________________
પર્યુષણપર્વ મહાત્મ્ય
આગ્રહથી તે રોકાઈ જાય છે. એક વર્ષ પતે છે અને એક બાકી રહે છે ત્યારથી દરરોજ અસંખ્ય સોનૈયા અને વસ્તુનું દાન કરવા માંડે છે. એક વર્ષ સુધી આ પ્રમાણે દાન કરીને દીક્ષા ગ્રહણ કરે છે.
38
સર્વસંગ પરિત્યાગીને પ્રભુએ જંગલની વાટ પકડી અને ઉપસર્ગોનો પ્રારંભ થયો. ઇન્દ્ર જાણે છે પ્રભુને અતિશય કઠણ ઉપસર્ગો થવાના છે. ઇન્દ્ર વિનંતી કરે છે કે, “મને તમારી સેવામાં રહેવા દો.” પ્રભુ જવાબ આપે છે હે ઇન્દ્ર કોઈ તીર્થંકર દેવેન્દ્રની મદદથી કર્મોનો નાશ કરે અને કેવળ જ્ઞાન પ્રગટે એવું ક્યારેય થયું નથી. વળી તીર્થંકર સ્વાધીન હોય છે. પર દ્રવ્યોની સહાયથી રહિત હોય છે. તેઓ પોતાના જ પુરુષાર્થથી પરાક્રમથી કેવળજ્ઞાન પ્રગટ કરે છે અને મોક્ષને વરે છે.” એમ કહીને પ્રભુ વિહાર કરી સન્નિવેશ ગામે ગયા અને ત્યાં બુદલ નામના બ્રાહ્મણના ઘે૨ પ્રથમ સહજ પારણું કર્યું. ત્યાંથી વિહાર કરીને પ્રભુ તાપસોના આશ્રમમાં ગયા. તાપસોનો કુલપતિ સિદ્ધાર્થ રાજાનો મિત્ર હતો. મિત્રપુત્રના સદ્ભાવથી તેણે પ્રભુને આલિંગન આપ્યું. તેની પ્રાર્થનાથી એક રાત રહીને સવારે પ્રભુ વિહાર માટે નીકળતા હતા ત્યારે પુનઃ વિનંતી કરી કે આ વર્ષાકાળ આવે ત્યારે આપ અહીં જ પુનઃ સ્થિરતા કરજો પ્રભુએ સહજભાવે સ્વીકાર કરીને વિહાર કર્યો.
જ્યારે ચાતુર્માસનો પ્રારંભ થવાનો હતો ત્યારે પેલા કુલપતિની વિનંતી મુજબ પ્રભુ પાછા પધાર્યા અને તેણે બનાવેલી ઘાસની ઝૂંપડીમાં નિવાસ કર્યો. હવે બન્યું એવું કે ત્યાં આજુબાજુ ગાયો પણ હતી. જંગલમાં ઘાસ ના મળવાથી તાપસની ઝૂંપડીનું ઘાસ ખાવા દોડી આવતી. તાપસો કાઢી મૂક્તા પણ ધ્યાનસ્થ પ્રભુનું તો તે તરફ લક્ષ્ય જ ન હતું. તાપસોએ કુલપતિને પ્રભુ વિરુદ્ધ ફરિયાદ કરી કુલપતિને પણ વાત વ્યાજબી લાગી. એટલે તેમણે પ્રભુ પાસે આવીને કહ્યું, ‘પંખીઓ પણ પોતાના માળાનું રક્ષણ કરે છે. તમે ભલે આશ્રમનું રક્ષણ ના કરો પણ તમારી ઝૂંપડીનું રક્ષણ તો કરી શકો ને ?’ પ્રભુએ વાત શાંતિથી સાંભળી લીધી. પછી વિચાર કર્યો કે અહીં રહેવાથી કોઈને પણ અપ્રીતિ થવાનું કારણ થશે. એમ ચિંતવી પ્રભુએ પાંચ પ્રકારોનો જનહિત માટે નિર્ણય કર્યો.