________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
दिवोल्का
विहंदा
दिवोल्का-स्त्री० [सं०] दिन में गिरने वाली उल्का ।
विसटांत-देखो 'द्रस्टांत' । विवी-देखो 'दीपक'।
दिसटाळ(ळो)-देखो देठाळी' । विवोका-देखो 'दिवोकस'।
दिसपति-पु० [सं० दिशापति] दिक्पाल । दिग्गज । दिव्य-वि० [सं०] १ अद्भुत, अनौखा, चमत्कारपूर्ण । दिसली-क्रि० वि० १ तरफ से, ओर से । २ सरफ, ओर ।
२ स्वर्ग से संबंधित, स्वर्गीय। ३ अच्छा, बढ़िया। ३ दिशा को।। ४ पवित्र उत्तम । ५ देवी। ६ सुन्दर, मनोहर । दिसलौ-वि० (स्त्री० दिसली) दिशा संबंधी, दिशा का। ७ अलौकिक । ८ प्रकाशमान, चमकीला।-पु०१ अलोकिक विसांतरी-पु० १ डंक ऋषि के वंशज एक जाति । २ इम पुरुष । २ यम । ३ स्वर्गीय जीव । ४ यव, जव । ५ लौंग। जाति का व्यक्ति । ६ चन्दन। -कवच-पु. अंगरक्षक मंत्र या स्तोत्र। दिसा-स्त्री० [सं० दिशा] १ क्षितिज वृत्त के चार भागों में --गध-पु० लौंग । गंधक । --गंधा-स्त्री० बड़ी इलायची। से एक भाग। दिशा, क्षितिज अचल । २ चार की संख्या*। एक शाक विशेष । -गायन-पु० गंधर्व । -चक्ष-पु० ३ दश की संख्या*। ४ देखो 'दसा'। ५ देखो 'दीक्षा'। ज्ञान चक्षु । अंधा । बन्दर । ऐनक, चश्मा । -द्रस्टी-स्त्री० -क्रि० वि० ओर तरफ। सूक्ष्म या अंतरिक्ष में देखने की शक्ति । ज्ञान दृष्टि । दिसागज-पु० [सं० दिशागज] दिग्गज, दिक्पाल । -धरमी-वि० स्वभाव व पाचरण से पवित्र, शीलवान । दिसाचक्ष-पु० [सं० दिशाचक्षु] गरुड़ के एक पुत्र का नाम । -नगर-पु० ऐगवती नगरी। -नदी-स्त्री० एक नदी | दिसाजय-पु० [सं० दिशाजय] दिग्विजय । विशेष । –नारी-स्त्री० देवांगना। अप्सरा। -पंचांम्रत, दिसाटौ-देखो 'देसोटौ' । पचाम्रित-पु० घी, दूध, दही, मक्खन और चीनी। दिसादिसी-क्रि० वि० चारों ओर । -यमुना-स्त्री० एक नदी का नाम । -रल-पु० दिसापाळ-पु० [सं० दिशापाल] दिक्पाल । चितामणि रत्न । -सरिता-स्त्री० प्राकाश गंगा । दिसाबर-पु० १ एक वैश्य जाति । २ देखो 'दिसावर' । -सांनु-पु० एक विश्वदेव । -सार-पु० साल दिसामूल, (भ्रम)-पु० [सं० दिशाभ्रम] दिशा का भ्रम, भूल । वृक्ष। —सूरि-पु० रामानुज सम्प्रदाय के एक प्राचार्य। दिसाबड़-पु० कपड़ा बुनने का अन्तिम छोर ।
-स्त्री-स्त्री० अप्सरा । -स्रोत-पु० मब कुछ सुनने । दिसावर-पु० [सं० दिमापर] १ दूर का देश, पराया वाला कान ।
प्रदेश । २ विदेश । दिव्यवाह-स्त्री० [सं०] वृष भानु गोप की छः कन्याओं में से एक । दिसावरी (रू)-वि० दूर देश का, दूर देश संबंधी । विदेशी । दिव्यांगणा (ना)-स्त्री० [सं० दिव्यांगना] १ देव वधू । दिसावळ (ळौ)-वि० दिशा भ्रमित । २ अप्सरा।
दिसासूळ-पु० [सं० दिशा शूल] यात्रा का अनिष्टकारी मुहूर्त । दिव्यांसु-पु० [सं० दिव्यांशु] सूर्य ।
दिसि-देखो 'दिमा'। दिव्या-स्त्री० [सं०] १ स्वर्गीय नायिका विशेष । २ बांभ। दिसिदुरद-पु० [सं० दिशा द्विरद] दिग्गज ।
३ महामेदा । ४ सफेद दूब । ५ हड़, हर्र। ६ कपूरकचरी। दिसिनायक-पु० [सं० दिशानायक] दिक्पाल ।
७ ब्राह्मी जड़ी। ८ शतावर । ९ बड़ाजीरा । १० आंवला। दिसिनियम-पु० जैन साधुओं का एक नियम । दिव्यादिव्य-पु० [सं०] देवत्व गुणों वाला नायक विशेग। दिसिप-देखो "दिसपति' । दिव्यादिव्या-स्त्री० [सं०] देवत्व गुग्गों वाली नायिका विशेष । दिसिराज-पु० [सं० दिशाराज] दिक्पाल । दिग्यासन-पु० [सं०] तंत्र में एक प्रासन ।
दिसी-देखी 'दिसा'। दिव्यास्र-पु० [सं०] देवता से प्रदत्त प्रायुध ।
दिसोटौ-देखो 'देसोटो'। दिसतर-पु० [सं० देशांतर] १ दूर का देश, प्रदेश । २ विदेश विसौ--देखो 'दिसा । परदेश ।
दिस्ट-देखो द्रिस्टि'। दिसंतरी-वि० १ परदेशी, विदेशी । २ दिशा सबंधी ।
दिस्टांत-देखो 'द्रस्टांत'। ३ दिशांतरी। दिस-देखो 'दिमा'।
दिस्टि, दिस्टी-देखो 'द्रस्टि। दिसउ-क्रि० वि० [सं० दिशा पोर, तरफ ।
दिस्तौ-देखो दस्तौ' । दिसड़ी, दिसड़ौ-देखो दिमा' ।
दिस्सा-देखो दिसा'। दिसट-१ देखो 'दुम्ट' । २ देखो 'द्रस्टी' ।
विहंदा-वि० [फा०] देने वाला दाता।
For Private And Personal Use Only