાલુ બંધ તિર્યંચ સિવાયની ત્રણ ગતિમાં હોય છે. તિર્યંચગતિમાં જિનનામને બંધ સર્વથા નથી, પરંતુ અનિકાચિત જિનનામની સત્તા હોય છે.