________________
–––––––––
પર્યુષણપર્વ મહાભ્ય છે. આ ત્રણ પ્રકારના દાન એટલે ધર્મદાન, અર્થદાન અને કામદાન મુખ્ય છે. ધનસાર્થવાહના ભવમાં સાધુજનોને જે ઘીનું દાન દીધું હતું તે પુણ્યના પ્રભાવથી ઋષભદેવ ભગવાન ત્રણલોકના પિતામહ થયા. માંદા મુનિને વાપરવા યોગ્ય વસ્તુઓ વગર મૂલ્ય આપવાથી રત્નકંબલ અને બાવનાચંદનનો વ્યાપારી વાણિયો તે જ ભવમાં સિદ્ધપદ પામ્યો. શીલ(કામ) જ જગતમાં પ્રાણીઓનો સ્વાભાવિક શ્રેષ્ઠ શણગાર છે. શ્રી વર્ધમાન પ્રભુએ જેને ઉત્તમ ધર્મલાભ પાઠવ્યો હતો તે નિર્મળ શીલગુણવાળી સુલસાને કોટિ કોટિ વંદન.
નાગ રાજા શ્રેણિકનો વફાદાર રક્ષક અને બહાદુર યોદ્ધો હતો. તેની પત્ની સુલસા હતી. બંને ધર્મપરાયણ હતાં. તેમને સંતાન ન હતું. સુલસાએ પોતાનું ધર્મ કર્તવ્ય સતત અખંડ રાખીને સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકારૂપે ચતુર્વિધ સંઘમાં અદકેરું સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું હતું. ઈન્દ્ર પણ સુલતાની સમતા અને વૈયાવચ્ચના ખૂબ વખાણ કરતા હતા. તેનાથી એક દેવ તુલસાની પરીક્ષા કરે છે. પરંતુ સુલતાની સચ્ચાઈ જોઈ માફી માંગે છે અને વરદાન માંગવાનું કહે છે. ત્યારે સુલતા નમ્રતાથી એક સંતાનની માગણી કરે છે. દેવ તેને બત્રીસગુટિકા આપીને એક પછી એક લેવાનું કહે છે અને બત્રીસ પુત્રો થશે એમ કહે છે. તુલસા વિચારે છે કે બત્રીસ સાથે લઈ લેવાથી બત્રીસ લક્ષણો એક પુત્ર તેને થશે અને બત્રીસ ગુટિકાઓ સાથે ગળી જાય છે. દેવ આવે છે અને કહે છે કે આ ખોટું થયું છે. બત્રીસ પુત્રો તો થશે પરંતુ એક જ સમયે મૃત્યુ પામશે. આ બત્રીસ યુવાન પુત્રો રાણી ચેલણાની રક્ષા માટે બહાદુરીપૂર્વક લડીને સાથે મૃત્યુ પામે છે.
બત્રીસ પુત્રોના સાથે મૃત્યુ થવાથી સુલતાના માતૃહૃદયને અસહ્ય ચોટ લાગે છે પણ પૈર્ય ગુમાવતી નથી. જેનો જન્મ છે તેનું મૃત્યુ પણ છે. એવો વૈરાગ્યભાવ રાખી શ્રદ્ધા અને સમતાથી પોતાના ધર્મધ્યાનમાં પરોવાઈ જાય છે. ભગવાન મહાવીરે પણ જેને ધર્મલાભ પાઠવ્યો હતો તે મહાન શ્રાવિકા સુલતાને કોટિ કોટિ વંદન.
