________________
આયુષ્યને સ્થિતિબધ અને અબાધા
તેમજ નિકાચિત જિનનામના અંધ પ્રારભ કરનાર પણ મનુષ્ય જ હાય અને ચાલુ નિકાચિત બંધમાં જનારા દેવ તથા નારક પણ હોય.
૯૩
આયુષ્યને સ્થિતિબંધ અને અબાધા
અવતરળ—પૂર્વ ગાથામાં ચારે પ્રકારના આયુષ્યના ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબ`ધ ( એટલે ૪ પ્રકારના ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્યબંધ ) કહ્યો. તે આયુષ્યના બ`ધક સ`ગ્નિપ‘ચેન્દ્રિય જ હોય છે, તે એકેન્દ્રિયાદિ જીવા જો પરભવનું આયુષ્ય બાંધે તે ઉત્કૃષ્ટથી કેટલું બાંધે ? તે આ ગાથામાં પ્રસંગથી કહે છે તેમજ આયુષ્યકર્મની અખાધા કેટલી ? તે પણ કહેવાય છે.
इगविगल पुव्वकोडीं, पलियासंखंस आउचउ अमणा । निरुवकमाण छमासा, अबाह सेसाण भवतंसो ॥ ३४ ॥
ગાથાર્થ-એકેન્દ્રિયા અને વિકલેન્દ્રિયા પૂત્ર ક્રાડ વર્ષ જેટલું વધુમાં વધુ પરભવાયુષ્ય બાંધે છે, તથા અસ'જ્ઞિપ'ચેન્દ્રિયા ચારે પ્રકારનું આયુષ્ય પધ્યેાપમના અસ`ખ્યાતમાં ભાગ જેટલુ વધુમાં વધુ આંધે છે. પુનઃ આયુષ્યની અવાધા નિરુપક્રમઆયુષ્યવાળા ૧૫જીવાને છ માસ જેટલી અને શેષ ( નિરુપક્રમ તથા સેાપક્રમ આયુષ્યવાળા) જીવાને સ્વભવના ત્રીજા ભાગ જેટલી હાય છે. ૩૪.
૬૫. અહીં નિરુપક્રમ એટલે નિશ્ચયથી નિરુપક્રમ આયુષ્યવાળા જીવા તે દેવનારક અને યુગલિક એ ત્રણ જ જાણવા, કારણ કે એ ત્રણનું આયુષ્ય નિશ્ચયથી નિરુપક્રમ-અનપવનીય જ હોય ( અને શેષ પૂ`ક્રાડવ` સુધીના આયુષ્યવાળા નર–તિયંચાનું તે સાપક્રમ આયુષ્ય પણ હાય, માટે અહીં તે ગ્રહણ ન કરવા. )