________________
66.
પર્યુષણપર્વ મહાભ્ય --------------- ચિત્ત નિર્વિષય છે તેવા કુમાર કંઈ જ બોલતા નથી. તેવામાં આ બે સ્ત્રીઓનો સ્વામી વિદ્યાધર આવે છે. વિદ્યાધરીઓને બોલતી સાંભળી બહાર ગુપ્ત રીતે બેસી રહ્યો. પોતાની સ્ત્રીઓને કામલોલુપ જોઈને મનમાં વિચારે છે.”ઓહો, આ કોઈ ઉત્તમ શૈર્યવંત પુરુષ છે. ધન્ય છે આ પુરુષને કે બે સ્ત્રીઓ સાથે છે છતાં પોતાના વ્રતની રક્ષા કરે છે અને અધન્ય છે આ બે કામલોલુપ સ્ત્રીઓ. આ સ્ત્રીઓ હવે શું કરે છે તે તો જોઉં તેમ વિચારીને શાંત બેસી રહ્યો. સ્ત્રીઓએ કુમારને ખૂબ લલચાવ્યો પણ કુમાર ચળ્યો નહિ. આમ ઘણીવાર થઈ ગઈ એટલે સ્ત્રીઓ કડવા વચન બોલવા પર આવી ગઈ. તેમણે કહ્યું, “હે પુરુષ! અમે અનેક પ્રકારે વિનંતી કરી છતાં તમે માન્યા નહિ તો હવે તમારો પ્રાણ પીડા પામશે.” છતાં પણ કુમારે કહ્યું, “હે માતાઓ! હું પુરુષાર્થ રહિત છું, દગ્ધબીજ છું માટે સ્ત્રી સેવા ના કરી શકું.” આ સાંભળીને સ્ત્રીઓએ કુમારને કષ્ટમાં પાડવાનો વિચાર કર્યો અને બૂમાબૂમ કરી મૂકી કે હે લોકજનો, અમારા ઘરમાં ચોર પેઠો છે તેને પકડો. આ સાંભળીને રક્ષક, કોટવાળ અને પોતાના સેવકો સહિત વિદ્યાધરના ઘરમાં પ્રવેશ કરી કુમારને મજબૂત દોરડાથી બાંધીને વધ કરવાના સ્થાને લઈ જાય છે.
પોતાની સ્ત્રીઓનું ચરિત્ર જેણે જોયું તે વિદ્યાધરે કુમારને નિર્વિષયી ઓળખી સેવકોને પાછા બોલાવવા મોકલ્યા. સેવકો અને કોટવાલ કુમારને લઈને આવ્યા એટલે વિદ્યાધરે બધાને કહ્યું કુમાર સત્ પુરુષ છે, મહાન છે. એમ કહીને કુમારને પોતાની પાસે બેસાડ્યો. નગરના લોકો કુમારની સ્તુતિ કરીને પોતપોતાને ઘેર ગયા. વૈતાઢ્યગિરિનો સ્વામી શ્રીધર વિદ્યાધરોનો ઇન્દ્ર છે. તેણે સર્વવૃતાંત સેવક પાસેથી સાંભળ્યો. તેણે કુમારને બોલાવ્યો અને સ્ત્રીઓના ચારિત્ર અંગે પૂછવા માંડ્યું. કુમારે જવાબ આપ્યો, “હે ખેચરેન્દ્ર ! કરેલા કર્મભોગવ્યા વિના ક્ષય નથી થતો. કર્મની ગતિ વિષમ છે, મોહવિલસિત જે કર્મ, તે કર્મના દોષ થકી મહાન પુરુષ પણ મૂંઝાય છે. તેથી તે પુરુષ પણ અનાર્ય કાર્ય કરતાં વિચારતા નથી તો અન્ય વિશે તો શું કહેવું ? તે માટે સર્વ મારાં કર્મનું રચેલું જાણવું પણ અહીં બીજા કોઈનો દોષ નથી.”
