Prabuddha Jivan 1990 Year 01 Ank 01 to 12

Author(s): Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 9

તા. ૧૬-૧-૧૯૯૦
પ્રથદ્ધ જીવન
તે વિરાટ સત્યની એક બાજ, આત્માની અમૃતકળા તે અવશ્ય હોય છે. આ રહસ્ય મળવાની પાત્રતા કેવી હોય ?
“મહાપુરુષ માખણ ગ્રહે, ગ્રહે છતહીણુ છાશ” આવું અમે નાનપણમાં ત્યારની સાક્ષરી વાણીમાં વાંચતા હતા. સંક્ષેપમાં, કિરતારનું સત્ય એટલે અખિલ બ્રહ્માંડનું સત્ય. અખિલ બ્રહ્માંડનું વિરાટ સત્ય એક બાજ નિહાળીએ અને તેની તુલનામાં માનવનું પરિમિત બુદ્ધિથી કાવ્ય પ્રતિભાથી નિહાળેલું સત્ય પરિમાણ (Dimension)માં સમાન ભાસે તે પણ તે વિરટ સત્યનું અપ્રસ્તુત કાવ્યસત્ય એક અંગ છે, એક અંશ છે, એક કિરણ છે. અખિલ બ્રહ્માંડમાં એક તું શ્રી હરિની એવા વિરાટ સત્યની આ કાવ્યસત્ય અમૃતમય એની આત્માની કલા છે. તત્ત્વની દૃષ્ટિએ તે કિરતારનું સત્ય અને કાવ્યસત્ય બંને એક જ છે. પરિમાણુ (Dimension) કદ, આકાર, આયામ વિસ્તારની દષ્ટિએ આ કાવ્ય સત્ય અ૫ છે. અંશ છે, અણુકલ્પ છે, પરંતુ વિજ્ઞાનને આ યુગમાં અણુ રાશિ અકM ધડાકા કરી
શકે છે, અગણિત ઉજા" ઉપજાવી શકે છે. અણુની અને વિરાટની બંનેની વિટક શકિત, ઉજાશકિત, પ્રેરકશકિત દાહકશકિત તથા શામકશકિત કલ્પનાતીત છે.
ઉપનિષદનું વચન છે : ___हिरण्मयेन पात्रेण सत्यस्यापिहित मुखम् ।
અર્થ : સુવર્ણમય ઢાંકણુથી સત્યરૂપી પાસનું મુખ ઢંકાયું છે. તેથી સુવર્ણનું દર્શન ર૫૦ષ્ટ રીતે થાય છે પરંતુ પાત્રની અંદરના પદાર્થનું દર્શન અટકી જાય છે,
ઉપનિષદના વાકયને કાવ્યના હેતુ માટે બંધ બેસતું કરવા તેમાં ઘટતે ફેરફાર કરીને કહી શકાય કે
कथावररूपेण काव्यस्यापि हितं ऋतम् । અર્થ-કથાના અર્થાત કવિકર્માના જાદુકપટથી, ઇન્દ્રજાળથી, કવિને પ્રતિભા દ્વારા લીધેલું સત્યનું દિવ્યદર્શન [રેલા પાટા ઉત્પન્ન કરતા ટટાના કારખાનાની જેમ નાની સેય ઢંકાઈ જાય, અદ્રશ્ય થઈ જાય તેમ] સાંસારિક પાત્ર પ્રસંગો દશ્યશ્રાવ્ય ચિત્રોની ઈન્દ્રજાળમાં ઢંકાઇ જાય છે,
સ્વ. ડો. ભાઈલાલ બાવીશી
બૂલ રમણલાલ ચી. શાહ જૈન સમાજના એક અગ્રણી કાર્યકર્તા અને સેવાભાવી જેવી કે શ્રી યશોવિજયજી જૈન ગુરુકુળ, શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર શ્રાવિકાડોકટર શ્રી ભાઈલાલ મોહનલાલ બાવીશીનું તા. ૧લી ડિસેમ્બર, શ્રમ, શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર જૈન બાલાશ્રમ. શ્રી જૈન ઉદ્યોગગૃહ, ૧૯૮૯ના રોજ પાલિતાણામાં ૭૮ વર્ષની ઉંમરે અવસાન શ્રી પ્રગતિ મંડળ, શ્રી જિનદત્તસૂરિ બ્રહ્મચર્યાશ્રમ, શ્રી સામાયિક થયું છે.
