________________
૩૧૦
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષાર્થ સહિત કોટિ બાદર ઉદ્ધારભેપમને ૨ વાર ઉદ્ધા પોષમ છે. અહીં જે સંખ્યા સાર એટલે સમુદ્ર જેટલી મોટી ઉપઉપમાવાળી તે સંખ્યા સારામ કહેવાય.
૨ સૂક્ષ્મ ઉદ્ધાર પલ્યોપમ બાદર ઉદ્ધારપામ માટે કૂવાના જે રમખંડ(એક અંગુળના સંખ્યામાં ભાગ જેવડો બારીક) અતિ નિબિડપણે ભર્યા છે, તેમાંના પ્રત્યેક રેમખંડના અસંખ્ય અસંખ્ય ભાગ કરી પુનઃ તે કૃ ભરે કે જેમાં પ્રત્યેક રમખંડની અવગાહના સૂક્ષ્મનિગદના ૧ શરીરથી અસંખ્યગુણ છે, અથવા લગભગ પર્યાપ્તબાદર પૃથ્વીકાયના ૧ જીવ શરીર જેટલે મોટો અથવા સૂક્ષ્મ છે. તેવા એકેક રમખંડને એકેક સમયે કૂવામાંથી બહાર કાઢતાં (સંપૂર્ણ કૂવે ખાલી કરતાં) જે સંખ્યાત ક્રોડ વર્ષ જેટલે કાળ લાગે તેટલે કાળ સૂક્ષ્મ ઉદ્ધારામ અને તેવા ૧૦ કડાકડિ પલ્યોપમે ૧ સૂક્ષ્મ દ્વારા પણ થાય છે. એવા અઢી ફૂટ ઉ૦ સાગરોપમના જેટલા સમય છે તેટલા દ્વિપસમુદ્ર (અસંખ્યાત) આ તીર્જીકમાં છે; માટે આ સૂક્ષ્મ ઉદ્ધારસાગરેપમનું પ્રયોજન દ્વીપસમુદ્રોની સંખ્યા માપવામાં ઉપયોગી કહ્યું છે.
૩ બાદર અદ્ધાપલ્યોપમ બાદર ઉદ્ધારપષમ જાણવા માટે સ્કૂલ–બાદર રમખંડ કૂવામાં ભર્યા છે તે જ બાદર સંખ્યાતા રમખંડને ૧૦૦-૧૦૦ વર્ષે ૧-૧ રમખંડ બહાર કાઢતાં જે સંખ્યાત કોડ વર્ષ એટલે કાળ લાગે તેટલે કાળ વાર બદ્ધાપોપમ, અને તેવા ૧૦ કેડીકેડી પલ્યોપમે એક વાર દ્વારા પમ થાય છે.