મંડળ, શ્રી મેઢ બ્રાહ્મણ ડિગ, શ્રી ભગિની મંડળ, પાલિ
તાણું તાલુકા કેગ્રેસ સમિતિ વગેરે અનેક સંસ્થાઓમાં તેઓ ડે. ભાઈલાલ બાવીશી સાથે મારો સંપર્ક શ્રી
પ્રમુખ, મંત્રી કે સમિતિના સભ્ય તરીકે વર્ષો સુધી સેવા મહાવીર જૈન વિદ્યાલયના સુવર્ણ જયંતી પ્રસંગે
આપતા રહ્યા હતા. મુંબઈમાં થયેલું. મારી જેમ તેઓ ૫ણ શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયના ભૂતપૂર્વ વિદ્યાથી". અમારા કરતાં તેઓ પંદરેક
પાલિતાણાની ધર્મશાળાઓને તેમનું વ્યવહારુ માર્ગદર્શન વર્ષ આગળ હતા. પરંતુ સુવર્ણ જયંતી મહોત્સવ પ્રસંગ
મળતું અને પાલિતાણામાં પધારનાર સાધુ-સાધ્વીઓને તેમની પછી અમારે વારંવાર મળવાનું થતું. કોઈવાર પાલિતાણા
તરફથી તબીબી સેવા મળતી રહેતી. ગયે હેઉં અને સમયના અભાવે છે. બાવીશીને ન મળી શકાયું
ડે. બાવીશી બહારગામની પણ ઘણી સંસ્થાઓ સાથે હોય તો બીજે જ દિવસે તેઓ ટપાલમાં એ માટે મીઠે ઠપકે સંકળાયેલા હતા. અને શ્રી જૈન શ્વેતામ્બર કોન્ફરન્સનું લખે. પાલિતાણામાં એમના દવાખાને પોતે ગમે તેટલા વ્યસ્ત અધિવેશન પાલિતાણામાં બે વખત જીને તેમણે પિતાની હોય તે પણ તરત સમય કાઢી વાત કરે. એમના અવાજમાં વહીવટી કાર્યદક્ષતા અને સુઝ બતાવ્યાં હતાં. અતિશ્યને આગ્રહભર્યો રણકાર સંભળાય.
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય તરફથી જૈન સાહિત્ય ડોકટર બાવીશી મૂળ તે સૌરાષ્ટ્રના ચુડાના વતની, પરંતુ
સમારોહ યોજાતે તેમાં છે. બાવીશી સક્રિયપણે ભાગ લેતા મુંબઈમાં શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયમાં રહીને અભ્યાસ કરી
અને પિતાને લેખ વાંચતા. નવો જૈન સાહિત્ય સમારોહ M. B. B. S. થયા. થોડોક સમય અમદાવાદની વાડીલાલ
જયારે પાલિતાણુમાં પ. પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રી યશદેવસારાભાઈ હોસ્પિટલમાં કામ કર્યા પછી તેઓ પાદિતાણુના
સુરીશ્વરજી મહારાજની નિશ્રામાં યોજાયો હતો ત્યારે સ્થાનિક સેવા સમાજના દવાખાનામાં જોડાયા. ત્યારથી પાલિતાથામાં સાહિત્યકાર અને પંડિતાના બહુમાનના કાર્યક્રમમાં તેમનું પણ જ તેમણે કાયમને વસવાટ કરીને, સમય જતાં પિતાનું બહુમાન કરવાનું હતું, પરંતુ તબિયતને કારણે તેઓ આવી રસ્વતંત્ર દવાખાનું ચાલુ કર્યું.
શક્યા ન હતા એટલે વિદ્યાલય તરફથી અમે કેટલાક મિત્ર
એમના ઘરે ગયા હતા અને એમને શાલ ઓઢાડીને એમનું છે. બાવીશી વ્યવસાયે ડોકટર હતા, પરંતુ એમને જીવ
બહુમાન કર્યું હતું. એ પ્રસંગે તેઓ બહુ ગળગળા થઈ ગયા સાહિત્યકાર અને સામાજિક કાર્યકર્તાને હતે. તેઓ કવિતા
હતા. લખતા, જૈનધર્મ વિશે લેખે ખત, જાહેર સભાઓનું સ ચાલન કરતા અને રાજકારણમાં સક્રિયપણે ભાગ લેતા. આથી એમની ડે બાવીશીના અવસાનથી જૈન સમાજને તેજસ્વી બહુમુખી સેવાઓને લાભ ઘણી બધી સંસ્થાઓને મળેલ છે. તેઓ પ્રતિભા ધરાવનાર એક સેવાભાવી કાર્યકરની બેટ પડી છે. પાલિતાણા નગરપાલિકાના પ્રમુખ હતા અને પાક્ષિતાણાના અંગત રીતે મેં એક વડીલ મિત્ર ગુમાવ્યા છે. હોમગાસના કમાન્ડર હતા. તદુપરાંત પાલિતાણુની સંસ્થાઓ
સદ્ મતને આત્માને શાંતિ હે !